Ana Sayfa sorular Kıdem tazmina...

Kıdem tazminatı nedir? Nasıl hesaplanır? Nasıl Hak Kazanılır?

Çalışanlar hangi durumlarda kıdem tazminatı almaya hak kazanır? Kıdem tazmınatının bir tavan seviyesi var mıdır, hesabı nasıl yapılır, ne durumda değişir?

Kıdem tazminatı çalışanın çeşitli nedenlerden dolayı işinden ayrılırken, çalışmış olduğu yıllar için işveren tarafından tek seferde ödenen tazminattır. Kıdem tazminatı SSK’lı çalışan işçilere tanınmış bir haktır.

Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır? Kimler Kıdem Tazminatı Almaya Hak Kazanmıştır?

Kıdem Tazminatı ile ilgili bilinmesi gerekenler:

  • Kıdem tazminatı almaya hak kazanmak için bir işyerinde kesintisiz en az bir yıl çalışmış olmak gerekmektedir.
  • Çalışan işinden kendi isteği ile ayrılırsa kıdem tazminatı alamaz. Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin, işveren tarafından işten çıkarılması gerekmektedir.
  • Kıdem tazminatı alabilmek için işçinin işten çıkarılırken, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranmamış olması gerekir. Keza kişi, hırsızlık, huzur bozacak davranışlar gibi işyeri kurallarına aykırı nedenlerden dolayı işten çıkarılırsa kıdem tazminatı hakkını kaybeder.
  • İş yasasına göre sağlık sorunu gibi haklı bir nedene dayanarak, işten ayrılma zorunluluğu oluşmuşsa tazminat alınır.
  • Erkek çalışanlar askerlik nedeni ile işten ayrılma durumunda tazminat alabilirler
  • Kadın çalışanlar ise çalışırken evlenirse, evlendikten sonraki bir yıl içinde kendi isteği ile işten ayrılabilir ve tazminat hakkı kazanabilirler.
  • Emeklilik şartını yerine getirmiş çalışanlar da kıdem tazminatı alabilir.

Tazminat için zaman aşımı süresi var mı?

Çalışan kıdem tazminatı almaya hak kazanmış olduğu halde kendisine kıdem tazminatı işveren tarafından ödenmemiş ise işten çıkış tarihinden itibaren 10 yıl içinde işverenden tazminat isteme hakkına sahiptir. Ödenmeme durumunda kişinin bu 10 sene içinde yasal yola başvurma hakkı vardır.

İşyerinin iflas etmesi ya da kapanması durumunda çalışanlar tazminat alabilir mi?

Çalışanlar kıdem tazminatı hakkı kazanmış iseler işyeri kapansa da, iflas da etse, çalışanlarına kıdem tazminatını ödemek zorundadır.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Mevzuata göre, kıdem tazminatı hesabı işçinin çalıştığı her geçen yıl için 30 günlük brüt ücret karşılığında hesaplanır. Tazminat hesabı yapılırken brüt maaşa düzenli ve nakit olarak yapılan tüm ödemeler de eklenir. (aile yardımı, çocuk yardımı, yemek,yol parası vb.) Kıdem tazminatında devlet tarafından belirlenen bir tavan seviyesi vardır ve bu her sene için değişmektedir. Bu tavanın üzerindeki maaşlar kıdem tazminatının hesabında dikkate alınmaz, altında ise geçerli olur.

2018 Yılının İlk Döneminde Uygulanacak Kıdem Tazminatı Tavanı: 5.001,76 TL’dir.

Bir örnekle anlatalım: Çalışanın aldığı aylık brüt ücretin 8 bin lira olduğunu ve işyerinde de 8 yıl çalışmış olduğunu varsayalım. Buna göre kıdem tazminatı 64 bin lira (8.000 TL x 8 yıl) değildir. Alınacak tazminat, 5.001 TL (tavan fiyat) x 8 yıl = 40.008 TL’dir.

Bir örnek daha verelim: Son alınan işçinin aldığı brüt ücret 3.500 lira olsun ve işyerinde 10 yıl çalımış oldun. Alacağı kıdem tazminatı 3.500 x 10 yıl = 35 bin TL’dir.