Noterlerden Hazine’ye Büyük Katkı
2017 yılında noterliklerde devlet adına 2 milyar 726 milyon lira vergi toplandı. 2018’in başından bu yana devlet adına yapılan vergi tahsilatı ise 2 milyar 119 milyon lira olarak gerçekleşti. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Dursun Cin, “Noterlikler, ülke ekonomisine büyük katkılar sağlıyor” dedi.
Türkiye’deki noterliklerde yapılan çeşitli işlemlerden damga vergisi, harç ve değerli kağıt bedeli olarak 2017 yılında toplam 2 milyar 726 milyon lira, 2018’in başından Ekim ayına kadar olan dönemde ise toplam 2 milyar 119 milyon lira vergi, devlet adına noterliklerde toplanarak hazineye aktarıldı. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Dursun Cin, noterliklerde yapılan işlemler üzerinden devlete önemli ölçüde vergi aktarıldığını belirterek, “Noterlikler ülke ekonomisine büyük katkılar sağlıyor. Noterlikler bir yandan vatandaşların belge bazındaki hukuki güvenliklerini korurken bir yandan da devlet adına vergi tahsilatı yapmaktalar” diye konuştu.
Noterliklerden 5 Yılda 13,8 Milyar Vergi Aktarıldı
Noterlerin son 5 yılda devlet adına yaklaşık 13 milyar 801 milyon lira vergi tahsilatı yaptığını belirten Dursun Cin, “Vatandaşın noterliklerde yaptığı işlemlerden alınan ücretlerin büyük kısmı devlete ait vergilerdir. Bu meblağlar Kanun’da belirtilen periyotlarla vergi dairelerine ödenmiştir. Noterler olarak, devlet adına ilgililerden tahsil ettiğimiz vergilerle kamu maliyesine önemli miktarda katkı sağlamaktayız. Noterler, hem yargı yükünün hafifletilmesinde hem de ihtilafları önlemede önemli bir işlevi yerine getirmenin yanı sıra adeta devletin bir vergi dairesi gibi çalışmaktadırlar” dedi.
Noterlerin, işlemlerde hukuki güvenliği sağlarken, ilgililer arasında yapılan hukuki işlemler sebebiyle doğan damga vergisi, harç ve değerli kağıt bedellerini tahsil ederek hazineye intikal ettirmekten sorumlu olması bakımından “kamu veznedarlığı” görevini üstlendiğinin altını çizen Dursun Cin şunları söyledi:
“Noterler, aynı zamanda kişi ve kurumların, işlemler sebebiyle muhatap oldukları vergilerin, ödenip ödenmediğinin sorgulaması ve bu vergiler ödenmeden işlem yapmaktan kaçınması nedeniyle “otokontrol müessesesi” görevini gerçekleştirirler. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan vergi ödeyen mükellefler listelerinde, ödenen ortalama vergi istatistiklerine bakıldığında, noterler gerçek kazançları üzerinden beyan edilen ve ödenen gelir vergisi ortalaması bakımından ve hazineye yaptıkları katkı itibarıyla en yararlı vergi mükellef grupları arasında sayılmaktadır.”
Noterlerde hizmet kalitesi ve çeşitliliği artacak
Türkiye Noterler Birliğinde yeni dönem
20.06.2018 – Türkiye Noterler Birliğinin Yönetim Kurulu Başkanlığına Samsun 1. Noteri Dursun Cin seçildi. Dursun Cin noterlerin önleyici yargı alanındaki görevlerinin geliştirilmesi gerektiğini belirterek, “Noterliklerimizde verilen hizmet kalitesini ve çeşitliliğini daha da arttıracağız” dedi.
Türkiye Noterler Birliği’nin 47. Olağan Genel Kurulu kapsamında Yönetim Kurulu Üyeliklerine; Bakırköy 16. Noteri Gülüzar Irmak, Beykoz 2. Noteri Yunus Tutar, Ankara 12. Noteri Lütfullah Ulugün ve Ayvalık 1. Noteri Tuncay Şenerol seçildi. Yönetim Kurulu’nun 18 Haziran’da yapılan toplantısında Samsun 1. Noteri Dursun Cin Türkiye Noterler Birliği Başkanı, Karşıyaka 5. Noteri Şaban Kütük Başkan Yardımcısı, Ayvalık 1. Noteri Tuncay Şenerol Sayman Üye ve Üsküdar 11. Noteri Metin Suyabatmaz, Beykoz 2. Noteri Yunus Tutar, Ankara 12. Noteri Lütfullah Ulugün, Bakırköy 16. Noteri Gülüzar Irmak Yönetim Kurulu Üyeleri olarak yetkilendirildi.
Türkiye Noterler Birliği Başkanı Dursun Cin, “Yeni projeler ve kazanımlar için çalışmaya devam edeceğiz” diyerek şunları söyledi:
“Noterlik mesleğini daha ileriye taşıyacağız”
“Türk Hukuk sistemi içerisinde önemli bir işlevi yerine getiren noterlik kurumunun temsilcisi olan Birliğimiz, 47 yıldır mesleğin gelişimi için özverili şekilde çalışıyor. Hizmetleri yürütürken daima mesleğin menfaatlerini önde tutarak kamu hizmetlerine de büyük katkılar sağlıyoruz. Türkiye Noterler Birliği olarak temel ilkelerimiz olan tarafsızlık, güvenilirlik, yenilikçilik, kurumsallık, etkili iletişim konularındaki projelerimizi hayata geçirmek, mevcut olanları da daha ileriye taşımak için çalışacağız.”
Türkiye’de noterliği Avrupa standartlarına ulaştıracaklarını açıklayan Dursun Cin, “Noterlerimiz, işlem ilgilisine hukukçu kimliği ile danışmanlık hizmeti sunarken, kişinin istekleri doğrultusunda da işlemlerin resmiyet kazanmasını sağlamaktadır. Yargı yükünün azaltılması ve insanlar arası güvenin tesisi yönünde çok önemli görevlerimiz var. Noterliklerimizde verilen hizmet kalitesini ve çeşitliliğini daha da arttıracağız. Kamu düzeninin bir unsuru olan noterlik mesleğini sürekli geliştirmek ve kalıcı güven sembolü olmasını sağlamak en büyük önceliğimiz olacak” diye konuştu.
1959 yılında Bafra’da doğan Dursun Cin, 1982 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. 1984-1998 yılları arasında Avukat olarak görev yaptıktan sonra, 01.07.1998 tarihinde Beşikdüzü Noteri olarak mesleğe başlayan Dursun Cin, daha sonra sırasıyla Tatvan, Didim 2’nci ve Kahramanmaraş 4’üncü Noterliği görevlerini yürüttü. Dursun Cin, 24.12.2013 tarihinde atandığı Samsun 1’inci Noterliği görevini halen sürdürüyor. Dursun Cin aynı zamanda 2012-2018 yılları arasında Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmıştı.
Noterlere yeni görevler verilecek
07.06.2018 – Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, gayrimenkul satış ve devir işlemlerinin noterliklerde yapılması için çalıştıklarını belirterek, “Bakanlar kurulumuz tarafından da prensipte uygun görüldü. Seçimlerden sonra ilgili bakanlıklarımızla beraber bunun teknik ayrıntılarını Noterler Birliği ile çalışacağız” dedi.
Türkiye Noterler Birliğinin 47. Olağan Genel Kurulu açılışı, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Yüksek Yargı Organlarının Başkan ve üyeleri ve üst düzey Bakanlık temsilcileri ile Uluslararası noterlik meslek örgütü temsilcilerinin katılımlarıyla Ankara’da yapıldı.
Kongrenin açılışında konuşan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, “Gayrimenkul satış ve tescil işlemlerinin noterlerimizce yapılamasını bakanlar kuruluna arz ettik. Bakanlar kurulumuz tarafından da prensipte uygun görüldü. İnşallah seçimlerden sonra da ilgili Maliye Bakanımız, Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız bunun teknik ayrıntılarını Türkiye Noterler Birliği ile çalışacaklar. Bu konudaki yetkilerimizi de noterlere devretmeyi planlıyoruz. Burada elimizi en büyük rahatlatan husus noterlerimizin yaptıkları işlemlerdeki dikkat ve titizliktir” diye konuştu.
Noterlerin yetkileri genişlemeli
Türkiye Noterler Birliği gibi kurumların her zaman korunması ve sürekli bir değişim içinde muhafaza edilmesi gerektiğini belirten Gül şunları söyledi:
“TNB ve noterlik, ülkemizin hukuk sisteminin gözbebeğidir. Bu müessesenin daha da gelişerek ülkenin hukuk sistemine katkılar sunmasını temenni ediyorum. Noterlik bir kamu hizmeti olarak adalet hizmetlerinin parçasıdır. İhtilafların yargıya intikal etmeden çözümlenmesine, intikal edenlerin de daha kolay sonuçlanmasını sağlamaktadır. Noterler henüz uyuşmazlıkları ortaya çıkmadan onları süratle çözdükleri için adaletin işlemesinde çok önemli rol almaktadır. Mahkemelerimizin birçok iş yükünü noterler azaltmaktadır. Noterlerin bu çerçevede yetkilerinin geliştirilmesi ve artması çok önemli katkılar sunmuştur. Yargının iş yükünü azaltıcı çalışmalar bizim için çok önemlidir. Bu konularda her türlü desteği ve kapsamın genişletilmesi için noterlerimize gereken desteği vereceğiz.”
Çözüm noterlerde
Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, “Noterler her zaman önleyici yargının ve hukuk güvenliğinin hizmetindedir. Noterler çekişmesiz yargı işlemlerinde ve alternatif uyuşmazlık çözümlerinde önemli bir yere sahip olmalıdır. Mahkemelerin yargılamayı gerektirmeyen işlerini yargı dışına çıkarmada daha ileri gitmek isterseniz, gayrimenkullerin hukuki ihtilafa yol açmayacak şekilde devredilmelerini gerekli görüyorsanız çözüm noterlerdedir. Çünkü noterlik görevleri; geniş, yüksek ve derin olmayı yani her zaman çeşitli olmayı hak eder. Noterlerin, özellikle, hukukî güvenliğin sağlanması ve hukukî anlaşmazlıkların doğumunun önlenmesi süreci içinde, etkin bir işlev görebilmelerinin temini için, tescil ve sicil görevleri de dikkate alınmak suretiyle, hukukî sorumlulukları yeniden düzenlenmelidir” şeklinde konuştu.
Yapay zekâyla hukuk olmaz
Noterlik mesleğinin her geçen gün daha önemli hale geldiğini belirten Tutar, “Bundan 4-5 yıl önce noterlik mesleğinin özünü kavrayamayanlar e-imzanın noterliğin yerini alacağını söylediler. Bu konuda art niyetli kampanya yaptırdılar. Önlemimizi aldık, gerekli ortamlarda gerekli yanıtları verdik. Bugüne geldiğimizde kimin haklı olduğu ortaya çıktı” diye konuştu. Hiçbir teknolojinin noterliğin yerini alamayacağını belirten Tutar şöyle devam etti:
“Şimdilerde de bazı fütüristler, yüz tanıma, blockchain, yapay zeka teknolojilerinin noterliğin yerini alacağını söylüyorlar. Yine bu fütüristlerin atladığı bir konu var. Teknolojik araçların vicdan ve inisiyatife sahip olmadıkları. Örneğin yapay zeka dediğiniz sadece dümdüz bir algoritma geliştirme işi. Oysa ki hukuk mesleğinde hüküm ve savunmaların çoğunda insani ve vicdani inisiyatif devreye girer. Yapay zekaya kanunları ezberletebilir, olaylarla eşgüdümünü sağlayabilirsiniz ama inisiyatif alabilmek için hukukçu ruhu gerekir.”
Çin ile işbirliği noterliklerden başlayacak
Çin, Türkiye’deki noterlik sistemini örnek alacak
22.05.2018 – Türkiye-Çin ilişkileri, son dönemde karşılıklı üst düzey ziyaretlerin de katkısıyla hızla gelişiyor. Kendi noterlik sistemlerini yeniden kurmayı planlayan Çin, Türkiye’deki modeli yakın takibe aldı.
11 trilyon dolar gayrisafi yurtiçi hasılası (GSYH) ile dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin, kendi noterlik sistemlerini yeniden kurgulamayı planlıyor. Türkiye’deki noterlik modelini yakın takibe alan Çinli noterler, sistemin işleyişini yerinde görmek için Türkiye’ye geldi. Bu kapsamda Türkiye’yi ziyaret eden Çin Noterler Birliği Başkanı Hao Chiyong, “Birçok şeyi karşılıklı konuşarak işbirliğimizi geliştirmek istiyoruz” dedi.
Türkiye ile Çin arasındaki politik ve ticari ilişkiler, düzenli bir gelişme gösteriyor. Ticari ve hukuki işbirliklerinde önemli rol üstlenecek iki ülkenin noterlik meslek örgütleri İstanbul’da bir araya gelerek önümüzdeki dönemde yapacakları işbirliklerini görüştü. İstanbul Noter Odası’nda yapılan görüşmeye Çin Noterler Birliği Başkanı Hao Chiyong ile Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar ve beraberlerindeki heyetler katıldı.
Türkiye’yi örnek alacaklar
Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, Çin Noterler Birliği heyetinin Türkiye ziyaretiyle ilgili olarak, “Çin’deki özel noterlik sistemi yeni kuruluyor. Bu nedenle bizdeki modeli incelemeye geldiler. Uzun zamandır Türkiye’deki sistemi yerinde incelemek istiyorlardı. Türkiye’deki noterliklerin işlem güvenliğinde geldikleri nokta, dünyada parmakla gösterilen bir yere varmış durumda. Çin gibi başka ülkeler de Türkiye’deki sistemi incelemek için geliyorlar” diye konuştu.
Yunus Tutar, iki ülke arasındaki dostluk ilişkisini pekiştirmek gerektiğini belirterek, “Her ülkenin jeopolitik konumları itibariyle önemleri çok büyük. Çin ile Türkiye arasındaki geleneksel dostluk ilişkisine mesleki anlamda yeni işbirliklerini eklemek çok önemli. Mutlaka birbirimizden öğrenmemiz gereken mesleki konular var” dedi.
Noterlik Bilgi Sistemine yoğun ilgi
Çin’deki noterliklerin Türkiye’deki gibi ortak bir dijital altyapıya sahip olmadığını söyleyen Hao Chiyong da, Türkiye Noterler Birliği’nin bu konudaki çalışmalarını takdir etti. Çin Noterler Birliği’nin şu anda Türkiye’deki gibi merkezi sistemli bir yazılım için hazırlık yaptığını belirten Hao Chiyong ve beraberindeki heyet, Türkiye genelindeki 1931 noterliğin ortak bir güvenli ağ üzerinden çalışmasını sağlayan Noterlik Bilgi Sistemi’ne yoğun ilgi gösterdi. Çin heyeti, yüksek işlem güvenliği sağlayan sistemin işleyişi konusunda bilgi aldı.
Noterlerin işlerinin çoğalması veya azalmasının toplumun gelişmişliğine, ekonomik durumuna, hukuku anlamasına ve eğitim seviyesine bağlı olduğunu belirten Hao Chiyong, “Bunların yüksek olduğu yerlerde noter işlemleri de çok fazla olur. Çin’in son zamanlardaki hızlı gelişmesi, halkın refah seviyesinin artması Çin’de noterlikleri çok hızlı bir şekilde büyüttü” diye konuştu.
Hizmet standartları her noktada aynı
Türkiye’deki noterliklerin nasıl çalıştığını, hangi işlemleri yaptıklarını ve kapasitelerini Çin heyetine detaylı olarak anlatan Yunus Tutar, “Türkiye’de Osmanlı’dan beri noterlik var. O dönemde hakim yardımcısına karşılık gelen kişiler tarafından yerine getirilen bir görevdi. Cumhuriyet dönemiyle birlikte kurumsallaşmamız başladı” dedi.
Türkiye’de noterlerin devlet tarafından atandığını anlatan Tutar, “Türkiye genelindeki 1931 noterlik ve buralarda çalışan 9 binden fazla kişi var. Ülkemizde 3 ayrı sınıfta noterlik bulunuyor. Noterliklerin iş hacmine göre üçüncü sınıftan birinci sınıfa kadar noterlikler mevcut. Bölgenin ekonomik yapısı bu sınıflandırmayı getiriyor. Ortak dijital altyapılarımız sayesinde en küçük ilçemizdeki bir noterlik ile İstanbul’daki bir noterlikteki hizmetlerin standartları aynıdır” dedi.
Noterde sizden habersiz işlem yapan biri mi var?
Noterliklerde işlem güvenliğinde yeni dönem
Noterlerdeki işlemlerin güvenliğinin daha da artırılmasını amaçlayan “SMS Bilgilendirme Hizmeti” devreye girdi. Hizmet ile Noterliklerde işlem yapıldığı anda SMS ile vatandaşa bilgisi iletilecek.
“SMS Bilgilendirme Hizmeti” noterliklerde işlem güvenliği konusunda yeni bir dönemin başlangıcı olacak. Kişisel Verilerin Korunması Kanunundaki düzenlemeler çerçevesinde Türkiye Noterler Birliği tarafından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile görüşmeler yapıldı. Gelinen aşamada da proje hayata geçiriliyor. Türkiye Noterler Birliği, Türk Telekom, Turkcell ve Vodafone GSM operatörleri ile çalışmalar yaparak üç operatör üzerinden ilgili T.C. kimlik numarasına ait tüm GSM numaralarına, SMS gönderimini sağlayacak.
“SMS Bilgilendirme Hizmeti” ile Noterliklerde adına bir işlem yapıldığında, ilgilinin T.C. kimlik numarasına kayıtlı tüm GSM numaralarına anında SMS gönderilecek. Vekaletname, Araç satış işlemleri, imza sirküleri, imza beyannameleri, temlikname, taahhütname gibi noterliklerde kendi adına yapılan bazı işlemlerden işlem sahiplerinin SMS yoluyla bilgisi olacak. Noterliklerde kendi adına işlem yapan ilgiliye gönderilen bilgilendirme mesajı üzerine, eğer bu işlem ilgiliye ait değilse SMS’deki noterlik numarasını arayarak işleme müdahale edebilecek.
Huzursuzluğa son verecek
Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, bilgilendirme hizmetinin, işlem sahiplerinin noterliklerdeki işlem güvenliğine katkı sağlayacağını belirterek şunları söyledi:
“Eğer güven ile ilgili bir şüphe duyuyorlarsa güven duygularını arttıracak. Buradaki önemli konu budur. Sanılmasın ki noterlerde çok sayıda böyle işlem gerçekleştiriliyor. Ama biz böyle bir düşüncesi olduğu için huzursuzluk hissi yaşayanlar varsa bu huzursuzluğa son veriyoruz. Bu hizmet sayesinde yapılan herkes işlemlerden anında bilgi sahibi olacaktır. SMS Bilgilendirme Hizmeti’nin kapsamını ilerleyen dönemde daha da geliştirmeyi planlıyoruz.”
Kurumsal kapasite güçleniyor
İşlem güvenliği ile birlikte iş gücü, para ve zaman tasarrufunun, yani verimliliğin tüm taraflar için büyük önem taşıdığı dijital bir çağda olduğumuzu belirten Tutar şöyle devam etti:
“Türkiye Noterler Birliği olarak dijital çağa ayak uydurmak ve vatandaşa daha fazla katkı sağlamak amacıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Birlik olarak yıllardır elde ettiğimiz bilgi birikimimiz, deneyimlerimiz ve uzmanlık alanlarımız çerçevesinde çözüm üretmek adına işbirliklerine açığız. Türkiye Noterler Birliği olarak temel ilkelerimiz olan tarafsızlık, güvenilirlik, yenilikçilik, kurumsallık, etkili iletişim konularındaki projelerimizi daha da arttırmak, mevcut olanları da daha ileriye taşımak için çalışıyoruz. Bugüne kadar Avrupa Birliğinin projeleri arasında noterlik için kabul edilen ilk ve tek örnek proje oluşturması bakımından son derece önemli olan “Türk Noterlik Siteminin Kurumsal Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi” çalışmaları devam etmektedir.”
Hedefimiz yargı yükünü hafifletmek
Yeni hedefin Noterlik Kanununda yapılacak değişiklikle, taşınmazlara ilişkin devir işlemleri de dahil olmak üzere tüm akitlerin ve yargı yükünü hafifletecek çekişmesiz işlerin Avrupa ve bir çok Dünya ülkesinde olduğu gibi noterliklerde yapılmasını sağlamak olduğunu belirten Tutar, “Ayrıca, mesleğe giriş ve başlama şartları değişecek ve noter yardımcılığı sistemi ile hem yapı güçlendirilecek hem de istihdama katkı sağlanacaktır” diye konuştu.
Noterler hukukun olmazsa olmazı”
05.05.2018 – Ticari hayattaki önemlerinin yanında “hukuki güvenlik” de sağlayarak kamu düzeninin önemli bir parçası olan noterler, kurumsallaşmalarının 46. yıl dönümünü kutladılar. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, “Noterler hukuk sisteminin işleyişinde olmazsa olmaz bir yere sahiptir” dedi.
Noterlik Kanunu’nun yürürlüğe girişinin 46. yıl dönümünü olan “5 Mayıs Noterler Günü” hukuk camiası ve noterler tarafından kutlandı. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, noterlerin hukuk sisteminin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirterek bu mesleğin binlerce yıldır var olduğunu söyledi.
“5 Mayıs Noterler Günü” nedeniyle Girne’de düzenlenen sempozyuma, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Adalet Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan üst düzey temsilciler katıldı. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Yunus Tutar, burada yaptığı konuşmada noterliğin Türkiye’de kurumsallaşmasını kutlamanın onur ve sevincini yaşadıklarını belirterek, “Türkiye ve dünyada 87 ülkede noterlik kurumu mevcuttur. Tarafsız ve bağımsız hukukçu niteliğiyle biz noterler, hazırlanan belgelerin hukuki güvenliğini sağlamaktayız. Bizler mahallemizin, semtimizin ve şehrimizin belge bazında hukuk danışmanlarıyız” dedi.
Yunus Tutar, Noterler Günü dolayısıyla yayınladığı mesajında ise şunları kaydetti:
Noterler hukuk sisteminin olmazsa olmazıdır
“Bilindiği üzere, noterlik çok eskiye dayanan bir meslektir. Günümüze kadar devam etmesinin sebebi hukuk sisteminin işleyişinde olmazsa olmaz bir yere sahip olmasıdır. Bunun sebebi noterlik kurumunun, özellikle kişiler arasındaki özel hukuk ilişkilerini düzenleyerek ve garanti altına alarak hukuk güvenliğini sağlaması ve sonucunda tüm bir hukuk sistemini işler kılmasındandır.”
Noterlerin devlet ve vatandaş arasında gerekli olan köprüyü kurduklarını vurgulayan Yunus Tutar, şöyle devam etti:
“Noterler, kamu yararına hizmet vermekte ve hukuk eğitimleri ve insani vasıfları sayesinde hem vatandaşlar hem de üçüncü taraflar için hukuki güvenlik koşulları altında işlemleri gerçekleştiren bağımsız ve tarafsız kişilerdir. Bugüne kadar olduğu gibi, bundan sonra da mesleğimizi bu özellikler ışığında korumaya ve büyük bir özveriyle çalışmaya devam edeceğiz.”
Noterler, ‘Elektronik Ortamda Tespit’le 7/24 hizmet verecek
07.03.2016 – Noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan 1512 sayılı Noterlik Kanunu’na eklenen 198/A maddesi 1 Mart’ta yürürlüğe girdi. Yasa kapsamında, Elektronik Ortamda Tespit uygulamasıyla sosyal medya ve internet sitelerinde görülen bir paylaşımın kaydı yapılabilecek. Noterlik işlemlerinin tümü e-arşive kaydedilecek ve yasal sınırlar çerçevesinde elektronik ortamda paylaşılabilir hale gelecek.
Türkiye Noterler Birliği (TNB), son dönemde kurum içinde yapılan reformlar ve yargı tarafında yaşanan gelişmelerle 2016 yılına yoğun bir gündemle başlıyor. Geçtiğimiz günlerde yürürlüğe giren noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılması imkanını getiren düzenleme ve buna dayalı olarak çıkartılan Noterlik İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yapılması Hakkında Yönetmelik ile Türkiye Noterler Birliği bünyesinde noterlik işlemlerinin tek merkezden ulaşılabileceği bir merkezi e-arşiv oluşturuluyor.
Elektronik ortamda tespit başlıyor
Türkiye Noterler Birliği, dönüşüm kapsamında teknolojik altyapısını ve hizmet şeklini zenginleştiriyor. Elektronik Ortamda Tespit uygulaması ile artık internet ortamındaki her türlü veri elektronik olarak tespit edilebilecek. Aynı zamanda bilgisayar, cep telefonu ya da tablet bilgisayar gibi her türlü donanımdaki verilerin de tespiti mümkün olacak. Yeni dönemi, “TNB’yi 7/24 hizmete açıyoruz” sözleriyle değerlendiren Başkan Yunus Tutar, “Artık TNB olarak sosyal medyada ya da internet sitelerinde gördüğünüz ya da okuduğunuz bir yayını, haberi kayıt altına almak istediğinizde kaydını yapabilecekseniz. Bu yenilikle TNB portala girerek tespit edilmesini istediğiniz yeri online belirleyebileceksiniz. Sistem arka planda her adımı kaydediyor, hangi sayfayı açtınız, nereyi tıkladınız gibi tüm bilgiler kaydediliyor. Bu veriler ve iz kayıtları özet bilgileri alınarak zaman damgası ile damgalandıktan sonra değiştirilemez bir şekilde TNB Bilgi Sistemlerine kaydediliyor ve size bir başvuru numarası veriliyor. Ertesi gün size verilen başvuru numarasıyla ya da TNB web sayfasındaki e-başvuru bölümünden istediğiniz noteri seçip başvuru yaparak noterden tespit tutanağınızı alıyorsunuz” bilgisini verdi.
Sosyal medya paylaşımları noterlerce tespit edilebilecek
Sosyal medya üzerinden yapılan paylaşım ve yazışmaların son günlerde çok gündemde olduğunu, bu tip ihtilaflarda delile ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Tutar, “Birisi sosyal medyada sizin hakkınızda bir paylaşımda bulunmuş, dava açacaksınız, bunun için delil olarak noter tespit tutanağı kullanacaksınız ancak siz notere gidene kadar yazan kişi bunu silebilir. Ekran görüntüsünü alsanız bile delil olarak kullanılamayabilir. İşte elektronik ortamda tespit bu gibi durumlarda kullanılabilecek, 7/24 çalışan bir sistem. Bu sistem tespit edilen konu ile ilgili yargı sürecinde denetime elverişli bir arşive olanak sağlıyor” bilgisini verdi.
TNB portalı üzerinden noter randevusu alınabilecek, işlemler önceden başlatılacak
1 Mart Salı günü yürürlüğe giren Noterlik Kanunu 198/A maddesi ile birlikte noterlikte yeni bir dönem başladığına dikkat çeken TNB Başkanı Yunus Tutar, “Noterlik işlemlerinin elektronik ortamda yapılmasına imkan tanıyan yasal düzenlemeyle, noterlik kurumunun çağın gerektirdiği koşullara göre yeniden yapılanması kapsamında önemli bir adım atılmıştır. Vatandaşlarımız artık TNB web sitesi (www.tnb.org.tr/e-hizmetler)üzerinden işlem yapmak istediği noterliği seçerek noter randevusu alabilecekler. Aynı zamanda noter işlemleri için gerekli belgelerini notere gitmeden online göndererek işlemlerin ön hazırlığını yaptırabilecekler” diye konuştu.
İmza onaylaması yapılmayan bazı işlemler, e-imza ile notere gelmeden yapılabilecek
Yapılan yasal düzenleme ile başka bir yeniliğin daha devreye alınacağını ifade eden Tutar, “Noterliklerde imza onayı yapılmadan gerçekleştirilen ihtarname, ihbarname, çeviri, örnek verme ve tespit gibi işlemler artık elektronik imza ile noterliğe gelmeden yapılabilecek” dedi.
E-Belge Kağıtsız noterlik belgesi
Elektronik ortamda hazırlanan noterlik belgesi ıslak imza yerine e-imza ile imzalanarak elektronik belge hazırlanabilecek. Noter belgesi kağıt ortamında olduğu gibi elektronik ortamda da e-belge olarak geçerli olacak.
Dışişleri Bakanlığı ile Entegrasyon
Dışişleri Bakanlığı ve TNB sistemleri arasındaki entegrasyon ile konsolosluklarda yapılan noterlik işlemleri TNB bilgi sistemlerine kaydedilecek ve saklanacak. Yurt dışında yapılan bir vekaletnamenin geçerliliğinin doğrulanması, TNB bilgi sistemlerinden yapılabilecek. Aynı şekilde ülkemizde yapılan bir noterlik işleminin doğrulanması da konsolosluklarda yine TNB sistemleri üzerinden yapılabilecek.
Noterler, Avrupalı meslektaşları gibi önleyici yargıda daha etkin rol alacak
Noterliğin varoluş amacı gereği işlem güvenliği sağlayan; bağımsız ve tarafsız bir hukuk danışmanı olarak hizmet veren bir yapı olduğunu ifade eden Tutar, “Türkiye Noterler Birliği olarak,1844 noterliğimizle birlikte tüm vatandaşlarımızın günlük hayatını kapsayan hukuki konularda güveni temsil eden bir kurumuz” diye konuştu.
Bugün yargıda çözüm bekleyen pek çok dosyanın yargılama gerektirmeyen çekişmesiz yargıya giren davalar olduğunu ifade eden Başkan Yunus Tutar, “Yargı Reformu doğrultusunda atılacak adımlarla Türkiye’deki noterlerin de dünyadaki diğer başarılı örneklerde olduğu gibi önleyici yargıda daha etkin rol almasını hedefliyoruz. Hukuki işlemleri güvence altına alarak birçok konunun yargıya taşınmasını önleyen noterlerin çekişmesiz yargı işlemlerini üstlenmeleri ile yargı sisteminin üzerindeki iş yükü azaltılacak, ihtilafların doğmadan önlenmesi sağlanacak” dedi.
“Yargı Reformu Eylem Planı’nın bu yıl hayata geçmesini umut ediyoruz”
TNB, teknolojik altyapısını geliştirmenin yanı sıra noterlik hizmetlerinde de tüm dünyada örnek olarak gösterilen Avrupa ve Güney Amerika’nın önde gelen ülkelerindeki gelişmeleri yakından takip ediyor. Bugüne kadar özellikle taşınmazlar ve çekişmesiz yargı işlemleri için incelemelerde bulunduklarını kaydeden Tutar, “Türkiye’nin de içinde bulunduğu Orta Avrupa ve Güney Amerika ülkelerinde gördüğümüz güçlü sistemlerde neyi, nasıl uyarlayacağımıza ilişkin çalışmalar yaptık. Bu çalışmaları Adalet Bakanlığı’na sunduk. Taşınmaza ilişkin alım satım da dahil olmak üzere tüm sözleşmelerin hukukçu olan noterler tarafından yapılması Türkiye ve vatandaş yararınadır ve bu konuda ısrarcıyız. Geçtiğimiz yıl açıklanan Yargı Reformu Stratejisi ve Eylem Planı’nda noterlerle ilgili bölümde, noterlik sisteminin yeniden yapılandırılması, AB’ye uyum çalışması gerçekleştirilmesi, noterlere çekişmesiz yargı işlemlerinde ve gayrimenkule ilişkin işlemlerde noterlere yeni görevler verilmesi gibi başlıklar yayınlandı. 2016 Eylem Planı’nda bir yıl içinde yapılması gerekenler içinde noterlik sisteminin yeniden yapılandırılması da var. Beklentimiz 2016 yılı içinde noterlik yasa tasarısının meclise sunulacağı yönünde…Adalet Bakanlığı bünyesinde kurulan Noterlik Kanun Tasarısı Bilim Komisyonu çalışmalarını tamamlamak üzere; hazırlanan tasarı görüşlere sunulduktan sonra yasallaşma sürecinin başlayacağına inanıyoruz. Böylece Yargı Reformunun Noterlik ayağındaki değişim tamamlanacaktır” açıklamasını yaptı.
Gayrimenkul aynına ilişkin işlemler
Başkan Tutar, önümüzdeki dönemde noterlerin sorumluluk alanına girmesi beklenen konulardan biri olan gayrimenkul aynına ilişkin tasarruf işlemleri ile ilgili verdiği örnekte, “’İkinci el araç satışlarında 2010 yılında yapılan değişiklikle uygulamada başarısız olacağımızı bekleyenler hayal kırıklığına uğradılar, yılda 1 milyon 400 bin olan araç satışını başarılı bir şekilde hayata geçirdik ve 2015 yılında 6 milyon 800 bin adet araç alım-satım işlemi gerçekleştirdik. Bugüne kadar 1844 noktada son derece etkin ve yetkin hukukçular olarak vatandaşın yararına olacak uygulamaların paydaşı olmaya ve yapmaya gayret gösterdik. Taşınmazlara ilişkin işlemlerin hukukçular tarafından yapılacak olması, bu işin tamamen Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden alınacağı anlamına gelmiyor. Tabi ki sicilin tutulması, Tapu Sicil Genel Müdürlüğü’nde devam edecek. Nasıl araç satış işlemlerini yüklendik ama Emniyet Genel Müdürlüğü trafik tescili sicili tutulmasına devam ediyor, bu da benzer bir örnek. Sonuçta Tapu Sicil Genel Müdürlüğü’nde çalışan görevliler de daha rahat görev yapacaklar. Bu yeni bir keşif değil; AB’deki hemen hemen tüm ülkelerde aynı sistem var” değerlendirmesini yaptı.
Noterliğe giriş sistemi de değişiyor
Diğer yandan mesleğe giriş konusunda da yeni düzenlemelerin eşiğinde oluklarını ifade eden TNB Başkanı Yunus Tutar, yargı reformuyla strateji eylem programına göre yasal değişiklikler gerçekleşirse belgeyle atama sistemi sona erecek, noter ve noter yardımcıları da sınavla belirlenecek. Diğer ülkelerde olduğu gibi hukuk Fakültesi mezunları noter olmak için noterlik sınavına girecek. Yeni oluşturulacak ‘noter yardımcısı’ kadroları ile noterliklerdeki yetkinlik düzeyimizi artıracağız. Bu kadroların oluşturulmasıyla en az 2 bin genç hukukçuya iş imkanı doğacak” dedi. Bu süreçten hem ülke ekonomisi hem noterlik sistemi olumlu etkilenecek. Tüm süreçler sonunda noterlik daha özgün bir meslek haline gelecek ve diğer hukuk mesleklerinden emekli olduktan sonra yapılan ikinci bir meslek olmaktan çıkarılacak.
Avrupa’daki noterlik sisteminde 3.3 milyar Euro’luk tasarruf
Viyana Ekonomi Araştırma Enstitüsü (ECONOMICA) ve FIDES (Enstitüler, Hukuk, Ekonomi ve Toplum Forumu, Batı Paris, Nanterre, La Defense – funded by CNUE) tarafından yapılan bir araştırmada, pek çok ülkedeki kamu ve özel harcamalarda yapılan hukuk danışmanlığı masrafları araştırıldı. Araştırmaya göre, Latin noterliğe sahip ülkelerde söz konusu danışmanlık hizmetleri GSYİH’nin yüzde 1.5 ila 2.5’ini kapsıyor. İngiltere ve İrlanda’da bu oran yüzde 3.02 ila yüzde 3.2 arasında oluyor. Avrupa’da yaşayan ve Latin hukuk/noterlik sistemine dahil olan 183 milyon kişi, 3.3 milyar euro’luk bir tasarruf meydana getiriyor. Araştırmanın sadece harcamaları içermediğini belirten TNB Başkanı Yunus Tutar, “Aynı zamanda genel ekonomik gelişim ve istihdam konusunu da ele alıyor ve böylece çarpan etkisi oluşturuyor. Araştırmaya göre, Hukuki Hizmet ve Danışmanlık konusu Latin kökenli noterlik sisteminde daha fazla katma değere sahip oluyor. Rakamlar ışığında konuşacak olursak bir ülkede noterler tarafından sağlanan sözleşme güvencesi kendi başına zaten bir katma değerdir; refahlık seviyesinin bir göstergesidir” dedi.
https://youtu.be/EyC–r1THWk
