Damping, antidamping nedir? Ne demektir?
Damping’in kelime anlamı fiyat düşürmek, bir malı normal değerinden düşüğe satmaktır. Damping, ihracatçı bir firmanın malını dış piyasada, iç piyasada sattığından daha düşük fiyatla satmasıdır. Anti-damping, damping karşıtı uygulamaya verilen addır.
Damping ucuz mal satmak değildir. Bir ürün ucuz fakat dampingsiz, veya pahalı fakat dampingli olabilir. Aslında damping kavramı bir karşılaştırma meselesidir. Bu karşılaştırma, bir ürünün ihraç fiyatı ile ihracatçı ülkedeki eşdeğer ürünün “normal değer”i (genellikle yerel piyasa fiyatı) arasında yapılmalıdır. Eğer, ihraç fiyatı normal değerden düşükse, ürünün dampingli olduğu kabul edilir. İkisi arasındaki fark “damping marjı”dır.
Damping uygulamalarının münferit, yıkıcı ve sürekli olmak üzere üç türü vardır.
Münferit dampingde, üretici bir firma fazla stoğunu eritmek amaçlı malını ihraç ettiği ülkede o ülkedeki piyasa fiyatından daha ucuza satar. Böylelikle elindeki stoğu bitirir, damping uygulaması da son bulur.
Yıkıcı damping, bir şirketin uluslararası rakiplerini piyasadan silmek amacıyla yaptığı dampingtir.
Sürekli damping ise, bir firma piyasa payını maksimum kılabilmek için devamlı olarak yurtdışı piyasalarda ucuza mal satmaktadır.
Anti Damping Uygulamaları
Dünya Ticaret Örgütü DTÖ kuralları, tüm üye ülkelere, yerel endüstrilerini yabancı ihracatçıların “haksız” ticaret uygulamalarına karşı korumaları için gerekli önlemleri alma imkanı tanımaktadır. Dampingli ihracat, söz konusu haksız ticaret uygulamalarından biridir.
Yetkili makamlar, dampingin ve zararın (veya zarar tehdidinin) varlığını ve büyüklüğünü, ayrıca bunlar arasındaki nedensellik bağını inceleyerek, gerekli görüldüğü takdirde dampingin önlenmesi ya da telafi edilmesi amacıyla anti-damping önlemi alırlar.
Anti Damping Soruşturmaları
İç piyasada üretim yapan bir şirket ürünün aynısının ithalatçı bir firma tarafından damping ile iç piyasada satıldığını ve bunun bir ülkeye zararının olduğunu tespit ederse, devlete anti-damping uygulaması için başvuru yapabilir ve anti-damping soruşturması açabilir.
Anti-damping soruşturmaları, normal şartlarda, yerli üretim dalı tarafından ya da yerli üretim dalı adına yapılan yazılı bir başvuru üzerine başlatılır.
Anti-damping vergilerinin konma ve tahsil edilme uygulamaları ülkeden ülkeye farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar, esas olarak, damping marjının belirlenmesinde mevcut normal değerlerin mi yoksa geçmiş normal değerlerin mi baz alınacağı konusunda yapılan seçimden kaynaklanmaktadır.
