Ana Sayfa Raporlar Forex Raporları Eda Önder Özt...

Eda Önder Öztürk: Global Merkez Bankaları Birlikte Hareket Etme Yolunda

Avrupa ve İngiltere Merkez Bankaları Fed Politikalarına Yaklaşıyor… 

Global bazda merkez bankalarının para politikasına ilişkin görüş ayrılıkları geçtiğimiz hafta merkez bankası başkanlarının söylemlerinden de anlaşıldığı üzere nispeten azalmaya başladı. Fed’in 2013 yılında başlattığı para politikasında normalleşme sürecine rağmen, başta Avrupa Merkez Bankası olmak üzere İngiltere ve Japonya gibi gelişmiş ülke merkez bankalarının izledikleri genişlemeci yöndeki para politikaları ile birlikte global bazda para politikalarında ayrışma söz konusuydu.

Daha öncesinde faiz oranlarının daha da düşebileceği ve parasal teşviklerin beklenilen iyileşme görülene kadar devam edeceği söylemlerinden vazgeçmeyen Avrupa Merkez Bankası, geçtiğimiz hafta teşvik programından çıkmaya doğru temkinli bir şekilde yol alındığı ve faiz oranlarının daha fazla düşebileceğini söyleminden vazgeçerek önümüzdeki dönemde para politikasında sıkılaşmanın sinyalini vermiş oldu. Geçtiğimiz hafta faiz artışı tartışması gündeme gelen bir diğer merkez bankası ise İngiltere Merkez Bankası oldu. Gelecek yıllarda genişlemeci politikayı kademeli bir şekilde kaldırmayı düşündükleri gündeme gelen İngiltere Merkez Bankası için geçen hafta İngiltere Merkez Bankası Başkanı Carney para politikası kurulunun gelecek aylarda faiz artışı konusunu tartışacağını söylemesi üzerine Avrupa’dan ABD’ye geniş coğrafyada merkez bankaları arasında senkronizasyon oluştu. Dünya genelinde Japonya Merkez Bankası ‘nın yakın zamanda teşviklerden vazgeçmeye istekli olmadığı telaffuz edilse de geçtiğimiz hafta Japonya Merkez Bankası’nın genişlemeci politikalarının sorgulanması ve söz konusu politikaların Japon Yeni’nde beklenilen performansı göstermediği eleştirileri dahi Japonya tahvillerinde satış baskısının görülmesinde etkili oldu.

Merkez bankası başkanlarının dünya genelinde uyumlu hale gelmeye başlaması ve geçtiğimiz hafta para politikasına ilişkin söylemleri ülke tahvillerinde satış dalgasına neden oldu.

Grafik 1: Gelişmiş Ülkelerin 10 Yıllık Tahvil Faizleri        

Kaynak: Bloomberg  

Grafik 2: Gelişmiş Ülke Merkez Bankaları Bilanço Büyükleri

Kaynak: Bloomberg 

Uluslararası Ödemeler Bankası(BIS) Merkez Bankalarını Uyardı…

Geçtiğimiz hafta global bazda şahin tutum sergileyen merkez bankalarına ilişkin söz konusu tavır değişikliği global piyasalarda sorgulanırken, merkez bankalarının merkez bankası olarak bilinen Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS) 87. yıllık raporunda ilgili cevaplara ulaşıldı.

Uluslararası Ödemeler Bankası’nın yıllık raporunda, dünya genelinde düşük faiz oranlarının finansal tahribatlar oluşturabileceğine ve finansal istikrarı tehdit ettiğine dikkat çekerek, enflasyon baskısına karşı global bazda politika faiz oranlarının artırılması gerektiğini belirtti. Dünya genelinde parasal teşviklerin ve düşük faiz oranlarının uzun vadede sürdürülemez olduğunu bununla birlikte enflasyon oranlarının küresel bir endişe yarattığı ifade edilirken, enflasyon baskılarını kontrol altına almak ve finansal istikrara yönelik riskleri engellemek için daha sıkı küresel para politikasının uygulanması ve küresel bazda politika faiz oranlarının yükseltilmesi gerektiğini ibaresi yer aldı.

Uluslararası Ödemeler Bankası’nın merkez bankalarına sıkı para politikası uygulamaları konusunda öneride bulunuyor olsa da, dünya genelinde merkez bankaları arasında para politikasında normalleşmenin başını çeken Fed, günümüzde eleştirilere maruz kalmakta. Son dönemde ABD’de işsizlik oranının son 10 yılın en düşük seviyesine gerilemiş olması ve para politikalarının ücretler ve enflasyon cephesinde arzu edilen görünümü sağlayamaması nedeniyle Fed’in 1960’lı yıllarda benzer bir durum ile karşı karşıya kaldığı hatırlatılmakta. 1961 yılının başında %7 seviyesinde olan işsizlik oranının 1965 yılının sonunda seviyesine gerilemesi ve ilgili dönemde enflasyonda görülen yavaşlama sonrası uygulanan para ve maliye politikalarının 1970’li yılarda Büyük Enflasyon krizini beraberinde getirdiği söylenmekte. Söz konusu krizin ilgili dönemde uyguladığı para politikalarının sonucu olduğu ifade edilirken, ABD ekonomisinin mevcut ekonomik görünümü ve Fed’in günümüzdeki politikalarının 1960’lı yıllara paralel olduğu eleştirileri gündemde yer alıyor.

Grafik 3: Fed Politika Faizi ve ABD Enflasyon Oranı

Kaynak: Bloomberg