Ana Sayfa Raporlar Ekonomi Raporları ve Gelişmeleri TÜİK Gayri-Sa...

TÜİK Gayri-Safi Milli Hasıla Revizyonu Neden Yapıldı? Dr. K. Dağhan Gökçe

AB ve ABD istatistiksel metodoloji değişiklikleri olarak bilinen ESA-2010 ve SNA-2008 gereği Türkiye’nin makro verilerinin OECD, IMF, Birleşmiş Milletler gibi uluslararası organizasyonlar tarafından kabul görmüş hesaplama yöntemleriyle uyumlu hale getirilmesi sonucu geçmişe dönük büyüme ve diğer göstergelerinde değişiklik meydana geldi.

Buna göre nominal olarak gayri-safi milli hasıla (GSMH) 2016 3.çeyrek itibariyle yıllık olarak 714 Milyar ABD dolarından 850 Milyar ABD dolarına yükseldi. Bunun sonucu olarak da cari açığın, bütçe açığının ve kamu borcunun GSMH’ye oranları ise sırasıyla %0.4, %0.2 ve %5.4 düşmüş oldu.

Ek olarak 2012-2015 yıllarına ait büyüme oranı ise yıllık ortalama %3.3’ten %6.1’e yükseldi. Bir diğer önemli değişiklikten biri de araştırma-geliştirme faaliyetleri ile askeri harcamaların tüketim kaleminden yatırım harcamalarına (Capex) kaydırılması.

Bu sayede yatırımların GSMH’ye oranında ve de özellikle tasarruf oranlarında ciddi yükselişler meydana geldi. Türkiye tasarruf oranı yeni hesaplamayla %25’lere yaklaşmış durumda. (Eski hesaplamada %16-%17 aralığındaydı)

Bu gelişmelere bağlı olarak da 2016 3.çeyrek büyümesi baz etkisi sebebiyle beklenenden daha negatif olarak -%1.8 gerçekleşti. 4.çeyrek büyümesinde de aynı baz etkisi etkili olacak diye düşünüyorum zira 2015 4.çeyrek büyüme rakamı yeni hesaplamayla hem 2015 3.çeyrek rakamından %1.5, hem de eski hesaplamadaki 2015 4.çeyrek rakamından %1.7 daha yüksek. Bu rakamlar da 2016 4.çeyrek büyüme rakamının ne kadar pozitif olabileceği ve 2016 tüm yıl büyümesinin %3 beklentisine ne kadar yakın gerçekleşebileceği sorularını akla getiriyor.

Tabiki aynı baz etki 2017 yılı için, ceteris paribus, Türkiye’nin büyüme rakamlarına yeniden artı etki edecektir. Başbakanın sürekli vurguladığı 2017 toparlanmasının mantığı bu olsa gerek. Şimdilik 2017 Mart sonuna kadar negatif etkileri taşımaya, hisssetmeye devam edeceğiz görünüyor.