Yılbaşından bu yana Avrupa Bölgesinde birçok önemli ülke genel seçim gerçekleştirdi. Başta Hollanda olmak üzere seçime giden ülkelerin genel olarak ülkelerinde yaşan Türk göçmenleri seçim aracı olarak kullanması zaman zaman gerilimi yükseltti. Hollanda’nın Türkiye’de gerçekleştirilecek referandum mitinglerine izin vermemesi sonrası iki ülke arasında oluşan gerginlik bazı yaptırımların önünü açtı. Ancak, iki ülke arasında gerçekleşen ticaret dengelerine baktığımızda önemli değişiklikler yaşanmadığını görüyoruz.
Türkiye Hollanda’ya 2017 yılının Temmuz ayına kadar toplam 2.066.411 Bin Dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2016 yılının aynı aylarında ise bu miktar 2.123.257 seviyesinde yer alıyordu. Yaşanan gelişmelerin ardından Türkiye’nin Hollanda’ya gerçekleştirdiği ihracat oranında önemli bir değişiklik yer almıyor. Özellikle ticaret anlamında bir yaptırım olmaması ihracat oranının korunmasını sağlıyor. Ancak, Rusya ile yaşanan uçak krizinin ardından Rusya’nın gerçekleştirdiği yaptırımlar sonrası ülkeye yapılan ihracat oranı önemli miktarda azalış gösterdi.
Tablo: 2016 Ocak – Temmuz ve 2017 Ocak Temmuz Seçilmiş Ülkelerin İhracat Oranı
Gündemde yer alan son gelişmelere baktığımızda Almanya’da gerçekleştirilen seçimler öncesinde Türkiye ile Almanya arasında gerilim zaman zaman tırmandığını gördük. Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkenin Almanya olduğunu görüyoruz. Geçtiğimiz yıl Türkiye Almanya’ya 13.998.653 Bin Dolar ihracat gerçekleştirirken bu oran yılın ilk yedi ayında 8.442.310 seviyesinde gerçekleşti. Zaman zaman Avrupa Bölgesi ülkeleriyle yaşanan siyasi gelişmelerin ihracat oranını önemli miktarda etkilemediğini söyleyebiliriz.
Yine önemli bir gündem maddesi olan Kuzey Irak referandumu sonrası Türkiye – Irak arasında yapılan ticaret hacminin de ön plana çıktığını ifade edebiliriz. Türkiye’nin Irak’a gerçekleştirdiği ihracat oranı son zamanlarda önemli artış kaydediyor. Avrupa Bölgesi ve sınırda yaşanan gerilimin ülkelerle yapılan ihracat oranını önemli ölçüde etkilemiyor. Ancak, burada temel kıstasın yaptırımlar olduğunu söyleyebiliriz. Rusya örneğinde olduğu gibi ülkeler arasında herhangi bir yaptırım gerçekleşmezse ticaret oranlarında önemli değişikliklerin yer almadığını söylemek mümkün.
Murat Tufan – Nişantaşı Üniversitesi Ekonomi Masası Direktörü
