Ana Sayfa Emlak GYODER Göster...

GYODER Gösterge, Türkiye Gayrimenkul Sektörü 3Ç19 Raporu Yayınlandı

‘GYODER GÖSTERGE’ TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ 2019-3. ÇEYREK RAPORU YAYINLANDI

Faiz indirimi ipotekli konut satışlarında sıçrama yarattı

Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2019-3. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. Garanti Mortgage BBVA sponsorluğunda yayınlanan ‘GYODER Gösterge’de; 2019 yılı 3. çeyrekte faiz indirimi ve konut fiyat endeksinde artış trendinin etkisiyle ipotekli konut satışlarında önemli bir artış yaşandığı vurgulandı. Raporda ayrıca GYO’ların piyasa değerinin bir önceki çeyreğe göre 2,8 milyar TL artarak 20,1 milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaştığı, kira kontratlarında TL’ye geçişin AVM’leri zorlamaya devam ettiği ve ofis kiralama işlemlerinin yüzde 62 arttığına dikkat çekildi.

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘Konut’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Ofis’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporun gayrimenkul yatırım ortaklıklarının finansal değerlendirmeleri ile ilgili verileri, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) katkılarıyla zenginleştirildi. Rapora GYO’ların BIST GYO Endeks Performansı, halka açıklık oranları, piyasa ve portföy değerleri, yatırımcı sayıları, özkaynak, sermaye gelişimleri, aktif karlılıkları gibi birçok veri eklendi. Garanti Mortgage BBVA sponsorluğunda hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Gösterge, aynı zamanda GYODER’in web sitesinde yayınlanıyor.


Eylülde ipotekli satışlar geçen yılın aynı dönemine göre 5 kat arttı

Sektörün geleceğine dair değerlendirmelerin de yer aldığı ‘GYODER Gösterge’ 2019-3. Çeyrek Raporu’nda, konut satışlarında yaşanan artışın ipotekli satışlardan kaynaklandığı vurgulandı. Raporda, yılın 3. çeyreğinde gayrimenkul sektöründe yaşanan gelişmeler şu bilgi ve değerlendirmelerle aktarıldı: 2019 yılı 3. çeyrek konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemiyle benzer seviyede seyrederek 359 bin 667 adet seviyesinde kapandı. Ağustos ayı itibarıyla kamu bankaları tarafından 500 bin TL’ye kadar olan konut kredisi faiz oranlarının aylık yüzde 1’in altına çekilmesinin ve konut fiyat endeksinde artış trendinin etkisiyle konut satışlarındaki olumlu etki konuşulmaya başlandı. 2019 yılı 3. çeyrekte, önceki yılın aynı dönemine göre ilk el satışlarda yüzde 21,7 oranında gerileme görülürken, ikinci el satışlarda yüzde 20,9 oranında artış yaşandı. İpotekli satışlarda, geçen yılın aynı dönemine göre adet bazında yaklaşık yüzde 92,8’lik artış, ipotekli satışların dışında diğer satışlarda yüzde 15,6 oranında aşağı yönlü hareket izlendi. 2019 yılı Eylül ayında faiz indirimlerinin etkisiyle ipotekli satışlara ilgi yükseldi ve geçen yılın aynı ayına göre 5 kat artış yaşandı.


Konut fiyat endeksinde artış trendi

Artan talep konut fiyatlarını da olumlu yönde etkiledi. Konut fiyat endeks artışında yılın ilk yarısında görülen ivme kaybı, 2019 yılı 3. çeyrekte yerini artış trendine bıraktı. Merkez bankası tarafından açıklanan Haziran ayı itibarıyla yüzde 1,74 olan konut fiyat endeksi yıllık artışı Ağustos ayında yüzde 4’e çıktı.


Yapı ruhsatlarında azalış

Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2019 yılının ilk 6 ayında bir önceki yıla göre bina sayısı bazında yüzde 60, yüzölçümü bazında yüzde 60,1, değer bazında yüzde 50, daire sayısı bazında yüzde 66,3 azaldı. Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinin 2019 yılının ilk 6 ayında bir önceki yıla göre yüzölçümü yüzde 2,8 ve değeri yüzde 29,4 artarken bina sayısı yüzde 10,9 ve daire sayısı yüzde 2,5 azaldı.


Yabancılara satışta ilk sırayı İstanbul aldı

  1. çeyrek dönemde yabancılara yapılan konut satışlarında, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 3’lük daralma yaşandı. Toplam satışlar içindeki payı ise 3. çeyrekte yüzde 3,3 seviyesinde gerçekleşti. 3. çeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada yüzde 44,9 pay ile İstanbul yer alırken, ikinci sırada yüzde 18,1 pay ile Antalya yer aldı.


Konut kredisi hacmi 186,7 milyar TL seviyesinde gerçekleşti

2019 yılı Temmuz ayında başlayan konut kredisi faiz oranlarındaki azalış trendi Eylül ayı sonuna kadar devam etti. Temmuz sonunda yüzde 1,57 seviyesinde gerçekleşen konut kredisi faiz oranı 2019 Ekim ayı ortasında yüzde 1,03 seviyesine geriledi. 2019 yılı Eylül ayı sonunda konut kredisi hacmi 186,7 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı 2018 Eylül ayında yüzde 48,3 seviyesindeyken 2019 yılı Eylül ayında yüzde 54,7’ye yükseldi.


İstanbul’da ofis kiralama işlemlerinde yüzde 62 artış

İstanbul’da 100 bin 910 metrekare yeni ofis alanı pazara girerken toplam ofis arzı 6,46 milyon metrekareye çıktı. 3. çeyrekte gerçekleşen toplam kiralama işlemleri yaklaşık 78 bin 382 metrekareye ulaşarak, bir önceki çeyreğe göre yüzde 62,05 ile belirgin bir artış kaydetti. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 4,84 gibi az bir oranla azalış gösterdi. Metrekare bazında anlaşmaların yüzde 60,21’i MİA’da, bir önceki çeyreğe göre neredeyse iki katı bir oranla artış göstererek gerçekleşti. Kalan yüzde 33,56’sı Anadolu Yakası ve MİA dışında Avrupa yakasında gerçekleşti. Ofis pazarındaki yatırım faaliyetleri 3. çeyrekte ivme kazandı. İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesinin hızlandırılması adına Türkiye Varlık Fonu’nun projeye yatırımcı olarak dahil olması ile projenin 2021 yılı sonuna kadar tamamlanması ve ofis pazarına olan talebin projenin bitimiyle doğrudan hızlı bir ivme yakalaması beklenmektedir. Bunun yanı sıra 3. çeyrekte artış gösteren kiralama faaliyetlerinin, ekonomide kaydedilen gelişmeler doğrultusunda önümüzdeki dönemde daha da artacağı, kira rakamlarının ise orta ve uzun vadede kiracı lehine belirleneceği öngörülüyor.


GYO’lar uzun vadeli yatırımcılar için ciddi bir fırsat sunuyor

GYO’ların piyasa değeri 3. çeyrekte bir önceki döneme kıyasla 2,8 milyar TL artarak 20,1 milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaştı. Döviz kurlarında yaşanan kısmi gerilemeyle birlikte de USD bazında artış göstererek toplam büyüklük 3,57 milyar USD olarak gerçekleşti. GYO’ların ciddi iskontolu işlem görmesi sebebiyle sektör, orta ve uzun vadede yatırımcılar için ciddi fırsatlar sunuyor. GYO’lara yatırım yapan yabancı oranı (bireysel, tüzel ve fonlar dahil olmak üzere) bir önceki döneme paralel olarak yüzde 25 seviyesinde iken, yerli bireysel yatırımcı oranının yüzde 42’den yüzde 46’ya çıkması dikkat çekti. Yabancı yatırımcıların ülke dağılımlarında ABD ve İngiltere ilk iki sıradaki yerini korurken ilk 10 yatırımcı ülke arasında 6 batılı ülke olması, sektöre batılı yatırımcıların ilgisinin devam ettiğini gösterdi. Ekonomide yaşanan toparlanma süreciyle birlikte yabancı yatırımcılar ve emeklilik fonları gibi uzun vadeli kurumsal yatırımcıların ilgisinin çekilebilmesi, aynı zamanda temettü politikalarının kalıcı ve sürekli hale getirilmesiyle GYO’ların, beklenen büyümeyi gerçekleştireceği ve daha fazla firmanın halka arzıyla da uzun vadeli yatırım aracı olarak konumlanacağı öngörülüyor.


Kira kontratlarında TL’ye geçiş AVM’leri zorladı

Türkiye genelinde toplam AVM sayısı 453’e, toplam kiralanabilir alan stoku ise 13 milyon 453 bin metrekareye ulaştı. En fazla Alışveriş Merkezine sahip iller sırasıyla; İstanbul (147 adet), Ankara (38 adet), İzmir (28 adet) iken İstanbul, toplam kiralanabilir alan stokunun yaklaşık yüzde 39’una sahip. Kira kontratlarının TL’ye çevrilmesinin yanı sıra enerji ve işgücü maliyetlerindeki kayda değer artış nedeniyle alışveriş merkezi yatırımcılarının giderlerinin gelirlerinden daha yüksek bir oranda arttığı görüldü. Bazı perakendeciler; belirli ‘ciro/kira’ hedefleri belirleyerek verimsiz mağazaları kapatma kararını daha agresif bir şekilde uygulamaya başladı. Bu noktada ciroların gerek perakendeci gerekse AVM yatırımcısı tarafından dikkatli analiz edilmesi gerekiyor. Bu aşamada bankaların/finans kurumlarının AVM’nin dövize endeksli kontrat gelirleri üzerinden kredilendirme sürecini yürüttüğü bu süreçte TL’ye geçiş ile güncel kur üzerinden gelir elde edemeyen ve döviz borcu için yeniden bir yapılandırmaya gidemeyen AVM yatırımcılarının zor bir yıl geçirdiği görülüyor.


2019 Ağustos sonu itibarıyla ülkemizi 31 milyon turist ziyaret etti

2018 yılı Ağustos sonu itibarıyla Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık olarak 27 milyon olurken, 2019 yılı aynı döneminde bu rakamın 31 milyon olduğu görüldü. Ağustos sonu itibarıyla 31 milyon yabancı turistin yüzde 33,3’ü Antalya’ya, yüzde 32,2’si İstanbul’a, yüzde 7,7’si Muğla’ya geldi. Bu üç ili yüzde 2,8 ve yüzde 1,3’lük paylar ile İzmir ve Ankara izledi. Gelen turist sayıları 2018 yılının 3. çeyreği ile karşılaştırıldığında yaklaşık yüzde 15’lik bir artış yaşandığı görüldü. İşletme Belgeli ve Yatırım Belgeli tesis sayıları incelendiğinde Türkiye genelinde toplam 469 bin oda kapasitesi ile 3 bin 982 işletme belgeli, 83 bin oda kapasitesi ile 756 yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görüldü. İşletme belgeli tesislerin şehir kırılımlarına bakıldığında ilk sırayı 795 tesis ve 212 bin oda kapasitesi ile Antalya çekiyor, onu takiben 595 tesis ve yaklaşık 59 bin oda kapasitesi ile İstanbul geliyor. İstanbul’u, 398 işletme belgeli tesis ve 51 bin oda kapasitesi ile Muğla izliyor. Yatırım belgeli tesisler göz önünde bulundurulduğunda yakın gelecekte mevcut otel arzına dahil olacak 756 tesis içinde en büyük payı 115 tesis ve 11 bin oda kapasitesi ile İstanbul alıyor. Onu takiben 87 tesis ve 9 bin oda kapasitesi ile Muğla, 82 tesis ve yaklaşık 18 bin oda kapasitesi ile Antalya geliyor.


Yabancı yatırımcıların lojistik pazarına yönelik ilgilerinde artış bekleniyor

Mevcut veriler itibarıyla, birincil lojistik pazarları olan İstanbul-Kocaeli bölgesinde yaklaşık 10,23 milyon metrekare toplam depo stokunda 6,46 milyon metrekare ticari kullanım amaçlı lojistik arzı yer alıyor. 2019 yılının 3. çeyreği itibarıyla yüzde 12,1 oranında bir boşluk bulunuyor. İnşaat halindeki projelerin hacmi ise yaklaşık 712 bin metrekare olarak kayıt altına alındı. Söz konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanım amaçlı lojistik arzı olarak görülüyor. 2019 yılının özellikle 2. çeyreğinde artış göstermeyen lojistik piyasasında, yılın 3. çeyreğinde nispi bir hareketlenme gözlendi. Ancak söz konusu hareketlenme birincil kira seviyesinin hem TL bazında hem de dolar bazında gerilemesiyle mümkün oldu. 2019’un 3. çeyreği itibarıyla lojistik piyasasındaki birincil kira döviz bazında 5,00 dolar/metrekare/ay olarak gerçekleşirken Türk Lirası bazında 25,00 TL/metrekare/ay seviyesine geriledi. ABD Merkez Bankası’nın faiz indirim kararlarının yanı sıra Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın da politika faizindeki agresif indirim kararlarının lojistik piyasasını olumlu etkileyeceği öngörülüyor. Bölgesel politik koşulların da istikrar kazanmasını takiben lojistik piyasasındaki işlem seviyesinde yılın son çeyreği için iyimser bir görünüm beklentisi bulunuyor. Bununla birlikte, yabancı para birimlerinin geçtiğimiz bir yılda TL karşısında önemli bir oranda değer kazanmasının etkisiyle yabancı fon ve yatırımcıların Türkiye lojistik pazarına yönelik ilgilerinde artış bekleniyor.

 

 

‘GYODER GÖSTERGE’ TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ 2019-1. ÇEYREK RAPORU YAYINLANDI

Yabancılara konut satışı, geçen yılın aynı dönemine göre %81,5 arttı

2019 yılı 1. çeyrekte faiz oranları nedeniyle ipotekli konut satışlarında azalma yaşandı
Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2019-1. Çeyrek Raporu’nu yayınladı.

Yeni dönemde Garanti Mortgage sponsorluğunda yayınlanacak ‘GYODER Gösterge’de; 2019 yılı 1. çeyrek döneminde, 2018 yılının aynı dönemine göre yabancıya yapılan konut satışlarının %81,5 arttığı vurgulandı. 2019 yılı ilk çeyrek konut satışlarının, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık %15,6’lık bir düşüş göstererek 256 bin 433 adet seviyesinde gerçekleştiği ifade edilen raporda; taleplerde yaşanan daralmanın temelinde ipotekli satışların olduğu, geçen yılın aynı dönemine göre ipotekli satışlarda adet bazında yaklaşık %57,3’lük bir düşüş gerçekleştiği belirtildi.

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘Konut’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Ofis’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporda, değerlendirmeler de yer alıyor.

Ayrıca 2019 Yılı 1. çeyrek dönemi itibarıyla raporda, gayrimenkul yatırım ortaklıklarının finansal değerlendirmeleri ile ilgili veriler, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) katkılarıyla zenginleştirildi. Rapora GYO’ların BIST GYO Endeks Performansı, halka açıklık oranları, piyasa ve portföy değerleri, yatırımcı sayıları, özkaynak, sermaye gelişimleri, aktif karlılıkları gibi bir çok veri eklendi.

Bu yıl Garanti Mortgage sponsorluğunda hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Gösterge, aynı zamanda GYODER’in web sitesinde yayınlanıyor. ‘GYODER Gösterge’ 2019-1. Çeyrek Raporu’nda, gayrimenkul sektörü ile ilgili gelişmeler şu bilgi ve değerlendirmelerle aktarıldı: 2019 yılı ilk çeyrek konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık %15,6’lık bir düşüş göstererek 256 bin 433 adet seviyesinde kapandı. 2018 yılının ikinci yarısıyla birlikte önemli ölçüde artan konut kredisi faiz oranlarının konut satışlarındaki azalmayı beraberinde getirmesi, inşaat maliyetlerindeki artış, konut fiyat endeksi artış oranındaki yavaşlama trendi, yılın başından itibaren gündem olmaya devam etti.

İpotekli satışlarda önemli azalma

2019 yılı ilk çeyreğinde, önceki yılın aynı dönemine göre ilk el satışlarda %22,3 oranında, ikinci el satışlarda ise %10 oranında gerileme yaşandı. Taleplerde yaşanan daralmanın temelinde ipotekli satışların olduğu görülürken, ipotekli konut satışlarında geçen yılın aynı dönemine göre adet bazında yaklaşık %57,3’lük bir düşüş gerçekleşti. Ancak, Mart ayında konut kredisi faiz oranlarındaki azalma, ipotekli satışlara olumlu yansıdı. İpotekli satışların dışında diğer satışlarda ise ilk çeyrekte herhangi aşağı yönlü hareket izlenmedi. Taleplerde yaşanan daralmalar konut fiyatlarını etkilemeye devam etti. Konut fiyat endeks artışında 2018 yılı ile birlikte fark edilir şekilde görülen ivme kaybı, 2019 yılı ilk çeyreğinde de yaşandı. Yıl sonu itibarıyla %4,48 olan Merkez Bankası konut fiyat endeksi yıllık artışı Şubat ayında %3,81’e kadar geriledi.

Yabancıya konut satışı %81,5 arttı

Yabancılara yapılan konut satışlarında, 2018 yılı ikinci yarısındaki ivme yakalanamasa da, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %81,5’lik büyüme oldu. Toplam satışlar içindeki pay ise ilk çeyrekte %3,8 seviyesinde gerçekleşti. İlk çeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada %44,9 pay ile İstanbul yer alırken, ikinci sırada %19,7 pay ile Antalya yer aldı.

Yapı ruhsatlarında yüz ölçümü bazında %48,9 azalma

Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları 2018 yılında bir önceki yıla göre yüz ölçümü bazında %48,9, daire sayısı bazında %53,3 azaldı. Yapıların toplam yüz ölçümü 143,8 milyon metrekare iken bunun 73,5 milyon metrekaresi konut, 43,6 milyon metrekaresi konut dışı ve 26,7 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.

Yapı kullanma izin belgeleri ise 2018 yılında bir önceki yıla göre yüz ölçümü bazında %5,1, daire sayısı bazında %5,6 arttı. 2018 yılında yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların toplam yüz ölçümü 169,9 milyon metrekare iken bunun 98,7 milyon metrekaresi konut, 38,3 milyon metrekaresi konut dışı ve 33 milyon metrekaresi ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.

Konut kredisi hacmi 183,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti

2018 yılı Kasım ayında başlayan konut kredisi faiz oranlarındaki düşüş trendi Mart ayı sonuna kadar devam etti. Kasım ayı sonunda %2,10 seviyesinde gerçekleşen konutkredisifaizoranı 2019 Mart ayı sonunda %1,32 seviyesine geriledi. Kasım ayında %28,38 olan yıllık faiz oranı ise Mart ayı sonunda yaklaşık 11 puan azalarak %17,10 seviyesine düştü. 2019 yılı Mart ayı sonunda konut kredisi hacmi 183,8 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı 2018 Mart ayında %44,1 seviyesindeyken 2019 yılı Mart ayında %49,6’ya yükseldi.

İstanbul’da ofis kiralama işlem hacmi arttı

2019 yılı 1. çeyrekte, İstanbul’da 151 bin 980 metrekare yeni ofis alanı pazara girerken toplam ofis arzı 6,33 milyon metrekareye çıktı. Gerçekleşen toplam kiralama işlemleri, yaklaşık 85 bin 330 metrekareye ulaşırken, bir önceki çeyrek ve bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, sırasıyla %30,15 ve %22,39 oranlarında artış gösterdi, Metrekare bazında anlaşmaların %61.78’i Anadolu yakasında, %25,73’ü MİA’da gerçekleşti. MİA dışında Avrupa yakasında gerçekleşen anlaşmalar %12,49’unu oluştururken, bir önceki çeyreğe göre düşüş gösterdi. Genel arz 6,33 milyon metrekare olarak bir önceki çeyreğe kıyasla yükseldi. Gerçekleşen toplam kiralama işlemleri yaklaşık 85.330 metrekareye ulaşırken, boşluk oranı bir önceki çeyreğe göre %30,15, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %22,39 oranlarında artış gerçekleşti.

GYO’larda öz kaynak hacmi 45 milyon TL’ye ulaştı

2019 Yılı 1. çeyrek dönemi itibarıyla, gayrimenkul yatırım ortaklıklarının finansal değerlendirmeleri ile ilgili GYODER Gösterge’de yer alan veriler, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ve Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) katkılarıyla zenginleştirildi. 2011-2018 yılları arasında Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları seçilen kriterlere göre değerlendirildiğinde önemli verilere ulaşıldı. Sektör genelinde öz kaynak hacmi 12.298 milyon TL’den (6.510 milyon USD) 45.040 milyon TL’ye (8.528 milyon USD) ulaştı. Ödenmiş sermaye de 5.663 milyon TL’den (2.998 milyon USD) 2018 sonunda 11.346 milyon TL‘ye (2.148 milyon USD) çıktı. 2011 yılında 2,2 olan öz sermaye rasyosu, 2018 yılı sonunda 4,0’a çıktı. Aktif toplamı ise 20.643 milyon TL’den (10.928 milyon USD) 81.817 milyon TL’ye (15.492 milyon USD) ulaştı. Borçluluk rasyosu 2011’den 2018’e sektör ortalaması olarak %40’dan %45’e çıktı. Dönem karlılığı 1.158 milyon TL’den (717 milyon USD) 5.176 milyon TL’ye (1.134 milyon USD) yükseldi. Sektör aktif karlılığı, 2011-2018 yılları arasında %6’dan başlayan seyrini, arada %7 ve %8 oranlarını yakaladıktan sonra tekrar %6’dan tamamladı. Piyasada hisse iskonto oranlarına bakıldığında ise ortalamada %60 iskontolu işlem tespit edildi. 2018 yılında yaşanan kur dalgalanmaları da dikkate alındığında geçen süre zarfında GYO’ların ilerleme kaydettiği fakat alınacak yeni önlem, düzenleme ve teşviklerle pazarın daha da derinlik kazanmasının, tüm paydaşlar için önemli olduğu vurgulandı.

453 AVM’nin bulunduğu Türkiye’de, 17 il AVM ile tanışmadı

2019 1. çeyrek sonu itibarıyla Türkiye genelinde toplam AVM sayısı 453’e, toplam kiralanabilir alan stoku ise 13 milyon 444 bin metrekareye ulaştı. İstanbul, toplam kiralanabilir alan stokunun yaklaşık %39’unu oluşturuyor. Türkiye genelinde, ortalama 1.000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ise 164 metrekare oldu. 2019 1. çeyrek sonu itibarıyla 64 ilde AVM bulunuyor. 17 il henüz AVM ile tanışmadı. Ancak önümüzdeki iki yıllık süreçte AVM ile tanışmayan illerin sayısının 16’ya düşmesi bekleniyor. En fazla alışveriş merkezine sahip iller; İstanbul (147 adet), Ankara (38 adet), İzmir (28 adet) şeklinde sıralanıyor.

Türkiye’yi 2019 yılının ilk çeyreğinde 5,4 milyon turist ziyaret etti

2018 yılının ilk çeyreğinde Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 5,1 milyon olurken, 2019 yılının ilk çeyreği için bu rakam 5,4 milyon oldu. 5,4 milyon yabancı turistin %56,7’si İstanbul’a, %9,4’ü Antalya’ya, %1,9’u Ankara’ya geldi. Bu üç ili %1,5 ve %0,2’lik paylar ile İzmir ve Muğla izledi. Gelen turist sayılarında 2018 yılının ilk çeyreğine göre yaklaşık %6’lık bir artış yaşandı. Bu, 2016 yılında düşüşe geçen turizm sektörünün 2017 yılında başladığı toparlanma ivmesine hız kesmeden devam ettiği şeklinde yorumlanıyor. İşletme ve yatırım belgeli tesis sayıları incelendiğinde Türkiye genelinde toplam 466 bin oda kapasitesi ile 3 bin 947 işletme belgeli, 106 bin oda kapasitesi ile 997 yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görülüyor. İşletme belgeli tesislerin şehir kırılımlarına bakıldığında ilk sırayı 790 tesis ve 210 bin oda kapasitesi ile Antalya alıyor. Antalya’yı, 580 tesis ve 57 bin oda kapasitesi ile İstanbul izliyor. Muğla ise 403 işletme belgeli tesise sahip olup, 52 bin oda arzı ile üçüncü sırada yer alıyor. Yatırım belgeli tesisler göz önünde bulundurulduğunda yakın gelecekte mevcut otel arzına dahil olacak 997 tesis içinde en büyük payı 178 tesis ve 15 bin oda kapasitesi ile İstanbul alıyor. İstanbul’u, 106 tesis ve 11 bin oda kapasitesi ile Muğla, 101 tesis ve 22 bin oda kapasitesi ile Antalya geliyor.

Sanayi ve lojistik tesislerinde kiralama hacmi düştü

Mevcut veriler itibarıyla, birincil lojistik pazarları olan İstanbul-Kocaeli bölgesinde yaklaşık 10,23 milyon metrekare toplam depo stokunda 6,46 milyon metrekare ticari kullanım amaçlı lojistik arzı yer alıyor. 2019’un ilk çeyreği itibarıyla yaklaşık %12 oranında bir boşluk bulunuyor. İnşaat halindeki projelerin hacmi yaklaşık 712 bin metrekare olarak kayıt altına alındı. Söz konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanım amaçlı lojistik arzı olarak görülüyor. Sanayi ve lojistik tesisi kiralama taleplerinde kayda değer bir azalma gözlenirken 2019 yılı 1. çeyreğindeki kiralama işlem hacmi geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %59 düşüş yaşandı.

 

GYODER, “Doç. Dr. Feyzullah Yetgin ile Yola Devam” dedi

03.05.2019 – Türkiye gayrimenkul sektörünün çatı kuruluşu GYODER’in 20. Olağan Genel Kurulu’nda, Doç. Dr. Feyzullah Yetgin ile yola devam kararı çıktı. 2. dönem başkanlığa seçilen GYODER Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Yaşanan her gelişmenin toplumu direkt etkilediği büyük bir sektörü temsil eden GYODER olarak, kısa vadeli hedeflerden çok gayrimenkul sektörünün geleceğine odaklanıyor ve yeni başarı hikayeleri yazacağımıza inanıyoruz” dedi.

‘Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu’ GYODER’in 20. Olağan Genel Kurul Toplantısı, 2 Mayıs 2019 Perşembe günü Park Dedeman Otel’de gerçekleşti. Mayıs 2017’de GYODER’in Yönetim Kurulu Başkanlığını üstlenen Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, 2019-2020 dönemi için bir kez daha GYODER Başkanlığı’na seçildi.

“GYODER Yönetim Kurulu olarak, bize emanet edilen bu önemli görevi, heyecanımızı hiç kaybetmeden, büyük bir inançla sürdüreceğiz” diyen GYODER Yönetim Kurulu Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, şunları söyledi: “Bu yıl 20. yılını kutlayan GYODER, gayrimenkul sektörünün önde gelen girişimcileri ve yöneticilerinin, sektörün gelişimi için büyük bir özveriyle katkıda bulunduğu çok kuvvetli bir dernek haline geldi. Gayrimenkul sektörünün sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamak amacıyla kurulan derneğimizin, bugün sektörün tamamını kucaklayan bir yapıya sahip olmasının gururu içindeyiz. GYODER çatısı altında; GYO’lar, gayrimenkul geliştiricileri ve yatırımcıların yanı sıra, gayrimenkul danışmanlık, gayrimenkul değerleme, sigortacılık, mimari ve hukuk gibi gayrimenkulün ana ve yan sektörlerini kapsayan 240’a yakın kurumsal üyemiz bulunuyor. Çok efektif bir icra kurulu oluşturup, onun altında komiteler geliştirerek, yine durmadan sektöre ve ülkemize değer katmaya devam edeceğiz.”

Hedefimiz, gayrimenkul sektörünü çok daha güçlü seviyeye taşımak

GYODER yönetimi olarak, sektörün şeffaflaşması, daha da kurumsallaşması, etik kodların belirlenmesi, gayrimenkul finansmanında çeşitlilik ve Anadolu’ya açılma faaliyetlerine ağırlık verdiklerini belirten Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Sektörümüzün sorunlarını çeşitli platformlarda paylaşarak çözüm önerilerimizi dile getirmeye devam ettik. Kamu kurumlarıyla ve önemli STK’larla yakın iş birliğimizi artırmak üzere çalışmalar yaptık. Bu dönem içerisinde de, İstanbul ve Anadolu’da önemli zirveler, toplantılar, buluşmalar gerçekleştirdik. Anadolu’daki kentlerimizin yatırım fırsatlarını, yatırımcılarla buluşturduğumuz ‘Gelişen Kentler Zirvesi’ ile yerel yönetim ve sektör temsilcileriyle bir araya gelerek bilgi alışverişlerinde bulunduğumuz ‘Anadolu Buluşmaları’na devam edeceğiz. 2000 yılından bu yana Türkiye gayrimenkul sektörünün nabzını tutan, sektörü aynı çatı altında buluşturan Gayrimenkul Zirvesi’ni yine bilgi yüklü, geniş perspektifli ve keyifli bir içerikle düzenlemeyi sürdüreceğiz. Sektördeki son gelişmeleri değerlendirmek ve mevcut sorunlara çözüm bulmak amacıyla hayata geçirdiğimiz ‘GYODER Çözüm Platformu’nu da yeni konu başlıklarıyla geliştireceğiz. Aynı zamanda, üyelerimizle birlikte yer aldığımız yurt dışındaki fuar ve organizasyonlarda büyük bir sinerji oluşturarak, Türkiye gayrimenkul sektörünü temsil etmeyi ve ülkemizin tanıtımına katkıda bulunmayı sürdüreceğiz. Tüm bu çalışmaları gerçekleştirirken temel hedefimiz, ülkemiz için stratejik öneme sahip gayrimenkul sektörünü, çok daha güçlü bir seviyeye taşımaktır” diye konuştu.

Gayrimenkul sektörü içinde bulunduğu süreçten güçlenerek çıkacak

Yaşanan her gelişmenin toplumu direkt etkilediği büyük bir sektörü temsil ettiklerini vurgulayan Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, sözlerini şöyle tamamlardı: “Türkiye gayrimenkul sektörünün gelişiminde çok önemli bir rol üstlenen GYODER olarak, sektöre öncülük ettiğimizin bilinciyle güçlü bir duruş sergilemeye devam edeceğiz. Hayata geçirdiğimiz tüm çalışmalarla, kısa vadeli hedeflerden çok, gayrimenkul sektörünün geleceğine odaklanıyor ve üyelerimizle birlikte yeni başarı hikayeleri yazacağımıza inanıyoruz. Yeni düzenlemelerle, mevcut sorunların aşılması için önemli adımlar atan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı başta olmak üzere ilgili tüm Bakanlıkların da destekleriyle gayrimenkul sektörü, içinde bulunduğu süreçten güçlenerek çıkacaktır.”

Sektör birlik ve beraberlikle güçlenecek

Yeni Yönetim Kurulu’nu tebrik eden GYODER Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Avni Çelik ise “Sektörümüz bugünlerde büyük imtihanlardan geçiyor. Çoğu gitti, belki çok azı kaldı. İnşallah bunu da birlik ve beraberlik içinde aşacağız. Yeni seçilmiş arkadaşlarımızı sektörün temsilcisi sayarak, arkasında birlik ve beraberliğimizi bozmazsak, Türkiye gayrimenkul sektörü, bu birlik ve beraberliğin sembolü altında daha güçlü ve başarılı olacaktır” diye konuştu.

GYODER 20. Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda seçilen yeni Yönetim Kurulu şu isimlerden oluştu:

GYODER Yönetim Kurulu (2019-2020)

Asil Üyeler:

Doç. Dr. Feyzullah Yetgin (Halk GYO), Aziz Yeniay (24 Gayrimenkul), Sertaç Karaağaoğlu (Akfen GYO), Ali Baki Usta (AND Anadolu Gayrimenkul), Vedat Aşçı (Astaş Gayrimenkul), Gökhan Çetinsaya (Avrupakent Gayrimenkul), Doğan Dağ (Dağ Mühendislik Müteahhitlik), Deniz Aksu (Türkiye Emlak Katılım Bankası), Hakan Gedikli (Emlak Konut GYO), Neşecan Çekici (EPOS Gayrimenkul Danışmanlık), Zeki Akbal (Fuzul Yapı), Murat Atay (Garanti Konut Finansmanı), Hasan K. Bolat (İş GYO), Avi Alkaş (JLL Türkiye), Mehmet Kalyoncu (Kalyon İnşaat), Özen Kuzu (Kuzu Grup), Prof. Dr. Gürsel Öngören (Öngören Hukuk Bürosu), Ahmet Akbalık (Özak GYO), Ersun Bayraktaroğlu (PwC Yeminli Mali Müşavirlik), Seba Gacemer (Sinpaş GYO), Umut Durbakayım (Teknik Yapı)

Yedek Üyeler:

Ayla Heyfegil (İsvan Gayrimenkul Turizm Danışmanlık ve Değerleme), Hüseyin Oflaz (İMPO İmar), Murat Kader (İki Design Group), Mustafa Özkan (YU Group), İlyas Ayvacı (Doğa Şehircilik)

GYODER Denetleme Kurulu (2019-2020 Dönemi)

Asil Üyeler:

Mert Pekdemir (Pekdemir İnşaat), Serkan Gül (Hergüner Bilgen Özeke Avukatlık Ortaklığı), Aysel Aktan (Harmoni Gayrimenkul Değerleme)

Yedek Üyeler:

Aykut Çavuldur (Koray Sigorta Aracılık), Emre Ülger (Tekfen Emlak Geliştirme), İbrahim Bozan (İB Ege Grup)

GYODER güçlü yönetimiyle sektöre yön vermeye devam edecek

Genel kurul sonrasında yapılan ilk yönetim kurulu toplantısında GYODER Başkan Yardımcıları da belirlendi. Buna göre Ersun Bayraktaroğlu ‘Mali İşlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı ve Sayman’, Prof. Dr. Gürsel Öngören ‘Yasal Düzenlemelerden Sorumlu Başkan Yardımcısı’, Neşecan Çekici ‘Eğitim, Yayınlar ve Bilgi Üretiminden Sorumlu Başkan Yardımcısı’ oldu.

 

 

GYODER ve Colliers’ten, Türkiye gayrimenkul piyasası raporu:  ‘Restate Turkey-A Close Look to Comparable Markets’

Türkiye Gayrimenkul Piyasası Raporu MIPIM’de Yabancılara Sunulacak

06.03.2019 – Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, uluslararası gayrimenkul hizmetleri şirketi Colliers iş birliği ile yabancı kurumsal yatırımcılara yönelik, ilk kez dünya gayrimenkul verilerinin karşılaştırıldığı kapsamlı bir rapor hazırladı. İstanbul başta olmak üzere Türkiye’de gayrimenkul piyasasının araştırıldığı, 2019 yılı itibarıyla 6 aylık periyotlarla düzenli olarak yayınlanacak ‘REstate Turkey-A Close Look to Comparable Markets’ raporu ilk kez, Fransa’nın Cannes kentinde düzenlenecek gayrimenkul fuarı MIPIM’de, İTO’nun destekleriyle yabancı yatırımcılarla paylaşılacak. GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Hazırladığımız raporla, Türkiye’de yatırım imkanlarının görülmesini ve bu alanda doğru bilgilere ihtiyaç duyan yabancı yatırımcıları kapsamlı verilerle bilgilendirmeyi hedefliyoruz” dedi.

Türkiye gayrimenkul sektörünün gelişimi adına önemli bir misyon üstlenen GYODER’in Eğitim, Yayınlar ve Bilgi Üretim Komitesi ile ülkemizde 2001 yılından itibaren uluslararası bazda kapsamlı hizmetler sunan gayrimenkul hizmetleri kuruluşu Colliers International Türkiye, yabancı yatırımcılara yönelik ‘REstate Turkey-A Close Look to Comparable Markets’ raporunu hazırladı. Raporda, yatırımcılara Türkiye’de gayrimenkul yatırımı konusunda güncel ve kapsamlı bilgiler sunuyor.

Yabancı yatırımcıları bilgilendirmeyi görev edindik

Türkiye’de yatırım imkanlarının görülmesini sağlamayı ve bu alanda doğru bilgilere ihtiyaç duyan yabancı yatırımcıları kapsamlı verilerle bilgilendirmeyi görev edindiklerini vurgulayan GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “‘REstate Turkey-A Close Look to Comparable Markets’ raporu, Türkiye’nin yabancı yatırımcılara tanıtımı konusunda çok değerli bir çalışma oldu. Türkiye’de gayrimenkul en güvenli yatırım araçlarından biri olarak görülmeye devam ediyor. Ülkemizde sektörün finansmanını da genişleten yeni düzenlemelerle birlikte sermayenin tabana yayılması, gayrimenkul yatırımlarını daha cazip hale getiriyor. Bugün yabancı yatırımcıların Türkiye’de gayrimenkul yatırımı yapması için doğru bir zaman olduğunu, GYODER olarak her platformda dile getiriyoruz” dedi.

Gelecek vadeden yatırım fırsatları

Özellikle İstanbul’un, marka şehir olarak dünyanın dört bir yanından yatırımcıların ilgisini çektiğini belirten Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, şöyle konuştu: “İstanbul’un finansal bir merkez olması için inşa edilen dev projeler de bu ilgiyi artırıyor. Gayrimenkul sektörünün çatı örgütü GYODER’in Başkanı olarak, yabancı yatırımcılara özellikle şunu söylemek istiyorum; Türkiye gayrimenkul sektörü, dünya ölçeğinde gerçekleştirilen projelerle yakalanan ivmeyi önümüzdeki dönemde de artırarak sürdürecektir. Ülkemiz, demografik yapısı ve ekonomik gelişmeler göz önüne alınarak dünya ile kıyaslandığında, gayrimenkul sektörümüzün daha fazla potansiyel içerdiği ortada. Yabancı yatırımcıları, özellikle gelecek vadeden fırsatlar için ülkemizde gayrimenkul yatırımına davet ediyoruz.”

Neden Türkiye’de yatırım yapılmalı?

Türkiye gayrimenkul piyasası araştırmasının yapıldığı ‘REstate Turkey-A Close Look to Comparable Markets’ raporunda, gayrimenkul sektörünün farklı alt segmentlerinde son yıllarda gerçekleşen yatırım getirileri üzerinden, İstanbul piyasasının diğer büyük şehirlerle karşılaştırmalı bir analizi yer alıyor. ‘Neden Türkiye’de yatırım yapılmalı?’ başlıklı bölümde, Türkiye’nin, dünyanın en büyük 18’inci ekonomisi olduğu ve 2050 yılına kadar ilk 15 ekonomi içinde olmasının beklendiğine dikkat çekiliyor. Ayrıca Türkiye’nin finans merkezi olarak büyüme potansiyeline sahip İstanbul’dan, 400 noktaya direkt uçuş ve 22 başkente 2 saatte direkt erişim sağlandığı vurgulanıyor.

Raporda, İstanbul ve yakın çevresi endüstriyel ve lojistik piyasalarıyla ilgili detaylı pazar araştırmasının yanı sıra, ‘İpek Yolu Projesi’nin Türkiye lojistik piyasasına etkileri de yer alıyor. Son yıllarda internet üzerinden yapılan alışverişlerdeki büyük artışın, e-ticaret depolama alanlarına daha fazla ihtiyaç duyulmasına neden olduğu vurgulanıyor. Ofis ve perakende sektörleriyle ilgili bölüm ise geleneksel alışveriş merkezi ve ofis piyasalarıyla ilgili getiri oranları, kira seviyeleri, tüketici güven endeksleri ve piyasa trendleri analizlerini içeriyor.

Kozyatağı/Ataşehir bölgesinde yer alan İstanbul Finans Merkezi projesinin, bu bölgeyi İstanbul’un cazibe merkezine dönüştürmesinin beklendiğine dikkat çekilen raporda, bölgenin prestijli ofis bölgesi olarak daha da öne çıkacağı ve kiraların da artacak taleple birlikte yükseleceğini öngörülüyor. Raporda ayrıca, İstanbul otel piyasası doluluk oranları, gecelik ortalama oda fiyatları, oda başına düşen gelir bilgisi ve Türkiye genel konut piyasası istatistikleri bulunuyor. Rapor aynı zamanda, dövizde yaşanan dalgalanma nedeniyle varlıkların ucuzlaması ve getiri oranı artışında yaşanan toparlanmayla, Türkiye pazarına girmeyi planlayan yatırımcılar için uygun koşulların oluşmaya başladığı yönünde bir gösterge olarak yorumlanıyor.

 

 

Müteahhitliğin Kriterlerini Belirleyen Yeni Yönetmelik, Hem Sektör Hem Vatandaş Açısından Çok Olumlu

GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin: “Müteahhitliğin kriterlerini belirleyen yeni yönetmelik, hem sektör hem vatandaş açısından çok olumlu bir adım”

05.03.2019 – GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, müteahhitleri teknik ve mali yeterliliğine göre sınıflara ayıran yeni yönetmeliğinin, hem vatandaş hem sektör açısından çok önemli bir adım olduğunu söyledi.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2 Mart 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan ‘Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkındaki Yönetmeliğe’ göre, müteahhitlerin yetki belgeleri A, B, C, D, E, F, G, H ve geçici olmak üzere gruplandırılacak. İnşaat sektörünü olumsuz etkileyen temel bir sorunun giderilmesinin amaçlandığı yönetmelikle ilgili değerlendirmede bulunan GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, şunları söyledi:

“Bu yönetmeliğin, müteahhitlik mesleğinin kriterlerinin tanımlanması noktasında çok önemli bir adım olduğunu düşünüyorum. Böylece yönetmelikle beraber sektör, mali, ekonomik, iş bitirme, işgücü yeterlilikleri açısından belli kriterlere göre düzene girecek ve denetim altına alınacak. Bu yeterlilik noktasında uygun görülen şirketlere veya şahıslara bu ‘Yetki Belgesi’nin verileceğini görmek sevindirici.

‘Yetki Belgesi’ sektörde önemli bir güven unsuru olacak

Gayrimenkul sektörünün kurumsallaşması, kayıt içine alınması, denetlenmesini sağlayan yönetmelik; sektörün mimari, mühendislik ve ekonomik açıdan bir düzene girmesine katkıda bulunacak. Yönetmeliğin çıkmasıyla, elbette işini iyi yapan müteahhitler için herhangi bir sıkıntı olmayacak. Konut alıcısı vatandaş ise oturma ve yatırım amaçlı satın aldığı gayrimenkulleri yapanların belli kriterlere sahip olduğunu ve denetlendiğini, takip edildiğini bilecek. Vatandaşın muhatapları artık bu işi gerçekten meslek edinmiş ve bunu da prosedürle belgelemek zorunda olan ‘Yetki Belgesi’ne sahip müteahhitler olacak. Konut alıcılarının bu yetki belgesini araması çok önemli. ‘Yetki Belgesi’nin alınmış olması aynı zamanda müteahhidin yönetmelikteki kriterlere göre hangi sınıfta olduğunu gösterecek.”

 

 

“GYODER GÖSTERGE”

TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ 2018-3.ÇEYREK RAPORU YAYINLANDI

Yabancılara gayrimenkul satışı geçen yıla göre %58,5 yükseldi

Üçüncü çeyrekte gerçekleşen konut satışları bir önceki çeyrek döneme göre %4,2 arttı

20.11.2018 – Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2018-3. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. GYODER’in, Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırladığı raporda; 2018 yılının ilk 9 ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yabancıya yapılan konut satışlarının %58,5 arttığı vurgulandı. Konut satışlarının, bir önceki çeyrek döneme göre %4,2 arttığı ancak geçen yılın aynı dönemine göre %5,3 düşüş gösterdiğine dikkat çekilen raporda; yılın ilk 9 ayı itibarıyla satışların, geçen yılın aynı dönemine göre %2,7’lik bir düşüş göstererek 1 milyon 2 bin 391 adet seviyesinde gerçekleştiği belirtildi.

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘Konut’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Ofis’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporda, Prof. Dr. Emre Alkin’in değerlendirmeleri de yer alıyor. Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Gösterge, aynı zamanda GYODER’in web sitesinde yayınlanıyor.

‘GYODER Gösterge’ 2018-3. Çeyrek Raporu’nda, gayrimenkul sektörü ile ilgili gelişmeler şu bilgi ve değerlendirmelerle aktarıldı: Geliştirici firmaların başlattıkları kampanyalarla alıcılara kendi finansman modelleriyle faizsiz uzun vadeli seçenekler sunmasıyla senetle yapılan satışlar, 2018 yılının ikinci çeyreğinde %51,5 dolayında oluştu. Bu rakam bir önceki çeyrek dönemde ise %26,4 düzeyindeydi. Senetli satışların hızlı artışında önemli rol oynayan unsurlardan biri konut kredi faizlerindeki hızlı yükseliş oldu.

2018 yılı Ocak-Ekim döneminde 1 milyon 2 bin 391 konut el değiştirdi

Yıllık yaklaşık 1 milyon 200 bin konutun el değiştirdiği, demografik nedenlerden dolayı 650 bin adet yeni konut ihtiyacının sürdüğü Türkiye’de, gayrimenkul piyasası yavaş yavaş bir dengeye oturmaya başladı. 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde Türkiye genelinde 1 milyon 2 bin 391 adet konut el değiştirdi. Bu konutların 256 bin 283 adedi ipotekli satışlardan, 746 bin 108 adedi ise diğer satışlardan oluştu. Geçen yılın aynı döneminde ise Türkiye genelinde 1 milyon 30 bin 728 adet konut satılırken, ipotekli satışların sayısı 363 bin 227 adet, diğer satışlar ise 667 bin 501 adet olarak gerçekleşmişti.

Yabancılara konut satışı üçüncü çeyrekte 24 bin 155 adede ulaştı

2018 yılı üçüncü çeyrek döneminde yaşanan kur artışı, yabancıların konut alımında olumlu etki yarattı. Yılın ilk çeyreğinde %6,1 düzeyinde olan yabancılara konut satış oranı, ikinci çeyrek döneminde %8,5 düzeyine, üçüncü çeyrek döneminde ise %12,8 düzeyine ulaştı. Yabancılara konut satışı, 2018 yılı Ocak-Eylül döneminde yüksek bir artışla 24 bin 155 adede ulaştı. 2017 yılının aynı döneminde bu rakam 15 bin 241 adet olarak gerçekleşmişti.İl bazında satışlarda ise İstanbul 7 bin 895 adet ile liderliğini sürdürürken, en fazla satış yapılan diğer iller ise 5 bin 237 adet ile Antalya ve bin 719 adet ile Bursa oldu. Her ne kadar toplam satışlar içindeki yabancı yatırımcıya satış payı oldukça düşük olsa da özellikle 2018 yılında gerçekleşen satış adetlerinde önemli bir artış yaşandı. Bu eğilimin devam etmesi durumunda yıllık gayrimenkul yatırımları için gelen fon tutarının 5 milyar dolardan 10 milyar dolara çıkması yüksek bir olasılık olarak değerlendirildi.

İndirim kampanyaları sektöre ivme kazandırdı

Yılın ilk yarısı kamu bankalarının önderliğinde yapılan 0,98 faizli konut kredisi kampanyaları sektöre ivme kazandırdı. Eylül ayı itibarıyla Emlak Konut GYO liderliğinde başlatılan ‘Türkiye İçin Kazanç Vakti’ kampanyası da oldukça ilgi gördü. Konut kredisi faiz oranlarının yüksek olması, yüklenicilerin yaptığı kampanyaların daha çok talep görmesini sağladı.

Konut kredisi hacmi 198 milyar TL’yi aştı

2018yılı Ağustos ayı sonunda konut kredisi hacmi 198 milyar TL’yi aştı. 2017 yıl sonunda %45,6 olan kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı, 2018 yılı üçüncüçeyreğinde %48,2 olarak gerçekleşti. Yerli özel ve yabancı mevduat bankalarının payı ise 2017 yıl sonunda %47,5 seviyesinden 2018 yılı 3.çeyreğinde %45,1 seviyesine geriledi. Takipteki konut kredilerinin toplam konut kredilerine oranı ise 2017 yılı ağustos ayında %0,44 seviyesinde iken 2018 Ağustos ayı itibarıyla %0,43 olarak gerçekleşti.

İstanbul’da ofis arzı 6,08 milyon metrekareye yükseldi

2018 yılı üçüncü çeyrek döneminde İstanbul’da 85 bin 881 metrekare yeni ofis alanının pazara girmesiyle toplam arz 6,08 milyon metrekareye çıktı. Bu dönemde boşluk oranı %24,62 olarak gerçekleşti. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve Ekim ayında yürürlüğe giren düzenlemeye göre tüm kira sözleşmeleri TL’ye dönüştürülmeye başlandı. Pazarın yeni düzenlemeye adapte olmasının etkileri sonraki çeyrek dönemlerde gözlemlenebilecek. Ayrıca yeni düzenlemeyle ofis yatırımlarının varlık değerinin dolar bazında azalmasıyla, yabancı yatırımcı ilgisinin ivme kazanacağı öngörülüyor.

AVM sayısı Ekim sonu itibarıyla 448’e ulaştı

Türkiye genelinde 2017 yıl sonu 429 olan toplam AVM sayısı, 2018 Ekim sonu itibarıyla 448’e ulaştı. 2018 yıl sonuna kadar yeni açılacak alışveriş merkezleriyle bu sayının 488’e ulaşması, toplam kiralanabilir alanın da 16 milyon 352 bin metrekareyi geçmesi bekleniyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla 63 ilde AVM bulunuyor. 18 il henüz AVM ile tanışmadı. Ancak önümüzdeki iki yıllık süreçte AVM ile tanışmayan illerin sayısının 16’ya düşmesi bekleniyor. En fazla alışveriş merkezine sahip iller, İstanbul (145), Ankara (38), İzmir (28) şeklinde sıralanıyor. Toplam kiralanabilir alan stoku 13 milyon 326 bin metrekare olurken, İstanbul toplam stokun yaklaşık %39’unu oluşturuyor.

2018’in ilk 8 ayında 27 milyon turist geldi, kişi başı harcama arttı

2017 yılının ilk 8 ayı içerisinde Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 21,98 milyon olurken, 2018 yılının ilk 8 ayında bu rakam 27,02 milyona yükseldi. Yabancı turistin %32,8’i İstanbul’a, %32,4’ü Antalya’ya, %7,3’ü Muğla’ya geldi. Gelen turist sayıları 2017’nin ilk 8 ayı ile karşılaştırıldığında yaklaşık %23’lük bir artış yaşandığı görüldü. Bu durum, 2016 yılında düşüşe geçen turizm sektörünün 2017 yılında başladığı toparlanma ivmesinin devam ettiği şeklinde yorumlandı. 2018 yılının ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen 14.8 milyon yabancı turistin yapmış olduğu harcamalar kişi başı ortalama 629 dolar olarak belirlendi. 2017 yılının ilk 6 ayı sonunda rakamın 592 dolar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, son yılda kişi başı harcamalarda artış yaşandığı görülüyor. ‘İşletme’ ve ‘yatırım belgeli’ tesis sayıları incelendiğinde, Türkiye genelinde toplam 457 bin 842 oda kapasitesi ile 3.854 işletme belgeli, 107 bin 167 oda kapasitesi ile bin adet yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görülüyor. İşletme belgeli tesislerde ilk sırayı 783 tesis ve 207 bin oda kapasitesi ile Antalya alıyor. İkinci sırada 566 tesis ve 56 bin oda kapasitesi ile İstanbul geliyor. 399 işletme belgeli tesise sahip olup, oda arzı 52 bin olan Muğla ise üçüncü sırada yer alıyor.

Sanayi ve lojistik tesisi kiralama talepleri azaldı

Türkiye’nin birincil lojistik pazarları olan İstanbul Kocaeli bölgesinde, yaklaşık 9.93 milyon metrekare toplam depo stokunda 5.99 milyon metrekare ticari kullanım amaçlı lojistik arzı yer alıyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek itibarıyla, %12 oranında bir boşluk bulunuyor. İnşaat halindeki projelerin hacmi ise yaklaşık 977 bin metrekare olarak kayıt altına alındı ve söz konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanım amaçlı lojistik arzı olarak görülüyor. Sanayive lojistik tesisi kiralama taleplerinde kayda değer bir azalma gözlenirken kiralama işlem hacmi geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %61 düşüş gösterdi.

GYO’ların piyasa değeri 22,7 milyar TL

Borsa İstanbul, 2018 yılı üçüncü çeyrekte 96,773 puandan seyrine başladı. GYO endeksi de üçüncü çeyrekte 35,115’den başladığı seyrini çeyrek sonunda 32,342 ile tamamladı. GYO Piyasa değeri verileri 2018 2. çeyrek bazında açıklandı. Bu dönemde toplam 33 GYO’nun Türk Lirası bazlı değeri 22,7 milyar, dolar bazlı değeri ise 4,9 milyar oldu. Beklenti ve Güven endekslerinde ise; Beklenti Endeksi çeyrek sonunda 90,4 değerine, Güven Endeksi ise 59,3 seviyesine geriledi.

Üçüncü çeyrekte gerçekleşen konut satışları bir önceki çeyrek döneme göre %4,2 arttı

Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2018-3. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. GYODER’in, Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırladığı raporda; 2018 yılının ilk 9 ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yabancıya yapılan konut satışlarının %58,5 arttığı vurgulandı. Konut satışlarının, bir önceki çeyrek döneme göre %4,2 arttığı ancak geçen yılın aynı dönemine göre %5,3 düşüş gösterdiğine dikkat çekilen raporda; yılın ilk 9 ayı itibarıyla satışların, geçen yılın aynı dönemine göre %2,7’lik bir düşüş göstererek 1 milyon 2 bin 391 adet seviyesinde gerçekleştiği belirtildi.

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘Konut’, ‘Krediler’, ‘AVM’, ‘Ofis’, ‘Lojistik’, ‘Turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporda, Prof. Dr. Emre Alkin’in değerlendirmeleri de yer alıyor. Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Gösterge, aynı zamanda GYODER’in web sitesinde yayınlanıyor.

‘GYODER Gösterge’ 2018-3. Çeyrek Raporu’nda, gayrimenkul sektörü ile ilgili gelişmeler şu bilgi ve değerlendirmelerle aktarıldı: Geliştirici firmaların başlattıkları kampanyalarla alıcılara kendi finansman modelleriyle faizsiz uzun vadeli seçenekler sunmasıyla senetle yapılan satışlar, 2018 yılının ikinci çeyreğinde %51,5 dolayında oluştu. Bu rakam bir önceki çeyrek dönemde ise %26,4 düzeyindeydi. Senetli satışların hızlı artışında önemli rol oynayan unsurlardan biri konut kredi faizlerindeki hızlı yükseliş oldu.

2018 yılı Ocak-Ekim döneminde 1 milyon 2 bin 391 konut el değiştirdi

Yıllık yaklaşık 1 milyon 200 bin konutun el değiştirdiği, demografik nedenlerden dolayı 650 bin adet yeni konut ihtiyacının sürdüğü Türkiye’de, gayrimenkul piyasası yavaş yavaş bir dengeye oturmaya başladı. 2018 yılı Ocak-Ekim döneminde Türkiye genelinde 1 milyon 2 bin 391 adet konut el değiştirdi. Bu konutların 256 bin 283 adedi ipotekli satışlardan, 746 bin 108 adedi ise diğer satışlardan oluştu. Geçen yılın aynı döneminde ise Türkiye genelinde 1 milyon 30 bin 728 adet konut satılırken, ipotekli satışların sayısı 363 bin 227 adet, diğer satışlar ise 667 bin 501 adet olarak gerçekleşmişti.

Yabancılara konut satışı üçüncü çeyrekte 24 bin 155 adede ulaştı

2018 yılı üçüncü çeyrek döneminde yaşanan kur artışı, yabancıların konut alımında olumlu etki yarattı. Yılın ilk çeyreğinde %6,1 düzeyinde olan yabancılara konut satış oranı, ikinci çeyrek döneminde %8,5 düzeyine, üçüncü çeyrek döneminde ise %12,8 düzeyine ulaştı. Yabancılara konut satışı, 2018 yılı Ocak-Eylül döneminde yüksek bir artışla 24 bin 155 adede ulaştı. 2017 yılının aynı döneminde bu rakam 15 bin 241 adet olarak gerçekleşmişti.İl bazında satışlarda ise İstanbul 7 bin 895 adet ile liderliğini sürdürürken, en fazla satış yapılan diğer iller ise 5 bin 237 adet ile Antalya ve bin 719 adet ile Bursa oldu. Her ne kadar toplam satışlar içindeki yabancı yatırımcıya satış payı oldukça düşük olsa da özellikle 2018 yılında gerçekleşen satış adetlerinde önemli bir artış yaşandı. Bu eğilimin devam etmesi durumunda yıllık gayrimenkul yatırımları için gelen fon tutarının 5 milyar dolardan 10 milyar dolara çıkması yüksek bir olasılık olarak değerlendirildi.

İndirim kampanyaları sektöre ivme kazandırdı

Yılın ilk yarısı kamu bankalarının önderliğinde yapılan 0,98 faizli konut kredisi kampanyaları sektöre ivme kazandırdı. Eylül ayı itibarıyla Emlak Konut GYO liderliğinde başlatılan ‘Türkiye İçin Kazanç Vakti’ kampanyası da oldukça ilgi gördü. Konut kredisi faiz oranlarının yüksek olması, yüklenicilerin yaptığı kampanyaların daha çok talep görmesini sağladı.

Konut kredisi hacmi 198 milyar TL’yi aştı

2018yılı Ağustos ayı sonunda konut kredisi hacmi 198 milyar TL’yi aştı. 2017 yıl sonunda %45,6 olan kamu mevduat bankalarının toplam konut kredisi hacmi içindeki payı, 2018 yılı üçüncüçeyreğinde %48,2 olarak gerçekleşti. Yerli özel ve yabancı mevduat bankalarının payı ise 2017 yıl sonunda %47,5 seviyesinden 2018 yılı 3.çeyreğinde %45,1 seviyesine geriledi. Takipteki konut kredilerinin toplam konut kredilerine oranı ise 2017 yılı ağustos ayında %0,44 seviyesinde iken 2018 Ağustos ayı itibarıyla %0,43 olarak gerçekleşti.

İstanbul’da ofis arzı 6,08 milyon metrekareye yükseldi

2018 yılı üçüncü çeyrek döneminde İstanbul’da 85 bin 881 metrekare yeni ofis alanının pazara girmesiyle toplam arz 6,08 milyon metrekareye çıktı. Bu dönemde boşluk oranı %24,62 olarak gerçekleşti. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve Ekim ayında yürürlüğe giren düzenlemeye göre tüm kira sözleşmeleri TL’ye dönüştürülmeye başlandı. Pazarın yeni düzenlemeye adapte olmasının etkileri sonraki çeyrek dönemlerde gözlemlenebilecek. Ayrıca yeni düzenlemeyle ofis yatırımlarının varlık değerinin dolar bazında azalmasıyla, yabancı yatırımcı ilgisinin ivme kazanacağı öngörülüyor.

AVM sayısı Ekim sonu itibarıyla 448’e ulaştı

Türkiye genelinde 2017 yıl sonu 429 olan toplam AVM sayısı, 2018 Ekim sonu itibarıyla 448’e ulaştı. 2018 yıl sonuna kadar yeni açılacak alışveriş merkezleriyle bu sayının 488’e ulaşması, toplam kiralanabilir alanın da 16 milyon 352 bin metrekareyi geçmesi bekleniyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla 63 ilde AVM bulunuyor. 18 il henüz AVM ile tanışmadı. Ancak önümüzdeki iki yıllık süreçte AVM ile tanışmayan illerin sayısının 16’ya düşmesi bekleniyor. En fazla alışveriş merkezine sahip iller, İstanbul (145), Ankara (38), İzmir (28) şeklinde sıralanıyor. Toplam kiralanabilir alan stoku 13 milyon 326 bin metrekare olurken, İstanbul toplam stokun yaklaşık %39’unu oluşturuyor.

2018’in ilk 8 ayında 27 milyon turist geldi, kişi başı harcama arttı

2017 yılının ilk 8 ayı içerisinde Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 21,98 milyon olurken, 2018 yılının ilk 8 ayında bu rakam 27,02 milyona yükseldi. Yabancı turistin %32,8’i İstanbul’a, %32,4’ü Antalya’ya, %7,3’ü Muğla’ya geldi. Gelen turist sayıları 2017’nin ilk 8 ayı ile karşılaştırıldığında yaklaşık %23’lük bir artış yaşandığı görüldü. Bu durum, 2016 yılında düşüşe geçen turizm sektörünün 2017 yılında başladığı toparlanma ivmesinin devam ettiği şeklinde yorumlandı. 2018 yılının ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen 14.8 milyon yabancı turistin yapmış olduğu harcamalar kişi başı ortalama 629 dolar olarak belirlendi. 2017 yılının ilk 6 ayı sonunda rakamın 592 dolar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, son yılda kişi başı harcamalarda artış yaşandığı görülüyor. ‘İşletme’ ve ‘yatırım belgeli’ tesis sayıları incelendiğinde, Türkiye genelinde toplam 457 bin 842 oda kapasitesi ile 3.854 işletme belgeli, 107 bin 167 oda kapasitesi ile bin adet yatırım belgeli konaklama tesisi olduğu görülüyor. İşletme belgeli tesislerde ilk sırayı 783 tesis ve 207 bin oda kapasitesi ile Antalya alıyor. İkinci sırada 566 tesis ve 56 bin oda kapasitesi ile İstanbul geliyor. 399 işletme belgeli tesise sahip olup, oda arzı 52 bin olan Muğla ise üçüncü sırada yer alıyor.

Sanayi ve lojistik tesisi kiralama talepleri azaldı

Türkiye’nin birincil lojistik pazarları olan İstanbul Kocaeli bölgesinde, yaklaşık 9.93 milyon metrekare toplam depo stokunda 5.99 milyon metrekare ticari kullanım amaçlı lojistik arzı yer alıyor. 2018 yılı üçüncü çeyrek itibarıyla, %12 oranında bir boşluk bulunuyor. İnşaat halindeki projelerin hacmi ise yaklaşık 977 bin metrekare olarak kayıt altına alındı ve söz konusu projelerin tamamına yakını ticari kullanım amaçlı lojistik arzı olarak görülüyor. Sanayive lojistik tesisi kiralama taleplerinde kayda değer bir azalma gözlenirken kiralama işlem hacmi geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %61 düşüş gösterdi.

GYO’ların piyasa değeri 22,7 milyar TL

Borsa İstanbul, 2018 yılı üçüncü çeyrekte 96,773 puandan seyrine başladı. GYO endeksi de üçüncü çeyrekte 35,115’den başladığı seyrini çeyrek sonunda 32,342 ile tamamladı. GYO Piyasa değeri verileri 2018 2. çeyrek bazında açıklandı. Bu dönemde toplam 33 GYO’nun Türk Lirası bazlı değeri 22,7 milyar, dolar bazlı değeri ise 4,9 milyar oldu. Beklenti ve Güven endekslerinde ise; Beklenti Endeksi çeyrek sonunda 90,4 değerine, Güven Endeksi ise 59,3 seviyesine geriledi.

 

 

“GYODER GÖSTERGE”

TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ 2018-2. ÇEYREK RAPORU’ YAYINLANDI

 

İkinci çeyrekte konut satışları bir önceki çeyrek döneme göre %12,6 arttı

Yılın ilk yarısında uygulanan %0,98 faiz ve indirim kampanyaları  sektörde ivme yarattı, yabancılara satış yükseldi

GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin:

“Gayrimenkul sektörü olarak daha çok çalışacak, üretmeye devam edeceğiz” Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu GYODER, gayrimenkul sektörünün alt segmentlerini üçer aylık dönemler halinde irdelediği, ‘GYODER Gösterge’ Türkiye Gayrimenkul Sektörü 2018-2. Çeyrek Raporu’nu yayınladı. GYODER’in, Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırladığı raporda; konut satışlarının bir önceki çeyrek döneme göre %12,6’lık bir artış göstererek 342 bin 155 adet seviyesinde gerçekleştiği vurgulandı. Bu dönem hayata geçirilen %0,98 faizli konut kredisi ve indirim kampanyalarının sektörde ivme yarattığı belirtilen raporda, yaşanan kur artışının yabancıların konut alımında olumlu etki yarattığına dikkat çekildi.  

Gayrimenkul sektörünün, talep açısından zaman zaman yaşanan dalgalanmalara karşın dinamik bir dönem geçirdiğini belirten GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Biz gayrimenkul sektörü temsilcileri olarak, son dönemde yaşanan kur krizinin etkilerine rağmen üstlendiğimiz sorumluluklarımızı yerine getirmeye devam ediyoruz. Görevimizin başındayız, daha çok çalışacak ve üretmeye devam edeceğiz” dedi. 

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği), dünya ve Türkiye ekonomisinden, temel makroekonomik göstergelere, sektör içi üretim rakamlarından, çeşitli istatistiklere kadar önemli bilgiler aktaran ‘GYODER Gösterge’ ile gayrimenkul sektörüne ışık tutmaya devam ediyor. Temel ekonomik verilerin yanı sıra ‘konut’, ‘krediler’, ‘AVM’, ‘ofis’, ‘lojistik’, ‘turizm’ ve ‘GYO’ gibi gayrimenkulün tüm alt segmentlerini kapsayan raporda, Prof. Dr. Emre Alkin’in değerlendirmeleri de yer alıyor. Türk Ekonomi Bankası (TEB) katkılarıyla hazırlanarak kamuoyu ile paylaşılan GYODER Gösterge, aynı zamanda GYODER’in web sitesinde yayınlanıyor.

“2018’in ilk yarısı hareketli geçti”

‘GYODER Gösterge’ 2018-2. Çeyrek Raporu’nu değerlendiren GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Gayrimenkul sektörü olarak, talep açısından zaman zaman yaşanan dalgalanmalara karşın dinamik bir dönem geçirdik. Sektör son yıllarda farklı nedenlerden kaynaklanan olumlu veya olumsuz her türlü gelişmeye karşı edindiği bilgi birikimi ve deneyim sayesinde, oldukça esnek bir yönetim tarzı sergilemeyi başardı. Tapu harcı ve KDV oranının indirilmesi, gayrimenkul sektörünü temsil eden GYODER, İNDER ve KONUTDER’in başlattığı yüzde 20 indirim ve yüzde 5 peşinat kampanyasıyla birlikte, bankaların 0,98 faizle konut kredisi desteği sağlaması sektörde önemli bir ivme yarattı” dedi.

“Görevimizin başındayız”

Son dönemde yaşanan kur krizinden tüm sektörlerin etkilendiğini belirten Feyzullah Yetgin, şöyle konuştu: “Daha önce olumsuz dış faktörlere karşı dirençli olduğunu kanıtlayan Türkiye ekonomisinin, orta-uzun vadede atağa kalkacağını ve eskisinden çok daha güçlü bir konumda olacağına inanıyorum. Biz gayrimenkul sektörü temsilcileri olarak, son dönemde yaşanan kur krizinin etkilerine rağmen üstlendiğimiz sorumluluklarımızı yerine getiriyoruz. Görevimizin başındayız, daha çok çalışacak ve üretmeye devam edeceğiz.” 

Dövizdeki artışın yarattığı maliyet unsuru sektörü etkiledi

GYODER Gösterge 2018-2. Çeyrek Raporu’nda, Türkiye gayrimenkul sektörünün, 2018 yılı ikinci çeyrekte, dinamik geçen birinci çeyrekte gösterdiğine benzer bir performans gösterdiği belirtildi. Raporda ayrıca enflasyon ve faiz oranlarında meydana gelen gelişmeler ile döviz fiyatlarındaki artışın yarattığı maliyet unsurunun sektörü etkilemeye devam ettiği vurgulandı. Bina inşaatı maliyet endeksinin, Nisan 2018’e göre %2,60, Mayıs 2017 dönemi ile Mayıs 2018 arasına göre %21,84 arttığı vurgulanan raporda, yine aynı bir yıllık dönemde malzeme endeksinin %24,98, işçilik endeksinin ise %15,46 yükseldiğine dikkat çekildi. Raporda, gayrimenkul sektörü ile ilgili gelişmeler, şu bilgi ve değerlendirmelerle aktarıldı:

Türkiye’de konut arzı ile talebi bir dengelenmeye başladı

Yıllık yaklaşık ortalama 1 milyon 200 bin konutun el değiştirdiği, demografik nedenlerden dolayı 650 bin adet yeni konut ihtiyacının sürdüğü Türkiye’de, gayrimenkul piyasası yavaş yavaş bir dengeye oturmaya başladı. Fiyatlarda görülen dalgalanmalar artık her varlıkta olabilecek dalgalanmalar olarak nitelendiriliyor. Özellikle konut fiyatlarında görülen düzeltme, balon oluşumunu engelleyerek piyasanın etkinleşmesine zemin hazırladı.

0,98 faizli kredi ve indirim kampanyaları sektöre ivme kazandırdı

2018 yılı ikinci çeyreğinde konut satışları bir önceki çeyreğe göre %12,6’lık bir artış göstererek 342.155 adet seviyesinde gerçekleşti. 2018’in ilk yarısında ise Türkiye genelinde 646 bin 032 konut el değiştirdi. Bu konutların 201 bin 805 adedi ipotekli satışlardan, 444 bin 227 adedi ise diğer satışlardan oluştu. Yılın ilk yarısı kamu bankalarının önderliğinde yapılan; 0,98 faizli konut kredisi kampanyaları sektörde bir ivme yarattı. GYODER önderliğinde yapılan kampanyaların etkisi de özelikle markalı konut satışlarını olumlu etkiledi. Konut piyasasına pozitif ivme kazandırmak için atılan bu adımların Haziran ayı konut satış verilerinde etkisi görülse de ilk yarıyıl konut satışlarında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık %1,27’lik bir düşüş yaşandı.

Kur artışı yabancıların konut talebini artırdı

2018 yılı 2. çeyrek döneminde kurda yaşanan artış yabancı yatırımcıların konut alımında olumlu etki yarattı. 2017’nin son çeyrek döneminde %3,7 olan yabancılara konut satış oranı 2018 yılının ilk çeyreğinde %6,1 düzeyine, 2018 yılı ikinci çeyrek döneminde ise %8,5 düzeyine ulaştı. Yabancılara yapılan konut satışları; 2018 yılı ikinci çeyrek sonu itibarıyla, geçen yılın aynı dönemine göre %23,15’lik büyüme ile 11 bin 816 adet seviyesine yükseldi. Tüm gayrimenkul çeşitleri bazında Türkiye’de yatırım yapan ilk 10 ülke sıralamasında; Almanya, Fransa, Ürdün, Suudi Arabistan, Filistin, Yemen, İngiltere, Irak, Mısır ve Azerbaycan yer aldı. 

Bankaların kredi faizini düşürmesiyle senetle satış geriledi

Gayrimenkul sektöründe proje üreten firmaların, başlattıkları kampanyalar kapsamında alıcılara kendi finansman modelleriyle faizsiz uzun vadeli seçenekler sunmasıyla senetle yapılan satışlar 2018 yılının ikinci çeyreğinde %26,4’e geriledi. Bu rakam ilk çeyrek dönemde %35,5 düzeyindeydi. Senetli satışların azalmasında önemli rol oynayan unsurlardan biri, bankaların %0,98’lik kredi faiz uygulaması oldu. Ayrıca markalı konut projelerinden konut satın alan tüketiciler, 2018 yılı 2. çeyrekte peşinat, senet ve banka kredisi kullanımı seçeneklerinden en fazla banka kredisi kullanımını tercih etti. 2018 yılı 2. çeyrek dönemde stok erime hızı %5,2 oranında gerçekleşti,

Konut kredisi hacmi 196 milyar TL’ye ulaştı

2018 yılı Mayıs ayında kamu bankaları tarafından başlatılan faiz kampanyasının etkisi ile konut kredisi hacmi 2017 yıl sonuna göre 4,4 milyar TL artarak 196 milyar TL’ye ulaştı. Kamu bankalarının öncülüğünde gerçekleşen faiz kampanyası sonucunda, 2017 Mart ayından 2018 Mayıs ayına kadar süren konut kredisi sektör ortalama faiz oranlarındaki yükseliş trendi sona erdi. 2018 Mayıs ayında konut kredilerinde aylık ortalama faiz oranı Nisan ayına göre 14 baz puan azalarak %1,03 seviyesinde gerçekleşti. Aynı şekilde yıllık bileşik faiz olarak; Nisan 2018 de %14,96 olan yıllık ortalama konut kredisi bileşik faizi, Mayıs 2018 sonunda %13,02 seviyesine geriledi.

İstanbul’da ofis arzı 5,99 milyon metrekareye yükseldi

2018 yılı 2. Çeyrekte İstanbul’da 198 bin metrekare yeni ofis alanının pazara girmesiyle toplam arz 5,99 milyon metrekareye çıktı. İkinci çeyrekte yeni kiralama bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %40 artarak 61 bin 665 metrekareye ulaştı fakat bir önceki çeyreğe göre %11.55 düşüş gösterdi. Boşluk oranı ise toplamda %24,6 olarak gerçekleşti.

AVM sayısı ikinci çeyrek itibarıyla 442’ye ulaştı

Türkiye genelinde 2017 yıl sonu 429 olan toplam AVM sayısı, 2018 2. çeyrek itibarıyla 442’ye ulaştı. 2018 yıl sonuna kadar yeni açılacak alışveriş merkezleriyle bu sayının 493’e ulaşması, toplam kiralanabilir alanında 15 milyon metrekareyi geçmesi bekleniyor. 2018 2. çeyrek sonu itibarıyla 63 ilde AVM bulunuyor. 18 il henüz daha AVM ile tanışmadı. Ancak önümüzdeki iki yıllık süreçte AVM ile tanışmayan illerin sayısının 16’ya düşürülmesi planlanıyor. En fazla alışveriş merkezine sahip iller, İstanbul (141), Ankara (36), İzmir (28) şeklinde sıralanıyor. Toplam kiralanabilir alan stoku 13 milyon 106 bin 257 metrekare olurken, İstanbul toplam stokun %39’unu oluşturuyor. Türkiye genelinde, ortalama 1000 kişi başına düşen kiralanabilir alanın 162 metrekareye yükseldi.

2018’in ilk yarısında 15,9 milyon turist geldi, kişi başı harcama arttı

2017 yılı içerisinde, Türkiye’ye gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık olarak 32,4 milyon olurken, 2018 yılı ilk yarısında ülkemizi ziyaret eden yabancı sayısı 15,9 milyona ulaştı. 2018 yılı ilk iki çeyrekte otellerdeki doluluk oranları Türkiye geneli için %63,1’i geçerek 2017 yılındaki yükselişini devam ettirirken; İstanbul için doluluk oranı %67,1 oldu. Aynı dönem için Türkiye genelinde ortalama oda fiyatı 65,21 euro iken İstanbul’da 77,74 euro olarak gerçekleşti. Ayrıca 2018 yılı 1. çeyreğinde yabancı turistin yapmış̧ olduğu harcamalar kişi başı 682 dolar oldu. 2017 yılı aynı döneminde bu rakamın 637 dolar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, kişi başı harcamaların arttığı görüldü. Türkiye’nin turizm geliri, 2018 yılı 1. çeyreğinde yaklaşık 3,3 milyar dolara yükseldi.

Sanayi ve lojistik tesisi kiralama talepleri azaldı

2018’in ilk yarısında sanayi ve lojistik tesisi kiralama taleplerinde kayda değer bir azalma gözlendi. Türkiye’nin birincil lojistik pazarları olan İstanbul Kocaeli bölgesindeki kiralama işlem hacmi 2. çeyrek sonu itibarıyla geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla %66,2 azaldı. Mevcut veriler itibarıyla, yaklaşık 10 milyon metrekarelik depo stokunda %13,2 oranında bir boşluk bulunuyor ve 2017’nin ikinci çeyreğine kıyasla boşluk oranında yüzde 1,1 artış gözlendi. 2017’nin son döneminde görülen TL bazlı kiralama işlemleri, 2018’in ilk yarısında yaygınlaşarak piyasanın işleyişinde yer buldu. İstanbul’un doğu yönünde Sakarya, Düzce; batı yönünde ise Çatalca, Silivri ve Çerkezköy sanayi ve lojistik açısından gelişme gösterdi. 2018’in ilk 6 ayındaki depo taleplerinin 5 bin 500-15 bin metrekare ile 20 bin – 30 bin metrekare aralığındaki depolar üzerinde yoğunlaştığı görüldü.

GYO’ların piyasa değeri 26,5 milyar TL

GYO piyasa değeri verileri 2018 birinci çeyrek bazında açıklandı. 2018 1. çeyrek itibarıyla 33 GYO’nun Piyasa Değeri 26,5 milyar TL’ye yükseldi. Dolar bazlı değer ise 6,7 milyar dolar ile geçen senenin aynı çeyreğine göre düşüş gösterdi. Beklenti ve Güven endekslerine bakıldığında; Beklenti Endeksi 2. çeyrek sonunda biraz düşerek 102,7 değerine, Güven Endeksi ise yükselişini sürdürerek 73,1 seviyelerine geldi. 2018 yılı ikinci çeyrekte GYO endeksi, 42.435’ten başladığı seyrini, çeyrek sonunda 35.562’den kapattı. BIST’te GYO Endeksi ise 2018 ikinci çeyrek sonunda 114,442 puandan giriş yaptı.

GYODER Hakkında

GYODER (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği); 2 Ağustos 1999 tarihinde, Türkiye’deki mevcut ve kurulmakta olan gayrimenkul yatırım ortaklıklarının (GYO) temsilcileri tarafından, gayrimenkul sektörünü temsil ve gelişimini teşvik etmek, gayrimenkul yatırımlarının önündeki zorlukların kolaylaştırılması adına kanun – mevzuat çalışmaları yapmak, uluslararası yatırımcılar ile sektör ilişkilerini geliştirmek, sektörün önündeki sorunların iyileştirilmesine katkı sağlamak, sektörü bilgilendirmek ve eğitmek amacı ile kuruldu. GYODER’in gayrimenkul geliştirici, gayrimenkul yatırımcı, GYO, gayrimenkul danışmanlık, gayrimenkul değerleme, sigortacılık, mimari ve hukuk gibi gayrimenkulün ana ve yan sektörlerini kapsayan 300’e yakın kurumsal üyesi bulunmaktadır. GYODER, sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumları ile yürüttüğü işbirlikleriyle, sektöre ilişkin tüm süreçlerde etkin görevler üstlenmektedir. Ulusal ve uluslararası platformlarda sektörü temsil eden GYODER sektörde iletişimi güçlendirerek gerekli network ağının oluşmasına katkı sağlamaktadır.