14.09.2020 – Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Perakende Ciro Endeksi’nin Temmuz ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi Haziran 2020 ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde Temmuz ayında yüzde 33,5 ile 303 puana ulaştı.
AVM’lerde kiralanabilir alan (m2) başına düşen cirolar Temmuz 2020’de İstanbul’da 1281 TL, Anadolu’da 1070 TL olarak gerçekleşmiştir. Türkiye geneli metrekare verimliliği ise Temmuz 2020’de 1155 TL olarak gerçekleşmiştir.
Kategoriler Bazında Verimlilik Endeksi
İçinde bulunduğumuz pandemi dönemi koşulları da göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gereken sonuçlara göre, Temmuz 2020 döneminde kategoriler bazında metrekare verimlilik endeksi, Haziran 2020 dönemi ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde; Teknoloji kategorisi yüzde 2,1’lik gerileme göstererek 366 puana ulaşmıştır. Yiyecek-İçecek kategorisi yüzde 72,3’lük artış göstererek 193 puana, ayakkabı kategorisi yüzde 43,8’lik artış göstererek 315 puana, giyim kategorisi yüzde 43,1’lik artış göstererek 309 puana, diğer kategorisi yüzde 36,2’lik artış göstererek 305 puana, hipermarket kategorisi yüzde 22,7’lik artış göstererek 227 puana yükselmiştir.
Ziyaret Sayısı Endeksi
Temmuz 2020’de ziyaret sayısı endeksi Haziran 2020’ye göre yüzde 37,2’lik artış göstererek 59 puana yükselmiştir.
Temmuz ayı perakende ciro endeksi ile ilgili olarak AYD tarafından yapılan açıklamada şu bilgiler yer aldı: “Bilindiği üzere COVİD-19 salgını sonrası normalleşme adımları çerçevesinde 11 Mayıs itibariyle AVM’ler kademeli olarak açılmaya başlamıştı. Haziran ayındaki tümüyle açılış sonrası Temmuz ayında AVM perakende ciro endeksinin pandemi gibi olağanüstü koşulları kapsayan bir dönemde daha sadece en yakın ciro analizi ile kıyaslanabileceği göz önünde bulundurulsa da bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında yüzde 2,6 oranında düştüğü görülmüştür. Kategoriler bazında metrekare verimlilik endeksi incelendiğinde, tüm kategorilerde gerileme yaşanırken teknoloji kategorisinde yüzde 41,9’luk artış görülmüş ve en yüksek gerileme yüzde 39,3 ile yiyecek-içecek kategorisinde yaşanmıştır. Ziyaret sayısı endeksinde yüzde 39,8’lik düşüş yaşanırken, metrekare verimliliği endeksinde yaşanan düşüş yüzde 2,6 olarak kaydedilmiştir. Temmuz 2020 döneminde metrekare verimlilik endeksi, Haziran 2020 dönemi ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde ise yüzde 33,5’lik artış göstererek 303 puana yükselmiştir. Ziyaret sayılarının düşük seyretmesine rağmen cirolardaki artış normalleşme döneminde ziyaretçilerin alışveriş aklı hareket ettiğini gösteriyor. Teknoloji kategorisi dışında kategoriler bazında düşüşler yaşandığını görüyoruz. AVM yatırımcısı da ciro düşüşlerinin yaşandığı, zor durumdaki perakendecisine Haziran ayında olduğu gibi Temmuz ayında da imkanları ölçüsünde destek vermeyi sürdürmüştür. Bu zor dönemi perakendecisi, çalışanları, ziyaretçileri ve tüm hizmet sağlayıcıları ile birlikte atlatacağının bilinciyle AVM yatırımcısı gerekli tüm sağlık ve hijyen tedbirlerini de en üst düzeyde almaya ve güvenli alışveriş mekanları olmaya devam edecektir”.
AYD, AVM’lerdeki Kiralar ve Cirolar Hakkında Açıklama Yaptı
AYD / AVM’lerin paydaşları ile ilişkilerinde kısa vadede öngörülen uygulamaları hakkında açıklama
27.05.2020 – Salgınla mücadelede ülkemizin ortaya koyduğu başarıda katkısı olan başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere sağlık ordumuza, salgının toplumsal hayatımız ve ekonomimiz üzerindeki etkilerini en aza indirmek için gayret gösteren hükümetimiz ile kamu otoritelerine, kamu ve özel sektör çalışanlarına ve en önemlisi alınan tedbirlere hassasiyetle uyan vatandaşlarımıza müteşekkiriz.
Gelinen aşama itibariyle, Sayın Cumhurbaşkanımız 04.05.2020 tarihli basın açıklamasında, hayatın kontrollü şekilde normalleşmesi programı kapsamında, Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığının talimatlarına uyulması, gerekli önlemlerin de alınması kaydıyla AVM’lerin 11 Mayıs 2020 tarihi itibariyle açılabileceğini belirtmişti.
Açılış sürecinde, Sağlık Bakanlığı’nca 09 Mayıs 2020 tarihinde yayınlanan önlemler ve İçişleri Bakanlığı’nca 11 Mayıs 2020 tarihinde yayınlanan genelgede belirtilen tedbirler alınarak AVM’ler faaliyete geçmiştir. Bu kapsamda denetimler de ilgili makamlarca düzenli olarak gerçekleştirilmektedir. AVM yönetimlerince alınan tedbirlerin yanında AVM içindeki iş yerlerinin, çalışanların ve ziyaretçilerimizin önlemlere riayet konusundaki hassasiyeti bu sürecin en önemli unsurudur. Normalleşme Takvimi’nin birinci aşamasına katkı sağlayan tüm paydaşlarımıza ve alınan tedbirlere hassasiyetle uyan vatandaşlarımıza teşekkür ediyoruz. 11 Mayıs’ta faaliyetine tekrar başlayan AVM’lerimizin bünyesindeki mağazalarda gerçekleşen ciroların umut verici seviyelere çıkmış olması ekonomimizdeki normalleşme süreci açısından memnuniyet vericidir.
2020 yılına damgasını vuran COVID-19 pandemisinin küresel ölçekteki etkileri gündemde yerini korurken ülkemizin salgınla mücadele konusunda ortaya koyduğu başarı sayesinde Normalleşme Takvimi’nin ikinci ve üçüncü aşamalarının uygulamaya geçirileceği, pandeminin sosyal ve ekonomik etkilerinin hafifletilmesi için el ele vermemiz gereken bir döneme giriyoruz.
Kamu sağlığı açısından alınan tedbirlere ilaveten sürecin ekonomimiz üzerindeki olumsuz etkilerinin hafifletilmesi amacıyla Normalleşme Takvimi’nde, iş ortaklarımız olarak gördüğümüz kiracılarımıza da elimizden gelen desteği en üst seviyede sağlama noktasındaki kararlığımızı bir kez daha ifade ediyoruz. Bunun gereği olarak pek çok üyemiz tavsiye kararlarımız doğrultusunda kirasız döneme ilaveten %65’lere varan dönemsel kira indirimlerini içeren destek paketlerini kiracıları ile paylaştılar. Bir kez daha altını çizerek belirtmek isteriz ki; her bir üyemiz tarafından şartlarının elverdiği ölçüde, her bir kiracısının özelinde, en uygun destek paketinin oluşturulması için mümkün olan tüm imkanların seferber edilmesini elzem görüyoruz.
Tüm üyelerimiz kendi koşullarını sonuna kadar zorlayarak kiracılarına verecekleri destekleri en üst seviyeye taşımak için samimi bir gayret içerisindedir. Bu samimi yaklaşım iyi günde de kötü günde de ortak kaderi paylaşan iş ortaklığı anlayışının ve basiretli tacir olmanın gereğidir. Normalleşme Takvimi’nde, iş ortaklarımız olarak gördüğümüz kiracılarımız ile karşılıklı fedakarlıklar konusunda bundan evvel olduğu bundan sonra da diyalog içerisinde olmayı önemsiyoruz. Nitekim bu zamana dek bu girişimler neticesinde kiracılara ciddi destekler sağlanmış olup bundan sonraki süreçte de aynı iyi niyet ortamının devam etmesini her iki tarafa da öneriyoruz.
Sosyal ve ekonomik hayatta dayanışmayı hakim kılarak el ele vermemiz, işlerimizi nasıl büyüteceğimize, istihdamı nasıl artıracağımıza, müşterilerimize nasıl daha iyi hizmet vereceğimize odaklanmamız gereken günlerden geçiyoruz. Bizim bu ülkenin aydınlık yarınlarına inanan, güvenen insanların yüzünü güldürme sorumluluğumuz olduğuna ve bunun için var gücümüzle çalışmak, el uzatanın elinden tutmak gerektiğine olan inancımızla 01 Haziran’da güçlü bir şekilde ekonominin çarklarını çevirmeye hız vereceğiz. Ülke ekonomisi ve özellikle Türk Organize Perakendecilik Sektörü için hayati öneme sahip AVM’lerin bünyesinde yer alan 58 Milyar dolarlık yatırım değerine sahip olan ve 520 bin kişiye istihdam sağlayanekosistemi korumak için gerekli her türlü adımı atacağız. Bu adımlar kapsamında ekosistemimize zarar verecek şekilde basında AVMlere gidilmemesi yönünde mesnetsiz ifadelerin bir karşılığının olmadığı da yapılan denetimlerde ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenle 1 Haziran itibariyle tüm AVM’lerin tam kadro ve tüm markaları ile açılarak ekonomiye katkı sağlama amacına destek olmasını önermekteyiz. Bu çerçevede Ramazan ayında olmamız nedeniyle önerilen esnek çalışma saati uygulamasının da her AVM özelinde tekrar değerlendirilmesini, çalışma saatinde, şartların gerektirmesi halinde, kalıcı olmamak kaydıyla her iki taraf menfaatine en uygun saatin belirlenmesi hususunda da tarafların işbirliği içerisinde olmasını tavsiye ediyoruz.
Sayın Cumhurbaşkanımızca açıklanan ve hükümetimizin, milletimizin, kamu ile özel sektörün elbirliğiyle hayata geçirme kararlılığında olduğu Normalleşme Takvimi’nin ikinci aşamasına yaklaşırken tüm hazırlık ve tedbirlerimizi çalışan ve müşterilerimiz ile kamu sağlığını gözeterek hayata geçirmekteyiz. 01 Haziran 2020 tarihinde mağazalarını açacak kiracılarımıza bu süreçte tüm imkanları en üst seviyede zorlayarak her türlü desteğin sağlanmasını tavsiye ediyoruz.
Normalleşme Takvimi’nin tüm paydaşlarca elbirliği ile yürütülmesi ve dayanışmanın hakim kılınması dileğiyle; salgınla mücadelede canla başla görev yapan başta sağlık çalışanları olmak üzere tüm kamu ve özel sektör çalışanları ile tedbirlere uyma konusunda gerekli hassasiyeti gösteren vatandaşlarımıza müteşekkir olduğumuzu bir kez daha ifade etmek isteriz. Ülkemiz ve dünyanın, salgınının sosyal ve ekonomik hayat üzerindeki olumsuz etkilerinden en kısa zamanda tamamen kurtulması en büyük temennimizdir. Ramazan Bayramının manevi ikliminin ülkemize, İslam alemine ve tüm dünyaya barış, huzur, sağlık ve bereket getirmesini, bayramın gelecek güzel günlerin habercisi olmasını diliyoruz.
AVM’lerde Yeni Dönem, İşte Alınacak Önlemler
AVM’lerin Açılış Zamanı ve Kısa Vadede Öngörülen Uygulamalar Hakkında Tavsiye Kararı
07.05.2020 – Sağlık, Ticaret ve İçişleri Bakanlığı başta olmak üzere ilgili bütün bakanlıklar ve kamu otoritelerinin genelge ve talimatlarına uygun davranılacak olmakla birlikte Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları derneği olarak AVM’lerin hangi önlem ve uygulamalarla açılabileceklerine dair tavsiye kararımız aşağıda kamuoyunun dikkatine sunulmuştur.
Bu metin, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Covid-19 salgını sebebiyle geçici süreliğine kapatılan AVM’lerin hangi önlem ve uygulamalar ile açılması gerektiğine ilişkin önerileri içermesinin yanı sıra birinci önceliğimiz olan AVM ziyaretçileri ve çalışanlarının beden ve ruh sağlığını korumak için uyulması gereken/önerilen işletmesel uygulamalar hakkında bilgi içermektedir.
Bu öneri ve uygulamalar mahiyetine uygun düştüğü ölçüde AVM malikleri ve kiracıları, taşeronları ile ziyaretçilerin uyması için hazırlanmış olup metnin nihai halinin verilmesi sırasında her bir süre bakımından gerekli kategorizasyon yapılacaktır. Kamu otoriteleri tarafından alınan tedbirlere her koşulda uyulması esastır. Bu tedbirlere ilaveten her AVM nin kendi özel şartları çerçevesinde alacağı tedbirlere ilişkin dünya örnekleri incelenerek yapılan çalışmalar neticesinde tespit edilen hususlar aşağıda sunulmuştur.
1- Yetkili otoriterler tarafından AVM’lerin faaliyetlerine devam edebilmelerinin uygun olduğunun değerlendirilmesi durumunda, aşağıdaki önlemlerin alınması kaydıyla AVM’lerin açılması ve faaliyete devam etmesinin mümkün olduğu değerlendirilmiştir: Alışveriş merkezi, mağaza çalışanları ve tüm tedarikçilerinin AVM’de bulundukları süre boyunca kamu otoritesi tarafından uygunluğu onaylanmış türde maske takması önerilmektedir. Kapı girişlerindeki güvenlik ile danışma personellerinin de ilave olarak siperlik takması tavsiye edilmektedir.
2- Kamuya açık alanlar için getirilen kısıtlamalara uygun olarak Alışveriş Merkezi ziyaretçilerimizin maskeyle girişlerinin zorunlu tutulması önerilmektedir.
3- Alışveriş Merkezi maliki/yönetici şirketinin, kiracıların, tedarikçi, taşeron, hizmet veren şirketlerin, özetle her ne sıfatla olursa olsun AVM’de geçici veya sürekli çalışan kişilerin Alışveriş Merkezi girişlerinde ateşinin temassız dijital termometreyle kontrolünün sağlanması ve yüksek ateşi çıkanların (örn. 38 derece üzeri) geri çevrilmesi önerilmektedir. Bu sırada güvenlik görevlileri tarafından herhangi bir kayıt alınmaması, ateşi yüksek çıkan ilgilinin bizatihi kendisinin ilgili işvereni ile iletişime geçmesi önerilmektedir.
4- Giriş kapılarında sosyal mesafenin korunması amacıyla görsellerin oluşturulması ve kişisel koruyucu donanımın eksiksiz olması zorunluluğu uyarılarının asılması önerilmektedir.
5- Asansör taşıma kapasitesinin yarı yarıya düşürülerek kullanıcı sayısının azaltılması ve yine sosyal mesafe uyarı görsellerinin konulması önerilmektedir.
Ek olarak, sadece hamile, bebek arabalıve engelli kullanımına izin verilen bir düzenleme olması veya asansör kullanımının dokunmatik mekanizma sebebiyle bir süre kapatılması da değerlendirilmelidir. (yaş sınırlamasının kaldırılması sonrası 65 yaş üzeri kullanımı için de izin verilebilir)
6- Yürüyen merdivenlerde sosyal mesafe uyarı görsellerinin eklenmesi önerilmektedir.
7- Tuvaletlerde sosyal mesafenin sağlanabilmesi amacıyla girişlere ziyaretçiler için bilinçlendirme ile uyarı metinlerinin konulması ve tuvalet giriş sayısında bir belirleme yapılması önerilmektedir.
8- El dezenfektanların yoğun kullanım alanlarında müşterilerin kullanımına sunulması önerilmektedir.
9- İbadethanelerin kamu otoritesinin alacağı kararlar doğrultusunda kullanımına devam edilmesi tavsiye edilmektedir.
10- Sosyal mesafenin sağlanabilmesi amacıyla anonsların yapılması önerilmektedir. (Örnek anons içeriğinin AYD tarafından oluşturulması düşünülebilir)
11- Mağazaların satış alanlarında mevzuata uygun dezenfeksiyonu uygun periyotlarda yaptırmaları ve Alışveriş Merkezi yönetimlerine sunmaları önerilmektedir.
12- Mağazalar tarafından temassız pos cihazları kullanımının teşvik edilmesi tavsiye edilmektedir.
13- Alışveriş Merkezilerinde müşteri ve çalışanların ortak temas noktaları (ATM, asansör, güvenlik noktaları, yürüyen merdiven bantları, personel dinlenme alanları ve benzeri) dezenfeksiyonlarının uygun periyotlarda yaptırılması önerilmektedir.
14- Klima santrallerinde karışım hava kullanılmaması, içeriye %100 taze hava verilmesi ve içerideki havanın da dışarı atılması gerekmektedir.
Klima santrali, fancoil veya gazlı sistem cihazların hava filtrelerinin ihtiyaca göre sıklıkta temizlenmesi veya yenilenmesi önemli bir tedbir olacaktır. Alışveriş Merkezlerinin kapalı saatlerinde (müşteri açılış öncesi ve kapanış sonrası) kontrollü olarak doğal havalandırma yapılması önerilir. Bunun için duman tahliye kapakları ,açılabilir pencereler gibi doğal havalandırma işlevi gören sistemlerden faydalanılması planlanabilir. Mescit, Temizlik Odası ve özellikle tuvaletler gibi ıslak hacimlerin havalandırmalarının mutlaka aktif olarak çalışması önem taşımaktadır. Bu sistemlerdeki bakım ve temizlik operasyonlarını yapan personelin, kişisel koruyucu donanımlarının tam olması ve dezenfekte edilmiş ekipmanlar ile çalışması tavsiye edilmektedir.
15- Ortak alan oturma gruplarının kullanıma kapatılması veya kaldırılması önerilmektedir.
16- Yeme ve içme alanlarında sosyal mesafenin korunması amacıyla oturma gruplarının yarı yarıya azaltılması tavsiye edilmektedir. Bir masada 2 kişi oturacak şekilde ve masalar arası mesafenin 2 mt olması bu amaca uygun bir düzenleme olarak önerilmektedir.
17- Mevzuat gereği var olan çocuk oyun alanlarının kapalı tutulması tavsiye edilmektedir.
Bakanlık genelgesi ile hizmeti durdurulan sinema, eğlence alanları, spor salonları restoran ve kafeler de mevzuat gereği (aksi belirtilene kadar) kapalı olacaktır. Bu yerler açıldığında da diğer kiracılar gibi dezenfektasyonla ilgili tüm tedbirleri almaları gerekmektedir.
18- Ziyaretçileri bir araya getirecek, sosyal mesafenin korunması zor etkinliklerin yapılmaması önerilmektedir.
19- Ücretsiz verilen bebek bakım arabası, engelli arabası, power bank ve benzeri ekipmanların her kullanımdan sonra dezenfekte edilmesi önerilmektedir.
20- Temaslı dijital yönlendirmelerin kapalı tutulması tavsiye edilmektedir
21- Danışma önlerine sosyal mesafe uyarı çizgilerinin çekilmesi önerilmektedir.
22- Müşteri servis araçlarında kamunun genelgelerine uygun olarak sosyal mesafenin korunması ve dezenfeksiyonlarının yapılması önerilmektedir.
23- Valelerin kapalı tutulması önerilmektedir.
24- Alışveriş Merkezi yönetimlerin Covid-19 (salgın) acil durum eylem planlarının hazırlamaları ve mağazaların da hazırlayarak Alışveriş Merkezi yönetimlerine sunmaları şart konulması önerilmektedir.
25- Tedarikçi ve kargo/kurye girişlerinin belli saatler ile sınırlandırılması kontrollü girişleri kolaylaştıracağından bu yönde uygulamaların hayata geçirilmesi önerilmektedir.
26- AVM çalışanlarının yemek ihtiyacı için, kamu otoritesinin uygun gördüğü standartları karşılayan restoranların açık bulundurulması önerilmektedir.
27- Mağazalar için belirlenen sosyal mesafe ve hijyen konularındaki standartlar ve zorunlu uygulamaların kamu otoritesi tarafından yapılacak denetimlerde AVM yönetimleri tarafından gerekli yardım ve özen gösterilecektir.
28- AVM girişlerinde temassız kontrollerin (el dedektörleri v.s.) arttırılmasının sağlanması önerilmektedir.
29- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan “Tek kullanımlık maske eldiven gibi kişisel hijyen malzeme atıklarının yönetiminde covid-19 tedbirleri” konulu genelgeye uygun olarak gri renkli veya gri etiketli atık ekipmanı bulundurulması önerilmektedir.
30- Yeme İçme alanlarında sosyal mesafeyi sağlayacak şekilde; kasalarda oluşabilecek sıranın düzenlenmesi için zeminde işaretlemeler, ziyaretçi ile kasa personeli arasında kasa önü sabit vizör (ya da kasa personeline vizör başlık) ve sıra-matik sisteminin uygulanması gibi müşteri ve çalışan sağlığını gözeten düzenlemelerin yapılması önemlidir. Ödemelerin temassız ödeme cihazları ile yapılabilmesinin sağlanması önerilmektedir.
31- Sağlık ve temizlik personeline değişen yeni iş tanımları ve corona virüs kapsamında yapılacaklar üzerine teorik eğitim verilmesinin sağlanması önerilmektedir.
32- Ziyaretçilerin ateşinin ölçümünün temassız dijital termometreyle yapılması, kamu otoritesinin belirleyeceği yüksek ateş değerlerine sahip ziyaretçilerin diğer ziyaretçi ve çalışanların sağlığını korumak adına ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak geri çevrilmesi tavsiye edilmektedir.
33- Perakendecilerin prova odaları dezenfeksiyon sıklığının kamu otoritesince belirlenen şekilde sağlanması, mağaza içlerinde el dezenfektan noktaları oluşturulması, mağaza girişleriyle içeride yoğunluk oluşmaması ve sosyal mesafenin korunması amacıyla mağazaların önlemler alması önerilmektedir.
34- Kiracıların kendi alanları için alacağı tedbirlerin kamu otoritelerinin belirleyeceği ve Alışveriş Merkezlerinin alacağı tedbirlerle uyumluluğunun sağlanması önem arz etmektedir.
AVM’lerin Tekrar Açılmasına dair AYD’den Açıklama Geldi
06.05.2020 – Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği olarak, Covid-19 salgınının Türkiye’de tespit edilmesi ile eş zamanlı olarak kamu sağlığının korunmasına destek olmak amacıyla hızlı adımlar atılmış, sektöre ışık tutmak maksadıyla bazı tavsiye kararları alınmıştır.
Bu süreç, dileyen perakendeciye salgının seyri hakkında genel bir kanaat edinene kadar, esnek çalışma saatine (12.00-20.00) uygun faaliyet göstermesine izin verilmesi yönündeki tavsiye kararı ile başlamıştır. Nitekim bu kararın alınmasından hemen sonra gerek perakendecilerin talepleri ve uygulamaları nedeniyle gerekse kamu sağlığının korunması mücadelesine destek olmak amacıyla; AVM’lerin geçici süreliğine kapatılması, AVM’lerin kapalı kaldığı süre boyunca da kiracılardan kira bedeli tahsil edilmemesi yönünde tavsiye kararları alınmıştır. Tüm bu kararlarda kamu sağlığının öncelik olduğu ve ayrıca istihdamın kesintisizliğinin de en önemli gündemlerimizden birini oluşturduğu vurgulanmıştır.
Yakın zamanda Derneğimiz kamu otoriteleri ve sektör paydaşları ile yoğun görüş alışverişlerinde bulunmuş; Sağlık Bakanlığımız ve diğer Bakanlıklarımız ile Bilim Kurulunun olumlu görüşte olması halinde ve perakendecilerin çoğunluğunun da talepte bulunması kaydıyla, AVM’lerin gerekli önlemler alınarak 11 Mayıs’tan sonra kademeli şekilde açılabileceği yönündeki görüşünü kamuoyu ile paylaşmıştır. Keza Derneğimiz, perakendeci ve AVM yatırımcılarının, salgına karşı alacağı dezenfeksiyon ve hijyen önlemlerinin, yurt dışı örneklerine de uygun olarak eksiksiz olması için konunun uzmanları ile bir çalışma yapmış ve bunu ilgili taraflarla paylaşmıştır.
Salgınla mücadelede ülkemizin ortaya koyduğu başarıda katkısı olan başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere sağlık ordumuza, kamu ve özel sektör çalışanlarına ve en önemlisi alınan tedbirlere hassasiyetle uyan vatandaşlarımıza müteşekkiriz. Gelinen aşama itibariyle, Sayın Cumhurbaşkanımız da 04.05.2020 tarihli kabine toplantısında alınan kararları bilgilendirdiği basın toplantısında, hayatın kontrollü şekilde normalleşmesi programı kapsamında, Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığının talimatlarına uyulması, gerekli önlemlerin de alınması kaydıyla AVM’lerin 11 Mayıs 2020 tarihi itibariyle açılacağını açıklamıştır.
Sayın Cumhurbaşkanımızın bu açıklamasının bir gereği olarak;
1- Bilim Kurulu ve Ticaret Bakanlığımızın talimatlarına uyulması suretiyle ve gerekli ilk önlemlerin alınması kaydıyla, 11 Mayıs 2020 itibariyle, kapalı AVM’lerin kademeli şekilde açılabileceği,
1.1. Dileyen perakendecinin 11 Mayıs 2020 tarihinden itibaren ilgili AVM’deki mağazasını Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığının belirleyeceği asgari tedbirlere ilaveten müşteri ve çalışanların sağlığını korumak adına gerekli görülen önlemleri almak suretiyle açarak faaliyetlerine başlamasına ve hatta Ramazan ayında olduğumuz da gözetilerek mağazalarını açan perakendecilerin 11 Mayıs 2020 – 1 Haziran 2020 tarihlerinde, (AVM normal açılış saati 10.00-22.00 olarak kalmakla) 11.00-19.00 saatleri arasında faaliyet göstermesine izin verilmesi,
1.2. Bunlara ek olarak açılış hazırlıkları ve salgın önlemlerini henüz tamamlayamadığı için 11 Mayıs 2020 itibariyle mağazasını açmayan perakendecilere salgınla mücadelede olumlu seyrin devamı ile 1 Haziran 2020 tarihine dek kolaylık sağlanması, geç açıldığı iddiasıyla sözleşmesel/kanuni herhangi bir yaptırım uygulanmaması,
1.3 Bu sebeple tüm perakendeci/kiracılar bakımından nihai açılış tarihinin salgınla mücadelenin olumlu seyri ile 1 Haziran 2020, çalışma saatinin de 1 Haziran 2020 itibariyle yeniden 10.00-22.00 olarak belirlenmesi,
1.4. (Halihazırda açık olan market ve eczaneler hariç) Bu karara konu AVM’lerdeki mağazasını Mayıs ayında açan/açmayan kiracılardan Mayıs ayı için herhangi bir kira bedeli tahsil edilmemesi; devam eden aylar bakımından ise her AVM’nin kendi koşullarında ve özelinde kiracılarına gerekli desteği vermesi için azami çaba harcaması
yönünde tavsiye kararı alınmıştır.
Sürecin tüm paydaşlarca elbirliği ile yürütülmesi dileğiyle, bu tavsiye kararımızı paylaşır; salgınla mücadelede canla başla görev yapan başta sağlık çalışanları olmak üzere tüm kamu ve özel sektör çalışanları ile tedbirlere uyma konusunda gerekli hassasiyeti gösteren vatandaşlarımıza müteşekkir olduğumuzu bir kez daha ifade etmek isteriz. Ülkemiz ve dünyanın salgından en kısa zamanda tamamen kurtulması en büyük dileğimizdir.
AVM’ler Yeniden Açılıyor
05.05.2020 – Türkiye’nin koronavirüsle mücadelesinde yeni kararlar alındı. Virüs salgınının yavaşlatılması ve kontrol altına alınması sonrasında, alınan tedbirlerde yumuşamaya gidildi. 11 Mayıs ve 1 Haziran’da AVM’lerin ve züccaciye dükkanlarının kademeli olarak açılması planlanıyor.
Normalleşme süreci ile ilgili açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, çeşitli kurallara uyulması şartıyla alışveriş merkezlerinin 11 Mayıs’tan itibaren hizmet vermeye başlayabileceklerini söyledi. Sinema, spor salonları ve restoranlar büyük ihtimalle yeni bir karar alınana kadar kapalı kalacaklardır. Sosyal mesafenin korunmaya devam etmesi nedeniyle ziyaretçi trafiğinin normale dönmesinin uzun sürebileceğini düşünüyoruz. Bu nedenle ciro üzerinden alınan kira gelirlerinn bu süreçten negatif etkilenmeye devam etmesini bekliyoruz. Ek olark, kira indirimlerinin gündeme gelmesinin muhtemel olduğunu düşünüyoruz.
Türkiye’de Ne Kadar AVM Var? AVM’ler Ne Zaman Açılacak?
24.04.2020 – Medyada yer alan bir habere göre, Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hüseyin Altaş, Pazar günü yaptığı açıklamada özellikle covid-19 vakasının daha az görüldüğü iller başta olmak üzere, AVM’leri 8 – 15 Mayıs arasında kontrollü olarak açmaya hazırlandıklarını belirtti.
Türkiye’de şu an 436 tane AVM bulunuyor ve bu AVM’lerin %80’ini coronavirüs tedbirleri kapsamında, Mart ortasından itibaren kapalı durumda (eczane ve süpermarketler hariç).
Oyak Yatırım konu ile ilgili yorumunda şu bilgi ve görüşleri paylaştı:
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel de yaptığı açıklamada, AVM’lerin açıldıktan sonra 3 ay markalardan kira alınmamasını gerektiğini talep etti ve ayrıca kontrat değil ciro kirasına dönülmesi gerektiğini ifade etti. Mayıs ayında, AVM ziyaretlerine ilişkin talebin zayıf kalacağını öngörüyoruz ancak haberin Torunlar GYO için hafif pozitif olabileceğini düşünüyoruz.
AVM Yatırımcılarından Önemli Zirve : AVM’lerde Korona Önlemleri
13.03.2020 – Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan son olarak Türkiye’de de görülen corona virüse karşı önlemler sıkılaştırılıyor. Türkiye’de koronavirüs vakasının görülmesinin ardından halkın yoğun olarak bulunduğu yerlerde sıkı önlemler alınmaya başlandı. AVM’lerde de önlemler en üst seviyeye çıkarıldı.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Altaş, AVM’lerde corona virüs önlemlerinin ciddi şekilde artırıldığını, AVM yatırımcıları olarak toplum sağlığını çok önemsediklerini söyledi.
Altaş, “Biz AVM yatırımcıları olarak hiçbir şeyi insan sağlığından daha önemli görmüyoruz. Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu süreçte ülkemiz için elimizden ne gelirse yapmaya, devletin ilgili birimleri ile uyum içinde çalışmaya hazırız. Dezenfekte işlemlerimizi arttırdık.İnsanların dokunduğu ne kadar yer varsa özel olarak müdahale ediyoruz. Merdivenlerden tuvaletlere kadar her yer didik didik özel dezenfeksiyon ürünleri ile detaylı bir şekilde temizleniyor. AVM çalışanları ile ziyaretçilerini de koronavirüs ve önlemlerle ilgili bilgilendirmeye özen gösteriyoruz.” dedi.
Gerekli önlemlerin alınmasının yanı sıra, toplumun tüm kesimlerini sakin ama tedbirli olmaya davet eden Altaş, “Biz de üzerimize düşeni yapıyor, tüm tedbirlerimizi alıyoruz” dedi. Tedbirin elden bırakılmaması gerektiğinin altını çizen Altaş, AVM’lerin birçok farklı mağazası ile toplumun ihtiyaçları için hazır olduğunu dile getirdi. Altaş, “AVM’ler sadece vakit geçirip sosyalleştiğimiz, birtakım ihtiyaçlarımızı karşıladığımız mekanlar değil, aynı zamanda toplumsal ihtiyaçlarımızı karşılamak adına da büyük sorumlulukları olan mekanlar. Biz bu sorumluluğumuzun farkındayız. Her zaman olduğu gibi, bu süreçte de sorumluluk alıyoruz. Devletimiz ve toplumumuzla uyum ve iş birliği içinde sürece katkı sunmak istiyoruz. AVM’lerde eczanelerimiz, marketlerimiz, mağazalarımız toplumun bu süreçteki tüm ihtiyaçları için hizmet vermeye devam edecek. Panik yapmadan toplumsal dayanışma ile süreci götüreceğiz” dedi.
Altaş, yarın sabah (14 Mart) Cumartesi AVM yatırımcıları olarak sürece ilişkin bir toplantı gerçekleştireceklerini söyleyerek, “Bu önemli bir zirve olacak, toplumun talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda biz de AVM yatırımcıları olarak tedbirlerimizi sıklaştıracak, AVM yatırımcımları olarak sürece ilişkin önemli bir zirve yapacağız. Virüs konusunu burada daha detaylı görüşüp konuşacağız. Türkiye’nin corona virüs konusunu en iyi yöneten ülkelerden biri olduğunu görüyoruz, paniklemeden süreç için gerekli ne varsa yapacağız. Çalıştayımıza yüksek katılım olacak, bunun da üyelerimizin süreci ne kadar ciddiye aldığının en önemli göstergesi olduğunu düşünüyorum” dedi.
AVM Perakende Ciro Endeksi, Ocak ayında yüzde 27,3 Arttı
11.03.2020 – Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Perakende Ciro Endeksi’nin ocak ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi Ocak 2019 döneminde bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 27,3 oranında artış kaydederek 340 puana ulaştı.
AVM’lerde kiralanabilir alan metrekare başına düşen cirolar Ocak 2020’de İstanbul’da 1.617 TL, Anadolu’da 1.083 TL olarak gerçekleşirken Türkiye geneli metrekare verimliliği ise Ocak 2020’de 1.297 TL oldu.
Metrekare Verimliliğinde En Yüksek Artış Teknoloji Kategorisinde…
Teknoloji kategorisi metrekare verimliliği geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre enflasyondan arındırılmadan yüzde 44,4’lük artış kaydetti.
Geçtiğimiz yılın Ocak ayı ile karşılaştırıldığında AVM’lerdeki ayakkabı kategorisi metrekare verimliliği yüzde 28,9, hipermarket kategorisi metrekare verimliliği yüzde 26,6, giyim kategorisi metrekare verimliliği yüzde 26,2, diğer* alanlar kategorisi metrekare verimliliği yüzde 23,0 ve yiyecek-içecek kategorisi metrekare verimliliği ise yüzde 16,1 artış göstermiştir.
Ziyaret Sayısı Endeksi
Ocak 2020 verileri bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksinde yüzde 1,9’luk bir azalış olduğu gözlemlendi.
Ocak ayı endeksi ile ilgili olarak AYD tarafından yapılan açıklamada şu bilgiler yer aldı: “Geçtiğimiz yılın son aylarında başlayan toparlanma sürecinin güzel rakamlarla devam ettiğini görüyoruz. Endeks, ocak ayında yüzde 27,3 oranında artış gösterdi. Bu oran ocak ayı enflasyon oranının 15 puan üzerinde. Yine ocak ayında tüm kategoriler enflasyon oranının üzerinde artış göstermiştir. Kategoriler bazında teknoloji kategorisinin yüzde 44,4 artış ile öne çıkmasında sömestr tatili ve karne hediyelerinin etkili olduğunu düşünüyoruz. Ziyaretçi sayısında küçük oranda düşüş olsa da verimlilik ve karlılıklarımızın yüksek olması sevindirici.”
