Altındaki Gizli Potansiyel
İstanbul Şehir Üniversitesi Altın ve Kıymetli Metaller Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğretim Üyesi K. Dağhan Gökçe, yastık altı altınların ekonomiye kazandırılması ve değerlendirilmesi hakkında merkezin çalışmalarını Kanal Finans’a anlattı. 22.02.2019
Türkiye’de ne kadar altın var? Türkiye altın rezervinde kaçıncı sırada? Türkiye ve dünyada ne kadar altın rezervi bulunuyor? Bu altınların ne kadarı mücevher olarak değerlendirilmiş. Türkiye’de yastık altı tabir edeline altın stoku ne kadar? Yastık altı altınların miktarı nasıl hesaplanıyor? Yastık altı altınlar hangi şekilde milli ekonomiye kazandırılabilir? Bireysel emeklilik sistemine altın ile katılım, altına dayalı sukuk ihracı, altın geliri olanlara Eximbank altın kredisi, altın bankacılığı, altın fonları gibi bir çok seçenek merkez tarafından değerlendirilirken Dağhan Gökçe tarafından bu çalışmaların içerikleri hakkında bilgiler veriliyor.
https://www.youtube.com/watch?v=T66fHYIJAh8
Milli Ekonomi İçin Türkiye’nin Altın Potansiyeli
18.02.2019 – Altın fiyatlarının yüksek seyrettiği ve kurun da aşırı değerlenme baskısı altında kaldığı 2010-2011 yıllarında gündeme gelen Altın bankacılığı adına gelişmeler eldeki veriler değerlendirildiğinde potansiyelinin altında görünüyor.
Türkiye’nin Altın Rezervi Ne Kadar ?
Maden Tetkik Arama verilerine göre yer altında 1000-1100 ton Altın rezervi bulunan Türkiye’nin, yıllar boyunca birikimli şekilde yastık altında tutulan Altın miktarı ise en düşük hesaplarda 2500 ton civarında hesaplanıyor.
Cari Açık Açısından Dikkat Çekici Rakamlar
Hazırda bulunan 3500 ton civarında Altın rezervine karşılık, BIST Kıymetli Madenler piyasasının ithalat verileri ise cari açık açısından dikkat çekici. Özellikle 2011 sonrası ortalama ithalat tutarı yıllık 180 ton civarında, sadece 2017 yılında bu rakam 360 ton. Yine 2010-2011 dönemi sonrası gündeme gelen rezerv opsiyon mekanizması içerisinde bankaların zorunlu karşılıkların bir kısmını (%30a kadar) Altın ile tutma imkanı sağlayan düzenlemeye ve o dönemki hükümet-bankalar işbirliği çalışmalarına rağmen yakalanan Altın bankacılığı ivmesi sonrasında özellikle geleneksel bankacılıkta Altın potansiyelinin gerektirdiği ölçüde değil.
Bankacılık düzenleme ve denetleme kurumu rakamlarında (BDDK) Gram Altındaki fiyat değişimleriyle yükselen bir değer olarak görünen kıymetli maden depo hesaplarının kat ettiği mesafe, 2010-2011 dönemi sonrası 15 Milyar TL seviyelerinden 39 Milyar TL seviyesine yükseldi. Ancak ton/ağırlık bazındaki değişim TL bazındaki artışın altında. (TL bazında değişim %160, ortalama ton bazında fiyat değişimi %85) Dolayısıyla 2010-2011 döneminden 2018 dönemine net kümülatif artış 8 senede %80, yıllık ortalama %10.
İvme Pozitif Ancak Yeterli Değil
2017 yılında yeniden ekonomi yönetimiyle canlandırılmaya çalışılan yastık altı Altın potansiyeli, Altın ile ilişkili tahvil/sukuk gibi yeni enstrümanlarla 2017-2018 yılının tamamında toplamda 6.5 ton civarında gerçekleşti. 2018 kıymetli maden depo hesaplarına bakıldığında 2012-2017 dönemi ortalamasına göre pozitif bir ivme kazandığı görülüyor ancak hem Bist ithalat ortalama rakamları hem de yıllık Altın üretimi ve toprak altı rezerv rakamları göz önüne alındığında yastık altı Altın’ın bir yatırım ya da değer saklama aracı olarak geniş kitlelere nüfuz etme oranı henüz hala oldukça düşük seviyelerde. Yani gerek üretim gerek toprak altı rezerv rakamları olarak yastık altı altın potansiyelinin altında.
Altın Milli Ekonomi Adına Çok Önemli
2010-2011 sonrası TCMB resmi rezervlerinde önemli bir yer tutmaya başlayan Altının milli ekonomi adına dolarizasyonu azaltıcı yönde etkisi oldukça önemli ancak Altın ihtiyacının milli kaynaklar yerine ithalat ağırlıklı olarak karşılanması cari açık açısından düşündürücü kanımca.
Türkiye İçin Bir Fırsat: Her Yönüyle Altın Bankacılığı, Dr. Dağhan Gökçe
Tarihsel olarak Altının takı olarak kullanılmasının yanı sıra parasal sistemde koruma, değer yaratma ve varlık sınıfı olarak yatırım amaçlı da kullanımı mevcuttur. Endüstriyel anlamda iletken özelliği ile teknoloji ürünlerinde de yer almaktadır. Finansal sistemde rezerv para birimleri öncesi dönemde Altın standardı gibi uygulamalar 20.yüzyılda Altının para ikamesi olarak yaygınlaşmasına ön ayak olmuştur. Geleneksel olarak Doğu toplumlarının vazgeçilmezi olan bu değerli metal, para ikamesi olarak kullanıldığı dönemde ve sonrasında Altın bankacılığının da önünü açmıştır. Yazının devamını buradan okuyabilirsiniz.
