Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanununda Değişiklik ile O Süre Uzatıldı

İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Tebliğinin Süresi Uzatıldı

04.03.2019 – Resmi Gazetenin Pazar günkü sayısında ihracat bedellerinin Türkiye’ye getirilmesi ve bankalara satılmasını gerektiren tebliğin süresi 6 ay daha uzatıldı. Hatırlanacağı üzere 4 Eylül’de yayınlanan ve 6 ay süresince geçerli olan düzenlemeye göre Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedellerin ithalatçının ödemesi sonrasında doğrudan veya ihracata aracılık yapan bankaya transfer edilecek veya getirilecek. Bedellerin yurda getirilme süresi ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçmeyecek ve söz konusu bedellerin en az %80’inin bir bankaya satılması zorunlu olacak. Tebliğ ile yurtiçinde döviz arzının arttırılmasının amaçlandığını düşünüyoruz.

Resmi Gazetede yayınlanan Tebliğ şu şekildedir:

Hazine ve Maliye Bakanlığından:

TÜRK PARASI KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA 32 SAYILI KARARA İLİŞKİN TEBLİĞ (İHRACAT BEDELLERİ HAKKINDA) (TEBLİĞ NO: 2018-32/48)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2019-32/53)

MADDE 1 – 4/9/2018 tarihli ve 30525 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)’in 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “6 ay” ibaresi “1 yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 2 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 – Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
Tarihi	Sayısı
4/9/2018	30525

 

 

Döviz Borçlanma Düzenlemesi: Dövizle Borçlanmaya Yeni İstisnalar Geliyor

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, döviz geliri olmayan şirketlerin 2 Mayıs itibariyle döviz kredisi kullanamayacağı düzenlemeye yeni istisnalar getirildiğini belirtti. Buna göre devletin alım garantisi kapsamında yenilebilir enerji kaynaklarının finansmanında kullanılacak döviz kredilerinde döviz gelir şartı aranmayacak. Ayrıca, özelleştirme ihaleleriyle bedeli döviz olarak belirlenen kamu ihalelerini kazananlar kapsam dışında olacak. Son olarak, yeni bir şirket pay alımı amacıyla kurulan ve bunun haricinde herhangi faaliyeti olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerce temin edilecek döviz kredileri de düzenleme kapsamında olmayacak.

2 Mayıs’tan itibaren döviz geliri olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin, belirlenen bazı istisnalar dışında yurt dışından ve yurt içinden döviz kredisi temin edemeyecek. Ancak büyümeye katkı sağlayacak yatırımların önünü açmak ve bu alanlara yatırım yapacak şirketlerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla dövizle borçlanmaya sınırlama getiren düzenlemeye yeni istisnalar sağlandı. Buna göre:

• Kamu kurum ve kuruluşları, bankalar, finansal kiralama (leasing) şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketlerince kullanılacak döviz kredileriyle, yatırım teşvik belgesi kapsamında veya bazı yatırım mallarının finansmanında kullanılacak döviz kredilerinin kapsam dışında olduğu belirtildi.
• Uluslararası ilana çıkılan yurt içi ihalelere ilişkin faaliyetlerle veya savunma sanayi projeleri, kamu-özel iş birliği modeli kapsamında gerçekleştirilecek projelere ilişkin kullanılacak döviz kredilerinde de döviz geliri şartı aranmayacak.

 

Türk Lirası Koruma Altında. İşte Yeni Döviz Borçlanma Düzenlemesi

25.01.2018

Özel sektör şirketlerinin döviz riskini azaltmak için bir takım önlemler üzerinde çalışıldığı 2017’den beri gündemde olan bir konuydu. Böylelikle, TL’nin olası bir değer kaybından kaynaklı sorunlu kredi riskini ve KOBİ’lerin döviz kurlarındaki dalgalanmalardan etkilenmesinin azaltılması amaçlanıyor. Dövizle borlanmaya ilişkin düzenleme bugün 2018/11185 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile TEBLİĞ NO: 2018-32/46 kapsamında resmi gazetede yayınlandı.

KOBİ’ler İçin Döviz Borçlanma Düzenlemesi Neler Getirecek?

Karar kapsamında, Türkiye’de döviz geliri olmayan yerleşik kişiler kredi bakiyesi 15 milyon USD’nin altında olacak şekilde yurt dışından döviz kredisi temin edemeyecek. Karar; kamu kurum ve kuruluşlarını, bankaları, finansal kiralama kuruluşlarını, faktöring şirketlerini ve finansman şirketlerini bağlamayacak.

Ayrıca; yatırım, kamu özel işbirliği kapsamındaki projeler ve döviz kazandırıcı krediler vb. istisnalar bulunuyor. Diğer yandan, döviz geliri olan yerleşik kişiler 15 milyon USD’nin altında kredi kullandığında, kullanım miktarı son üç mali yılın döviz gelirleri toplamını aşamayacak. Düzenleme, 2 Mayıs 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.

Yapılan değişikliklerle, yabancı para (YP) cinsinden geliri olmayan şirketlere herhangi bir yabancı para/döviz kredi verilmemeye devam edilecek olup ancak yabancı para cinsinden borçlanma ile ilgili olarak bazı istisnalar getirilmiştir. Buna göre,

1. Mevcut yabancı para kredi büyüklüğü 15 milyon ABD doları veya daha fazla bir büyüklüğe sahip şirketler YP cinsinden borçlanmaya devam edebilecektir. Bu eşik değeri daha önce 5 milyon ABD doları olarak belirlenmişti.
2. Döviz cinsinden kredinin yatırım teşvik belgesi kapsamında belirli makine ve cihaz yatırımlarda kullanılması,
3. Yabancı para cinsinden kredi yurtiçi savunma projelerinde kullanılması halinde ise borçlanacak şirketin son üç yılda herhangi bir döviz geliri olmaması halinde, şirket gelecekte döviz geliri olacağını ispat eden belgeleri sunması durumunda, döviz kredisi kullanabilecektir,
4. kamu özel sektör iş birliği ile yapılan projelerin finansmanı.
5. Öte yandan, borç kullanacak şirketin kullanım tarihinde mevcut kredi büyüklüğü 15 milyon ABD dolarından az ise, şirketin kullanabileceği en fazla YP kredi büyüklüğü şirketin son üç yılda elde etmiş olduğu döviz geliri ile sınırlı olacaktır. Ayrıca, şirketin kullanmış olduğu yabancı para kredi büyüklüğü şirketin son üç yılda elde etmiş olduğu döviz gelirinden daha düşük ise, fark banka tarafından geri çağrılacak ve fark meblağ TL krediye çevrilecektir.

Yeni Düzenlemeden Bankacılık Sektörü ve Reel Sektör Nasıl Etkilenecek?

Garanti ve Oyak Yatırım yapılan yeni düzenlemeyi bankacılık sektörü açısından ele aldılar. Oyak Yatırım, değişikliğin bankaların karlılığı üstünde önemli bir etkisi olmasını beklemediklerini belirtirken; Garanti Yatırım “Kararın bankacılık sektörünün maruz kaldığı yapısal riskleri azaltıcı yönde olduğunu düşünüyoruz. Kısa vadede kredi koşullarını sıkılaştırdığı için özellikle FX kredi büyümesi üzerinde bir miktar baskı yaratabilir. Ancak, şirketlerin maruz kaldıkları açık pozisyon orta uzun vadede NPL riski yaratma potansiyeline sahipti, bu riskin düzenleme ile önemli ölçüde azaldığını söylemek mümkün.” dedi.

Tacirler Yatırım ise “yeni düzenlemenin reel sektörün döviz riskini azaltması ve daha iyi yönetilmesi açısından önemli bir gelişme olduğunu ve geçiş süresinin de tanınması şirketlerin yeni uygulamalara kendilerini adapte etmesi açısından önemli olduğunu düşündüklerini” belirtti.

 

TEBLİĞ NO: 2018-32/46

MADDE 1 – 28/2/2008 tarihli ve 26801 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in 9 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Türkiye’de yerleşik kişilerin, kaldıraçlı işlemler ve kaldıraçlı işlemlerle aynı hükümlere tabi olduğu belirlenen türev araçları yalnızca Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla almaları ve satmaları serbesttir.”

MADDE 2 – Aynı Tebliğin 11 inci maddesinin mülga beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiş, sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dokuzuncu ve on beşinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.

“(5) 32 sayılı Kararın 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 17/A maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt içi ve yurt dışından temin edilen döviz kredilerinde;

1. a) Kullanım tarihinde, krediyi kullananın kredi bakiyesinin 15 milyon ABD Dolarının altında olması durumunda, kullanılmak istenen kredi tutarı ile mevcut kredi bakiyesi toplamı son üç mali yılın döviz gelirleri toplamını aşamaz.
2. b) Kredi bakiyesi 15 milyon ABD Dolarının altında olan Türkiye’de yerleşik kişilerin döviz kredisi kullanım talepleri sırasında son üç mali yıla ilişkin döviz gelirlerini mali müşavirler tarafından onaylanmış belgelerle tevsik etmeleri zorunludur.
3. c) Kredi bakiyesinin son üç mali yılın döviz gelirleri toplamını aştığının sonradan tespit edilmesi durumunda yurt içinde bankalardan (serbest bölge şubeleri dâhil), finansal kiralama şirketlerinden, faktoring şirketlerinden ve finansman şirketlerinden kullanılan kredilerin aşıma neden olan kısmı geri çağırılır veya Türk Lirası krediye dönüştürülür.

ç) Kredi bakiyesinin son üç mali yılın döviz gelirleri toplamını aştığının sonradan tespit edilmesi durumunda bankaların, finansal kiralama şirketlerinin, faktoring şirketlerinin ve finansman şirketlerinin yurt dışındaki şubeleri (bankaların off-shore şubeleri dâhil, serbest bölge şubeleri hariç) tarafından kullandırılan kredilerin aşıma neden olan kısmı geri çağırılır veya Türk Lirası krediye dönüştürülür.”

“(8) Bankalar ile Türkiye’de yerleşik finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketleri birbirlerine, ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla kendi teamülleri çerçevesinde doğrudan veya uluslararası sendikasyona katılım yoluyla, vade sınırı bulunmaksızın döviz kredisi açabilirler.