Bitkisel Ürün Fiyatları ve Üretim Değeri, 2018
Bir önceki yıla göre; mısır fiyatı %13,4 artarak 0,85 TL, yağlık ayçiçeği fiyatı %16 artarak 2,58 TL, patates %44,6 artarak 1,03 TL ve çeltik %24 artarak 2,38 TL olurken, kuru baklagillerden, kırmızı mercimek fiyatı %16,5 azalarak 1,94 TL, nohut fiyatı %12 azalarak 4,80 TL oldu.
Kuru soğan fiyatı bir önceki yıla göre %67,7 oranında arttı
Sofralık domates fiyatı %36,5 artarak 1,85 TL, sofralık hıyar fiyatı %9 artarak 1,44 TL ve patlıcan fiyatı %8,8 artarak 1,54 TL olurken, kuru sarımsak fiyatı %26,3 azalarak 4,17 TL ve karnabahar fiyatı %4,2 azalarak 1,27 TL oldu.
Sofralık zeytin fiyatı bir önceki yıla göre %21 oranında arttı
Bir önceki yıla göre portakal (Washington) fiyatında %18,5, sofralık çekirdekli üzüm fiyatında %17,9, kayısı fiyatında %15,5 ve sert kabuklu meyvelerden ceviz fiyatında %10,3 artış, taş çekirdekli meyvelerden kiraz fiyatında ise %18,2 oranında azalış gerçekleşti. Yaş çay fiyatı bir önceki yıla göre %16 oranında artışla 2,32 TL oldu.
Bitkisel üretim değeri bir önceki yıla göre %16,9 arttı
Bitkisel üretim değeri 158,9 milyar TL oldu. Bir önceki yıla göre; tahıllar ve diğer bitkisel ürünler üretim değeri %10,4 artarak 61,9 milyar TL, sebze üretim değeri %22,3 artarak 41,4 milyar TL ve meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim değeri ise %20,9 artarak 55,5 milyar TL oldu.
Bitkisel üretim değerleri, 2017-2018
Tarım Ürünleri Fiyatları Nerelerden Nasıl Toplanıyor?
- Şekerpancarı fiyatı Şeker Dairesi Başkanlığı,
- çay fiyatı Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nden,
- haşhaş kapsül ve tohum fiyatı Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nden ve tütün fiyatı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı’ndan alınmaktadır.
Bitkisel ürünlerin il fiyatları hesaplanırken, öncelikle o ilin ilçelerinden toptan ve perakende ayrımında derlenen fiyatlar, daha önceden hesaplanmış olan toptan ve perakende ağırlıklarla çarpılarak aylık ilçe fiyatı oluşturulmaktadır. Yıllık bitkisel üretim bilgileri kullanılarak, her ürün için ilçe ve il üretim ağırlıkları hesaplandıktan sonra, ilçe üretim ağırlıkları ile ilçe fiyatları çarpılarak ağırlıklı il fiyatları bulunur. İl fiyatları ile il üretim ağırlığı çarpılarak ağırlıklı Türkiye fiyatı oluşturulur. Hesaplama yapılan üründe, herhangi bir ayda il fiyatı oluşmamış ise, bu ilin ilgili aydaki ağırlığı dikkate alınmadan fiyatı oluşan illerin ağırlığı yeniden hesaplanmakta ve bu ağırlıklarla ağırlıklı Türkiye fiyatı elde edilmektedir. Üretimi olan fakat iç tüketim olarak kullanılan veya ekonomik değeri olmayan ürünlerin fiyat ve değerleri hesaplanmamaktadır.
Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi, Ocak 2019
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım – ÜFE), 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %8,29, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,29, bir önceki yılın aynı ayına göre %23,50 ve on iki aylık ortalamalara göre %12,87 artış gösterdi.
Bir önceki aya göre değişim; tarım ve avcılık ürünlerinde %8,03, ormancılık ürünlerinde %16,77 ve balıkçılıkta %11,33 artış gerçekleşti.
Aylık en fazla artış tek yıllık bitkisel ürünler ana grubunda gerçekleşti
Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim; tek yıllık bitkisel ürünlerde %15,98, çok yıllık bitkisel ürünlerde %2,00 ve canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde %1,20 artış gerçekleşti.
Alt tarım gruplarından sebzeler bir önceki aya göre %31,83 arttı
Alt tarım gruplarından; turunçgiller %10,66, diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler %3,52, canlı kümes hayvanları ve yumurtalar %3,08 ve çeltik %1,82 artış, lifli bitkiler %1,08, yağlı meyveler %0,37 azalış gösterdi.
Ocak 2019’da endekste kapsanan 86 maddeden; 1 madde endekse girerken, 66 maddenin fiyatlarında artış, 13 maddenin fiyatlarında azalış olmuş, 6 maddenin fiyatlarında ise değişim olmamıştır.
Tarım ÜFE yıllık değişim, 2018-2019
[2015=100]
Sebze-Meyvede Fiyat Nasıl Düşer? Gıda Enflasyonu ve Tarım Konusunda Ne Yapılmalı, Ne Yapılıyor?
S Bilişim Danışmanlık tarafından hazırlanan Gıdanın Eko-Politiği sunumu aşağıda bulunmaktadır:
Sebze-meyvede fiyatların düşmesi arzın her yerde belli eşiği aşmasıyla mümkün, illerde ekim alanları üretilmeli ve işletilmelidir. Bunun için uygun tüm illerde şehir planlamalarında yaklaşık 1/6 tarım alanı zorunlu tutulmalıdır.
Sebze-meyvede fiyatların düşmesi: İstanbul için çözüm özeldir. İstanbul, aynı Bizans ve Osmanlı’daki gibi sebze- meyve tedarik güzergâhını kara yerine denizden set etmelidir. Eski İstanbul resimlerinde Haliç-Kadıköy-Unkapanı-Eminönü’nde mavna-kayıklar hatırda, boşuna değildir.
İstanbul, Bizans ve Osmanlı’daki gibi sebze- meyve tedarik güzergahını kara yerine denizden oluşturmalı
İstanbul Anadolu ve Avrupa yakasında elektronik-randevulu işletilen ikişer büyük rıhtım, deniz yoluyla gelen sebze-meyvenin yanaşma, teslim ve dağıtım merkezi haline getirilmelidir. Karşılık olarak Antalya’da yine randevulu çalışan tercihen doğu-batı aksta iki rıhtım devreye alınmalıdır.
Mevcut işleyişte Antalya’da üretici, ürünlerini nakledebilmek için yaklaşık 20-25 tondan başlayarak 40-45 tona dek ölçek bulmak zorunda, sistem aracılığa yönelticidir. Ölçek etki ve uzun müddetli nakliyat, sebze-meyvede kimyasal kullanımına sevk edicidir.
Antalya’da üretici üretimini 2-3’er tonluk ölçekler halinde sevk edebildiğinde sebze-meyvede aracılık ortadan kalkacak, günlük kesim ve tüketime geçilebilecek, kimyasal kullanımına gerek kalmayacaktır.
Fabrika-gemi, randevulu sistemde taşıyıcı konveyörlerle ürünleri gemiye alacak, tartacak, uzmanlarca tasnifleyecek ve ürün-miktar kodlu belgeyi üreticiye verecektir.
Ürün-miktar kodlu belgeyle üretici, aynı gece, bar-kodlu istifler halinde fabrika-gemi üstünde borsa şeklinde merkezde alım-satımı yapılan sebze-meyve bedelini takastaki üretici hesabında görecektir. Yine elektronik ortamda alıcı, satın aldığı ürün-istifi randevulu sistemde rıhtım yanaşma hattında belli saat-dakikada beklemeden teslim alacaktır.
İstiflerin miktar ve alt dağılımları talebe göre; market-zinciri, toptancı, lokantacı, perakendeci, sair uyarlanmış olacaktır. Geemi içinde istiflerin sıralaması çıkışa göre hazır, alıcı belli, randevusuna göre teslim alacaktır. Aynı üreticideki gibi alıcıda da taşıma miktarları 3 ton ideal ölçeğe yakınsayacaktır.
Fabrika-gemiler aşağıdan yukarıya; atık işleme-gübre, sebze-meyve işleme ve paketleme, istifleme şeklinde fabrika bölümünden, en üstteyse altta istiflenmiş ve satışa hazır hale getirilmiş sebze-meyvenin elektronik alım-satım ve elektronik takas odalarıdır.
İstanbul’a sebze-meyve, “ilk-evvel Antalya’dan” bilahare Mersin-Fethiye’den frigorifik fabrika-gemilerle nakledilmelidir. Gemiler; CNG ile çalışan, soğutmalı, süratli, atık işlemeli, tartma-tasnifleme-paketleme-istifleme ve etiketleme mekanik ve elektronik sistemlerine sahip olmalıdır.
Nerdeyse sıfır kayıplarla paketlenmiş ürünler, market-pazarlarda el değmeden ve tartı gerektirmeksizin satılabilecek, israf bitirilecektir. Küçük yüzdelerle kayıplar gemi alt bölümünde paket-gübreye dönüştürülecek, üreticiye iade edilecektir.
Üretici ve alıcılar eleektronik ortamda karşılaşacak, elektronik alım-satım ve takas tüm sistemi kayıt altına alacaktır. Milyarlarca liralık nakit tutma gereği ve finansal kayıp engellenmiş olacaktır. Kamunun tek kuruş vergi kaybı olmayacaktır. Hal ve depolardaki, nakliyattaki kayıplar ortadan kalkacak, varsa depolama gerekleri kolaylaşacaktır.
Fabrika-gemilere İstanbul ve Antalya, Mersin ve Muğla belediyeleri, market zincirleri, üreticiler ortak olmalı, başlangıçta kamu ortaklığı düşünülebilirdir. Sistem bütünü bir paket haline imtiyaza uygun, tercihten değildir.
Fabrika-gemi sistemi günlük on-binlerce kamyon-tır nakliyatını sıfırlayacak, yılda sadece 10 gün kadar denizde fırtına döneminde aksaklık yaşanabilecektir. Elde edilecek tasarrufun ederi makul tahminle nakliyatta 200’de 1 ‘e dek düşüştür.
Misal; tarlada 50 kuruş fiyatlanabilen domates bizzat üretici tarafından fabrika-gemiye teslim edilecek, 5-10 kuruşluk masrafla nakledilecek-işlenecek-paketlenecek-markette rafta yerini alabilecektir.
Fabrika-ggemi güzergâhları bilahare ilk-evvel Kırım’a uzatılmalı, Kırım-Moskova tren hattı devrededir. Moskova’nın sebze-meyve tedarikleri aynı sistemle cevaplanmalıdır. Fabrika-gemi tekniği Avrupa güneyinin taze sebze-meyve tedariklerini cevaplamada elverişlidir.
Tanzim Satış Açıklamaları
12.02.2019 – Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği (Tarım Kredi) Genel Müdürü Fahrettin Poyraz, sebze meyve fiyatlarındaki fiyatı artışını önlemek amacıyla hayata geçirilecek tanzim satış mağazalarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Açıklamalarında, Tarım Kredi Kooperatifleri olarak belediyelerin tanzim satış mağazalarında satılacak ürünleri çiftçilerden almaya başladıklarını bildirdi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, tanzim satış mağazalarına ilişkin açıklamasında, önümüzdeki hafta ilk etapta İstanbul’da 50, Ankara’da 30’dan fazla noktada, hakiki değerinde olacak şekilde süreci başlatacaklarını belirtti.
Berat Albayrak Gıda Enflasyonu İçin Önlemler Açıkladı
06.02.2019 – Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, Ankara’da ekonomi müdürleriyle bir araya geldi.
Berat Albayrak, enflasyon verilerinde dikkat çeken gıda fiyatlarına yönelik olarak söz konusu artışlara karşı haftaya önemli adımlar atılacağını söyledi. Albayrak, tarladan sofraya koordine bir zincir oluşturulacağını ve bu hafta (Ziraat Bankası öncülüğünde) seracılık yapılandırma planının açıklanacağını duyurdu.
