01.06.2022 – Dün TÜİK tarafından dış ticaret rakamları açıklandı. Rakamlara göre dış ticaret açığı artmaya devam etti. Hatırlatmak gerekirse mevcut yüksek kur negatif faiz odaklı ekonomi politikasındaki amaç cari açığı azaltmak, ihracatı artırmaktı… Nisan’da ihracat yıllık %24,6, ithalat ise özellikle enerji ithalatındaki artışın etkisiyle yıllık %35,0 artış gösterdi. Bunun neticesinde dış ticaret açığı 2021 Nisan ayında 3,1 milyar $ iken, 2022 aynı ayında 6,1 milyar $’a yükseldi. Ocak-Nisan döneminde ise ihracat yıllık %21,6, ithalat ise %40,2 artış gösterdi. Oyak Yatırım konuyu değerlendirdi:
Riskli küresel koşullar ticareti zorluyor… Oyak Yatırım
01.06.2022 – 12 aylık dış ticaret açığı 64,6 milyar dolar… Dış ticaret dengesi Nisan’da 6,1 milyar dolar açık vererek geçen senenin aynı ayında oluşan 3,1 milyar dolarlık açığın oldukça üzerinde gerçekleşti. İhracat geçen senenin aynı ayına göre %24,6 artışla 23,4 milyar dolar olurken ithalat yıllık bazda %35 büyümeyle 29,5 milyar dolar oldu. 12 aylık toplam dış ticaret açığı 61,6 milyar dolardan 64,6 milyar dolara yükselirken bunun 60,9 milyar dolarını enerji açığı, 2,2 milyar dolarını ise altın açığı oluşturdu. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığı 2,5 milyar dolardan 1,5 milyar dolara geriledi.
Küresel koşullar ticareti zorluyor … Enerji maliyetlerindeki artış halen dış ticaret dengesini tehdit etmekle birlikte Rusya Ukrayna Savaşı’nın devam etmesinin yarattığı arz kesintileri, Avrupa’nın Rusya’dan gaz alımını kesmesinin getirebileceği zorluklar, enflasyonun yarattığı parasal sıkılaştırma ihtiyacı hem küresel büyümeyi hem de özellikle Avrupa ekonomisini risk altında tutuyor. Eylül ayından beri tüketim malları ithalatının daralıyor olması iç talebin yarattığı ithalat baskısının sınırlı olduğunu gösterirken ara malı ithalatının %45 büyümesi üretim maliyetlerinin yüksek seyrinin dış ticaret dengesini bozmaya devam ettiğini gösteriyor. Küresel ekonomideki yavaşlama ithalatı aşağı çekse de aynı faktör nedeniyle ihracatın olumsuz etkilenmesi ihtimali dış ticaret dengesinin yakın zamanda düzelmesinin zor olduğunu düşündürüyor. Öte yandan yatırımların öncü göstergesi niteliğinde sermaye malı ithalatının Mart’ta yaşadığı %6,3’lük daralmanın ardından %11,4 büyümeye dönmesi Nisan itibariyle yatırımların canlı seyrinin yansıması niteliğinde. Yatırımların canlı kalmasının ardındaki en önemli neden olan ihracat performansında bir yavaşlama önümüzdeki aylarda sermaye malları ithalatının da yavaşlamasına neden olabilir.
Amerika’ya ihracatta ivmelenme… Nisan ayında Avrupa Birliği’ne ihracat 9,9 milyar dolar ile 7,7 milyar dolarlık ithalat büyümesinin üzerinde kalırken 12 aylık toplam dış ticaret fazlası 11,0 milyar dolardan 13,1 milyar dolara yükseldi. Hatırlatmak gerekirse Türkiye geçtiğimiz Ağustos ayından beri 12 aylık toplam bazda Avrupa Birliği’ne dış ticaret fazlası veriyor. Toplam Avrupa çapında bakıldığında Türkiye son 12 ayda Avrupa’ya 8,5 milyar dolarlık dış ticaret açığı verdi. Türkiye’nin dış ticaret fazlası verdiği bir diğer önemli bölge olan Yakın ve Ortadoğu ile olan dış ticaret fazlası da 22,7 milyar dolardan 22,6 milyar dolara geriledi. Bu bölgeye ihracat artışı Nisan’da geçen seneye göre %14,8 arttı; önceki ay bu oran %14,1’di. Ülkeler bazında bakıldığında Almanya halen 12 aylık toplam bazda 20,3 milyar dolar ile en yüksek ihracat yapılan ülke olurken geçtiğimiz Eylül ayından itibaren ikinci sıraya İngiltere yerine ABD yerleşmiş durumda. 2013 sonunda 6,6 milyar dolar ile en çok ihracat yapılan yedinci ülke olan ABD’ye ihracat Nisan’da 16,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. ABD’nin hemen ardından gelen İngiltere’ye ihracat ise son 12 ayda 14,2 milyar dolar oldu.
Dış Ticaret Açığı Ocak-Nisan Döneminde %130,0 Arttı
31.03.2022 – TÜİK, Nisan ayı dış ticaret istatistiklerini açıkladı. Buna göre:
Nisan ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %24,6, ithalat %35,0 arttı . Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %24,6 artarak 23 milyar 368 milyon dolar, ithalat %35,0 artarak 29 milyar 480 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Nisan döneminde ihracat %21,6, ithalat %40,2 arttı. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,6 artarak 83 milyar 531 milyon dolar, ithalat %40,2 artarak 116 milyar 85 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Nisan ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %22,9, ithalat %16,4 arttı. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Nisan ayında %22,9 artarak 17 milyar 794 milyon dolardan, 21 milyar 869 milyon dolara yükseldi. Nisan ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %16,4 artarak 18 milyar 227 milyon dolardan, 21 milyar 223 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası Nisan ayında 647 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %19,6 artarak 43 milyar 92 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %103,0 oldu.
Nisan ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %95,0 oldu. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Nisan ayında imalat sanayinin payı %95,0, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %2,4, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %2,0 oldu. Ocak-Nisan döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,2, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.
Nisan ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %81,6 oldu. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Nisan ayında ara mallarının payı %81,6, sermaye mallarının payı %10,8 ve tüketim mallarının payı %7,4 oldu. İthalatta, 2022 Ocak-Nisan döneminde ara mallarının payı %82,5, sermaye mallarının payı %10,3 ve tüketim mallarının payı %7,1 oldu.
Nisan ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Nisan ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 2 milyar 2 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 778 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 168 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 124 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 86 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %30,6’sını oluşturdu.
Ocak-Nisan döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 7 milyar 286 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 5 milyar 830 milyon dolar ile ABD, 4 milyar 511 milyon dolar ile İtalya, 4 milyar 375 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 4 milyar 200 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %31,4’ünü oluşturdu.
İthalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. İthalatta Rusya Federasyonu ilk sırayı aldı. Nisan ayında Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 5 milyar 467 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 3 milyar 294 milyon dolar ile Çin, 2 milyar 8 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 71 milyon dolar ile İtalya, 1 milyar 56 milyon dolar ile Hindistan izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %43,7’sini oluşturdu.
Ocak-Nisan döneminde ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu’ndan yapılan ithalat 18 milyar 187 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 13 milyar 182 milyon dolar ile Çin, 7 milyar 522 milyon dolar ile Almanya, 4 milyar 719 milyon dolar ile ABD, 4 milyar 34 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %41,0’ını oluşturdu.
Dış Ticaret İstatistikleri, Mart 2022, TÜİK
Mart ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %19,8, ithalat %30,7 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Mart ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,8 artarak 22 milyar 709 milyon dolar, ithalat %30,7 artarak 30 milyar 878 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Mart döneminde ihracat %20,6, ithalat %42,0 arttı. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Mart döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %20,6 artarak 60 milyar 201 milyon dolar, ithalat %42,0 artarak 86 milyar 607 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Mart ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %18,6, ithalat %9,2 arttı. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Mart ayında %18,6 artarak 17 milyar 959 milyon dolardan, 21 milyar 292 milyon dolara yükseldi. Mart ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %9,2 artarak 19 milyar 615 milyon dolardan, 21 milyar 429 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Mart ayında 136 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %13,7 artarak 42 milyar 721 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %99,4 oldu.
Dış ticaret açığı Mart ayında %75,1 arttı. Mart ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %75,1 artarak 4 milyar 666 milyon dolardan, 8 milyar 169 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Mart ayında %80,2 iken, 2022 Mart ayında %73,5’e geriledi.
Dış ticaret açığı Ocak-Mart döneminde %138,5 arttı. Ocak-Mart döneminde dış ticaret açığı %138,5 artarak 11 milyar 74 milyon dolardan, 26 milyar 406 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Mart döneminde %81,8 iken, 2022 yılının aynı döneminde %69,5’e geriledi.
Mart ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %94,9 oldu. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2022 Mart ayında imalat sanayinin payı %94,9, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,1, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,5 oldu.
Ocak-Mart döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,3, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,5, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,7 oldu.
Mart ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %81,8 oldu. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2022 Mart ayında ara mallarının payı %81,8, sermaye mallarının payı %10,5 ve tüketim mallarının payı %7,6 oldu. İthalatta, 2022 Ocak-Mart döneminde ara mallarının payı %82,8, sermaye mallarının payı %10,1 ve tüketim mallarının payı %7,1 oldu.
Dış Ticaret Açığı Şubat Ayında %135,5 Arttı
31.03.2022 – TÜİK, Şubat ayı dış ticaret istatistiklerini açıkladı. Buna göre:
Şubat ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %25,4, ithalat %44,5 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2022 yılı Şubat ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %25,4 artarak 20 milyar 4 milyon dolar, ithalat %44,5 artarak 27 milyar 885 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Şubat döneminde ihracat %21,4, ithalat %49,2 arttı. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2022 yılı Ocak-Şubat döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %21,4 artarak 37 milyar 580 milyon dolar, ithalat %49,2 artarak 55 milyar 733 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Şubat ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %25,5, ithalat %26,8 arttı. Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2022 Şubat ayında %25,5 artarak 15 milyar 246 milyon dolardan, 19 milyar 130 milyon dolara yükseldi. Şubat ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %26,8 artarak 15 milyar 523 milyon dolardan, 19 milyar 690 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı Şubat ayında 560 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %26,2 artarak 38 milyar 820 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %97,2 oldu.
Dış ticaret açığı Şubat ayında %135,5 arttı. Şubat ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %135,5 artarak 3 milyar 347 milyon dolardan, 7 milyar 881 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Şubat ayında %82,7 iken, 2022 Şubat ayında %71,7’ye geriledi.
Dış ticaret açığı Ocak-Şubat döneminde %183,3 arttı. Ocak-Şubat döneminde dış ticaret açığı %183,3 artarak 6 milyar 408 milyon dolardan, 18 milyar 153 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Şubat döneminde %82,8 iken, 2022 yılının aynı döneminde %67,4’e geriledi.
Dış Ticarette İhracatın Birim Değer Endeksi %6,5 Artarken İthalatta Endeks %42,7 Artış Gösterdi
23.03.2022 – TÜİK, dış ticaret endekslerine ait Ocak, 2022 istatistiklerini açıkladı. Rakamlar şu şekilde oldu:
İhracat birim değer endeksi %6,5 arttı. İhracat birim değer endeksi Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6,5 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %5,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %21,4, yakıtlarda %56,8 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4,2 arttı.
İhracat miktar endeksi %10,0 arttı. İhracat miktar endeksi Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %10,0 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %16,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %23,3 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %13,0 artarken, yakıtlarda %4,4 azaldı.
İthalat birim değer endeksi %42,7 arttı. İthalat birim değer endeksi Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %42,7 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %19,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %35,5, yakıtlarda %217,0 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %12,8 arttı.
İthalat miktar endeksi %8,1 arttı. İthalat miktar endeksi Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,1 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %9,0, ham maddelerde (yakıt hariç) %12,4, yakıtlarda %6,1 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %14,5 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %3,6 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 Aralık ayında 158,5 olan ihracat miktar endeksi %3,6 azalarak, 2022 Ocak ayında 152,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2021 Ocak ayında 123,1 olan ihracat miktar endeksi %10,0 artarak, 2022 Ocak ayında 135,4 oldu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %1,2 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 Aralık ayında 115,5 olan ithalat miktar endeksi %1,2 artarak, 2022 Ocak ayında 116,8 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2021 Ocak ayında 101,6 olan ithalat miktar endeksi %8,1 artarak, 2022 Ocak ayında 109,8 oldu.
Dış ticaret haddi 2022 yılı Ocak ayında 72,8 olarak gerçekleşti. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2021 yılı Ocak ayında 97,5 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 24,7 puan azalarak, 2022 yılı Ocak ayında 72,8 oldu.
Dış Ticaret Açığında Artış
03.12.2021 – Ticaret Bakanlığı Kasım ayına ilişkin dış ticaret verilerini açıkladı. 2021 yılı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre; ihracat, %33,4 artarak 21,5 milyar dolar, ithalat ise %26,7 artarak 26,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Altın hariç bakıldığında ise ihracattaki yıllık artış %29 olurken, ithalattaki artışın %43 gibi oldukça yüksek bir oranda gerçekleştiği görüldü. Enerji ithalatındaki artışın ise burada öne çıkan unsur olduğunu izliyoruz. 12 aylık dönemde bakıldığında ihracat bir önceki döneme göre %28,9 oranında artarak 215,7 milyar dolar, ithalat ise % 20,92 oranında artarak 259 milyar dolar oldu.
3 aylık daralmadan sonra artan dış ticaret açığı, Oyak Yatırım
Ticaret Bakanlığı’nın öncü dış ticaret verilerine göre, Kasım’da dış ticaret dengesi geçen yılın aynı ayındaki 5,0 milyar dolarlık seviyesine karşılık 5,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret dengesi son 3 ayda bir önceki yıla göre daralmaktaydı. Böylece 12 aylık toplam ticaret açığı 43,5 milyar dolardan 43.7 milyar dolara hafif bir artış gösterdi.
İhracat yıllık bazda %33.4 artışla 21,5 milyar dolar gibi yüksek bir seviyede olsa da, ithalat fiyatlarındaki artış toplam ithalatı %26,7 artışla 26,8 milyar dolar seviyesine taşıdı. Bu artıştaki ana neden geçen yıla göre %39,1 artan ara malı ithalatı olurken, tüketim malı ithalatı %13,7 azaldı. Ara malı ihracatı da %52,5 ile güçlüydü, ancak ara malı ihracatının nominal değeri 11,0 milyar dolar ile 21,3 milyar dolar değerindeki ara malı ithalatının oldukça altında. Küresel piyasalarda yüksek seyreden hammadde fiyatları ticaret dengesine zarar vermeye başlamış görünüyor ve yeni varyant uluslararası ticarette ve taşımacılıkta etkisini arttırmadıkça bu eğilimin devam etmesi muhtemel. Böyle bir senaryo fiyat artışlarını yavaşlatır ancak aynı zamanda küresel talebi olumsuz etkileyeceği için ihracata da zarar verir.
Dış ticaret açığındaki artış, Deniz Yatırım
Ticaret Bakanlığı’nın öncü ticaret verileri, Kasım ayında dış ticaret açığının bir yıl önceki 5,0 milyar dolar seviyesinden 5,3 milyar dolara yükseldiğini gösterdi. Buna göre, 12 aylık toplam açık 43,5 milyar dolardan 43.7 milyar dolara yükseldi. İhracat yıllık bazda %33.4 artışla 21,5 milyar dolarla hala güçlü olsa da, ithalat fiyatlarındaki artışa bağlı olarak ithalat değeri Kasım ayında %26,7 artışla 26,8 milyar dolara ulaştı. Hammadde ithalatındaki artış yıllık %39,1 oldu. Küresel piyasalarda hammadde fiyatlarında bir gevşeme görülmemesi, önümüzdeki aylarda dış ticaret dengesini daha da bozarak cari açıkta beklenen düşüşü sınırlayabilir.
Dış Ticaret Verilerinin Değerlendirmesi, Tacirler Yatırım
Dış ticaret verileri Kasım ayında yıllık cari işlemler açığının düşüş sergilemeye devam edeceğini gösteriyor. Ekim ayına ilişkin Ödemeler Dengesi verileri 13 Aralık’da gelecek. Ekim ayı dış ticaret verilerini ve turizm gelir/gider verilerini de göz önüne aldığımızda, cari işlemler dengesinin 2,5 milyar dolar kadar fazla vermesini bekliyoruz. Beklentilerimiz doğrultusunda bir cari işlemler açığı gelmesi durumunda yıllık açık 16,5 milyar dolar’a gerileme kaydetmesini bekliyoruz.
Bugünkü veriler sonrasında ise yıllık açığın Kasım ayı itibariyle 15 milyar dolar sınırına kadar gerileyebileceğini görüyoruz. Pandeminin etkilerinin hafiflemesi ile gerek ihracat gerekse turizm sektöründe önemli ilerlemeler kaydedildi. Buna ek olarak altın ithalatının da yıllık ortalamalarının altına gerilemesinin cari açık üzerindeki baskıyı azalttığı takip edildi.
Diğer taraftan son dönemde TL tarafında oldukça sert değer kayıplarının ileriki aylarda özellikle ithalat hacmine yansımasının öne çıkacağını dolayısıyla, bu kanal ile de cari işlemler dengesinde açığın daha hızlı kapanabileceğini düşünüyoruz. Bu çerçevede 2021 yılsonu cari işlemler açığı/ GSYİH tahminimizi %1,3’e revize etmiştik.
Kasım ayı dış ticaret verileri sanayi üretimi açısından da önemli bir ışık tutuyor. Ara malları ithalatının (enerji ve altın hariç, Euro bazında) kasım ayında %49 oranında yüksek yıllık artış kaydetti. Ek olarak İSO/Markit PMI verisinin 52 seviyesine hafif kaydettiğini takip etmiştik. Öncü göstergeler halen sanayi üretiminin güçlü kalmaya devam ettiğini gösteriyor.
Dış Ticaret İstatistikleri, Ekim 2021
Ekim ayında genel ticaret sistemine göre ihracat %20,1, ithalat %12,8 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2021 yılı Ekim ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,1 artarak 20 milyar 792 milyon dolar, ithalat %12,8 artarak 22 milyar 230 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Ekim döneminde ihracat %33,9, ithalat %22,5 arttı. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2021 yılı Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,9 artarak 181 milyar 673 milyon dolar, ithalat %22,5 artarak 215 milyar 533 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ekim ayında enerji ürünleri ve altın hariç ihracat %19,8, ithalat %5,9 arttı
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, 2021 Ekim ayında %19,8 artarak 16 milyar 410 milyon dolardan, 19 milyar 659 milyon dolara yükseldi. Ekim ayında enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat %5,9 artarak 15 milyar 611 milyon dolardan, 16 milyar 533 milyon dolara yükseldi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası Ekim ayında 3 milyar 126 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi %13,0 artarak 36 milyar 193 milyon dolar olarak gerçekleşti. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı %118,9 oldu.
Dış ticaret açığı Ekim ayında %40,1 azaldı. Ekim ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %40,1 azalarak 2 milyar 399 milyon dolardan, 1 milyar 438 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ekim ayında %87,8 iken, 2021 Ekim ayında %93,5’e yükseldi.
Dış ticaret açığı Ocak-Ekim döneminde %15,9 azaldı. Ocak-Ekim döneminde dış ticaret açığı %15,9 azalarak 40 milyar 275 milyon dolardan, 33 milyar 860 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ocak-Ekim döneminde %77,1 iken, 2021 yılının aynı döneminde %84,3’e yükseldi.
Ekim ayında imalat sanayinin toplam ihracattaki payı %95,0 oldu. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2021 Ekim ayında imalat sanayinin payı %95,0, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,1, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,5 oldu. Ocak-Ekim döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı %94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %3,0, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.
Ekim ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %79,4 oldu. Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta, 2021 Ekim ayında ara mallarının payı %79,4, sermaye mallarının payı %12,0 ve tüketim mallarının payı %8,6 oldu. İthalatta, 2021 Ocak-Ekim döneminde ara mallarının payı %76,9, sermaye mallarının payı %13,4 ve tüketim mallarının payı %9,5 oldu.
Ekim ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Ekim ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 1 milyar 692 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 306 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 223 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 131 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 104 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %31,1’ini oluşturdu.
Ocak-Ekim döneminde ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya’ya yapılan ihracat 15 milyar 789 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 11 milyar 836 milyon dolar ile ABD, 10 milyar 895 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 9 milyar 202 milyon dolar ile İtalya ve 8 milyar 757 milyon dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %31,1’ini oluşturdu.
İthalatta ilk sırayı Çin aldı. İthalatta Çin ilk sırayı aldı. Ekim ayında Çin’den yapılan ithalat 2 milyar 525 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 2 milyar 434 milyon dolar ile Rusya, 1 milyar 509 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 58 milyon dolar ile ABD, 945 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %38,1’ini oluşturdu.
Ocak-Ekim döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin’den yapılan ithalat 26 milyar 61 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 22 milyar 611 milyon dolar ile Rusya, 17 milyar 876 milyon dolar ile Almanya, 10 milyar 515 milyon dolar ile ABD, 9 milyar 306 milyon dolar ile İtalya izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın %40,1’ini oluşturdu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %2,2 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre ihracat %2,2, ithalat %1,3 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2021 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat %24,3, ithalat %15,9 arttı.
Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ihracatı içindeki payı %2,7 oldu. Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Ekim ayında ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %95,0’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %2,7’dir. Ocak-Ekim döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,6’dır. Ocak-Ekim döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %2,9’dur.
Ekim ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %72,6’dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %11,8’dir. Ocak-Ekim döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %77,3’tür. Ocak-Ekim döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %12,7’dir.
Özel ticaret sistemine göre ihracat 2021 yılı Ekim ayında 19 milyar 831 milyon dolar oldu. Özel ticaret sistemine göre, 2021 yılı Ekim ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %20,7 artarak 19 milyar 831 milyon dolar, ithalat %15,3 artarak 21 milyar 599 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ekim ayında dış ticaret açığı %23,4 azalarak 2 milyar 309 milyon dolardan, 1 milyar 769 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ekim ayında %87,7 iken, 2021 Ekim ayında %91,8’e yükseldi.
İhracat 2021 yılı Ocak-Ekim döneminde 172 milyar 303 milyon dolar oldu. Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2021 yılı Ocak-Ekim döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre %34,2 artarak 172 milyar 303 milyon dolar, ithalat %23,0 artarak 207 milyar 342 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-Ekim döneminde dış ticaret açığı %12,8 azalarak 40 milyar 192 milyon dolardan, 35 milyar 39 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2020 Ocak-Ekim döneminde %76,2 iken, 2021 yılının aynı döneminde %83,1’e yükseldi.
Kaynak: TÜİK
Açıklama Notu: Dış ticaret istatistikleri genel ticaret sistemi ve özel ticaret sistemi olmak üzere iki farklı ticaret sistemine göre hesaplanmaktadır. Genel ticaret sisteminde, bir ülkenin ekonomik alanına giren ve ekonomik alanından çıkan mallar kapsanmaktadır. Bu sistemde, ülkenin ekonomik alanını oluşturan serbest bölgeler, gümrük antrepoları ve serbest dolaşım alanına giren veya bu alanlardan çıkan mallar hesaplamalara katılmaktadır. Özel ticaret sisteminde ise, gümrük antrepoları ve serbest bölgeler istatistiklerde yer almamakta, sadece ülkenin serbest dolaşım alanına giren ve bu alandan çıkan mallar kapsanmaktadır.
Bu bağlamda, Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle üretilen dış ticaret istatistiklerinin ödemeler dengesi ve ulusal hesaplar gibi ekonomik istatistiklerde yapılan revizyonlara uyumlu hale getirilmesi amacıyla, Ocak 2020’den itibaren ayrıntılı olarak genel ticaret sistemine göre yayımlanmaktadır. Özel ticaret sistemine göre dış ticaret istatistiklerine ise bülten ve ekinde özet olarak yer verilmektedir.