Bir şirketin fiyatının piyasada ucuz ya da pahalı olduğunu anlamak için temel analiz ile o şirkete bir değerleme yapılır ve o şirketin olması gereken bir fiyat hesaplanır. Piyasadaki fiyat bu fiyattan düşük ise o hisse ucuzdur ya da iskontoludur yüksek ise pahalıdır deriz. Ancak bunu yapmak kolay bir iş değildir. Şirket değerlemesi yapmak uzun süren ve uzmanlık gerektiren hatta ki o şirketin yaptığı iş ve sektörü özelinde de uzmanlık gerektiren bir iştir. O nedenle biz kolay olması açısından şirketlerin değerleme oranlarına bakarız. (Borsadaki tüm şirketlerin değerleme oranlarına buradan bakabilir ve karşılaştırma yapabilirsiniz.)
Değerleme oranlarına ayrıca şirketleri karşılaştırmak için de bakarız. Aynı sektörde olan şirketler arasında hangisinin daha iyi, daha ucuz ve karlı olduğunu anlamak için başvururuz. Aşağıdaki videoda bu değerleme oranları hakkında detaylı bilgiler öğrenebilirsiniz.
Defter Değeri Nedir?
Defter değeri bir şirketin özsermayesine eşittir. Özsermaye ise şirketin bütün varlıklarından bütün yükümlükleri çıkartıldığı zaman geriye kalan miktardır. Şirketin varlıkları şirketin nakit parası, alacakları, stoklar, maddi duran varlıkları ve maddi olmayan duran varlıkları gibi kalemlerden oluşurken şirketin yükümlülükleri ise şirketin borçları, ayrılan karşılıklar ve diğer yükümlülüklerinden oluşur. Defter değeri yeniden yapma maliyeti değildir.
Defter değeri şirketin gerçek değeri de değildir. Muhasebe kayıtlarına göre yani defterlere göre olan değeridir. Bazı durumlarda şirketin özsermayesi eksi olabiliir. O zaman bu şirket iflas riskiyle karşılaşır. Ancak şirket defter değerine göre özsermayesinin eksi olduğunu ancak Türk Ticaret Kanunu’na göre varlıklarının değerlenmesi durumunda özsermayesinin ekside olmadığını iddia edebilir ve şirketin varlıkları buna göre tekrar hesaplanır.
FD/FVAÖK, F/K, PD/DD Oranlarına Göre Ucuz ve Pahalı Hisseler
FAVÖK, FVAÖK, EBITDA Ne Demektir?
Favök, basitçe bir şirketin vergi öncesi faaliyet karıdır. Ancak anlaşılması için konuyu açalım:
Öncelikle FAVÖK, FVAÖK veya VAFÖK aynı şeydir. Hepsinin kökeni İngilizce bir finansal terim olan EBITDA’dır. EBITDA ise “Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization” kelimelerinin kısaltmasıdır. Burada anlatılan Faiz ve Amortisman Öncesi Kâr kavramıdır. Earnings kazançlar, interest faiz, tax vergi, depreciation amortisman ve amortization ise maddi olmayan duran varlıkların amortismanı şeklinde tercüme edilir. Tax yani vergi yerine Taxes yani vergiler veya taxation yani vergi ödemeleri gibi kelimeler de kullanıldığı görülür.
FAVÖK şirketin esas faaliyet kârına nakit olmayan giderlerini ekleyerek bulunur. Örneğim amortisman para çıkışı gerektirmeyen bir giderdir. O nedenle FAVÖK hesabında amortismanı esas faaliyet kârına ekleriz.
FAVÖK ile şirketin esas faaliyetinden elde ettiği kârı görebiliriz. Bu sayede şirket yönetiminin esas faaliyetle ilgil olmayan konular nedeniyle almış olduğu kararların etkilerini ve yasal düzenlemelerin etkilerini esas faaliyet kârından arındırmış oluruz. Örneğin faiz giderleri şirketin borçlanması nedeniyle oluşmaktadır. Bazen şirketlerin esas faaliyetleri dışında işler için borçlandıkları görülür.
EV/EBITDA veya FD/FAVÖK nedir, nasıl hesaplanır?
EV/Ebitda, fd/favök, fd/Vafök fd/fvaök olarak da karşınıza çıkmış olabilir. FD firma değerinin kısatmasıdır.
Öncelikle FAVÖK, FVAÖK veya VAFÖK aynı şeydir. Hepsinin kökeni İngilizce bir finansal terim olan EBITDA’dır. EBITDA ise “Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization” kelimelerinin kısaltmasıdır. Burada anlatılan Faiz ve Amortisman Öncesi Kâr kavramıdır.
Amortismanın nasıl ayrılacağı, vergi miktarı ve vergi teşvikleri gibi konular da kanun koyucu tarafından belirlenmekte ve şirket yönetiminin kontrolü dışında olmaktadır.
Özellikle yabancı yatırımcılar FAVÖK miktarına dikkat etmekte ve EV/EBITDAyani firma değeri bölü favök oranına odaklanmaktadır. Firma değeri halka açık bir firmanın tamamına sahip olmak için ödenmesi gereken farazi miktardır. Firma değeri şirketin piyasa değeri ve net borcunun toplanmasıyla bulunmaktadır. Şirketin borcu olmaması durumunda net borç hesabı toplam borç – nakit olduğu için firma değeri piyasa değeri – nakit olarak hesaplanır.
